Οι αντιοξειδωτικές ουσίες ενισχύουν τη γενική άμυνα του οργανισμού, με αποτέλεσμα να τον καθιστούν περισσότερο ανθεκτικό στις ισχυρές επιθέσεις που δέχεται από τις επικίνδυνες ελεύθερες ρίζες.
Οι ελεύθερες ρίζες είναι παραπροϊόντα του μεταβολισμού, που τον βομβαρδίζουν συνεχώς και συντελούν στη δημιουργία του φαινόμενου του οξειδωτικού στρες. Στην περίπτωση αυτή, η άμυνα του οργανισμού, δηλαδή η δυνατότητα εξουδετέρωσης των ελευθέρων ριζών, ονομάζεται αντιοξειδωτική ικανότητα, η οποία ενισχύεται με την καθημερινή πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών μέσα από τα τρόφιμα.
Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που δρουν με τέτοιο τρόπο ώστε να δεσμεύουν και να εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, μετατρέποντάς τις σε αδρανείς μη τοξικές, άρα και ακίνδυνες για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Με την παρουσία τους ή, πιο σωστά, με την απουσία τους συνδέονται μια σειρά από εκφυλιστικά νοσήματα τα οποία απειλούν την ανθρώπινη υγεία, όπως ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η νόσος του Crohn και τόσα άλλα.
Πώς μπορούμε επομένως να ενισχύσουμε την καθημερινή μας διατροφή σε αντιοξειδωτικά;
Ο Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, ΜSc, Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, κ. Δημήτρης Γρηγοράκης, συμβουλεύει:
- Υιοθετήστε το ελληνικό παραδοσιακό πρότυπο διατροφής.
- Προτιμήστε τις ανεπεξέργαστες τροφές αντί για τις βιομηχανοποιημένες.
- Τρώτε καθημερινά αρκετά διαφορετικά φρούτα και λαχανικά.
- Ακολουθήστε την εποχικότητα. Αποφύγετε όσα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι ψυγείου ή εκτός εποχής.
- Μην διαλέγετε τα πιο μεγάλα, τα πιο φανταχτερά και τα πιο γυαλιστερά φρούτα, αλλά αυτά που έχουν φυσιολογικό μέγεθος.
- Μην αποθηκεύετε μεγάλες ποσότητες νωπών τροφών, ακόμα κι αν τις βάζετε σε καταψύκτη. Κανένα φρούτο ή λαχανικό δεν πρέπει να παραμένει για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 3-4 ημερών.
- Πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά πολύ καλά με ζεστό νερό και σκουπίστε τα αμέσως. Μην τα αφήνετε να στραγγίξουν μόνα τους. Αν είστε σίγουροι για την προέλευσή τους, καθαρίστε τα με βρεγμένο βουρτσάκι. Αν όχι, απομακρύνετε τη φλούδα των φρούτων και τα εξωτερικά φύλλα των λαχανικών, για να μειώσετε τα χημικά τους υπολείμματα.
- Προτιμήστε τις βιολογικές αντί για τις συμβατικές τροφές.
- Συνδυάστε λαχανικά διαφόρων χρωμάτων στις σαλάτες σας. Φροντίστε να τα χοντροκόβετε ελάχιστη ώρα πριν τα καταναλώσετε και να τα αρτύζετε με ωμό ελαιόλαδο ή ξίδι.
- Προσθέστε στα φαγητά και τις σαλάτες αρωματικά βότανα, ελαφρά μπαχαρικά και φυσικά καρυκεύματα.
Ποια τρόφιμα είναι πιο πλούσια σε αντιοξειδωτικά;
Ο κ. Γρηγοράκης κατατάσσει τα τρόφιμα με βάση την περιεκτικότητά τους σε αντιοξειδωτικά (οι μονάδες ORAC αναφέρονται ανά 100 γραμμ. τροφίμου) και μας παρουσιάζει τους “πρωταθλητές των αντιοξειδωτικών”:
1.000 – 3.000 Orac: ακτινίδια, αβοκάντο, αχλάδια, δημητριακά ολικής αλέσεως, ελαιόλαδο, κάσιους, κρεμμύδι, λάχανο, μαρούλι, μήλα, μπρόκολο, πατάτες, πορτοκάλια, μανταρίνια, ροδάκινα, ρόδι χυμός, ρόκα, σπανάκι, σταφύλια, πράσινο & μαύρο τσάι, ψωμί & ζυμαρικά ολικής αλέσεως.
3.000 – 6.000 Orac: αμύγδαλα, άνηθος, βασιλικός, βατόμουρα, βερίκοκα, κεράσια, κρασί κόκκινο, λεμόνι, αποξηραμένα ροδάκινα, σκόρδο, σταφίδες (φρέσκιες & αποξηραμένες), ωμά σύκα.
6.000 – 9.000 Orac: δαμάσκηνα (αποξηραμένα & φρέσκα), αποξηραμένα μήλα, φασόλια, φακές, φασολάκια πράσινα.
9.000 Orac: αγκινάρες, καρύδια, φουντούκια, μυρωδικά, ακατέργαστο ρύζι, σοκολάτα υγείας.