Η πνευμονία είναι μια λοίμωξη που δημιουργεί φλεγμονή των αερόσακων σε έναν ή και στους δύο πνεύμονες. Οι αερόσακοι μπορεί να γεμίσουν με υγρό ή πύον (πυώδες υλικό), προκαλώντας βήχα με φλέγμα ή πύον, πυρετό, ρίγη και δυσκολία στην αναπνοή. Μια ποικιλία οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων βακτηρίων, ιών και μυκήτων, μπορεί να προκαλέσει πνευμονία.
Η πνευμονία μπορεί να κυμαίνεται σε σοβαρότητα από ήπια έως απειλητική για τη ζωή. Είναι πιο σοβαρή για βρέφη και μικρά παιδιά, άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και άτομα με προβλήματα υγείας ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Mayo Clinic.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα σημεία και τα συμπτώματα της πνευμονίας ποικίλλουν από ήπια έως σοβαρά, ανάλογα με παράγοντες όπως ο τύπος των μικροβίων που προκαλούν τη λοίμωξη, καθώς και η ηλικία και η γενική υγεία σας. Τα ήπια σημεία και συμπτώματα είναι συχνά παρόμοια με αυτά του κρυολογήματος ή της γρίπης, αλλά διαρκούν περισσότερο.
Τα σημεία και τα συμπτώματα της πνευμονίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο στο στήθος όταν αναπνέετε ή βήχετε
- Σύγχυση ή αλλαγές στη διανοητική συνειδητοποίηση (σε ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω)
- Βήχας, που μπορεί να προκαλέσει φλέγμα
- Κούραση
- Πυρετός, εφίδρωση και ρίγη
- Χαμηλότερη από την κανονική θερμοκρασία του σώματος (σε ενήλικες άνω των 65 ετών και άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα)
- Ναυτία, έμετος ή διάρροια
- Δυσκολία στην αναπνοή
Τα νεογνά και τα βρέφη ενδέχεται να μην εμφανίζουν κανένα σημάδι της λοίμωξης. Ή μπορεί να κάνουν εμετό, πυρετό και βήχα, να φαίνονται ανήσυχα ή κουρασμένα και χωρίς ενέργεια, ή να δυσκολεύονται να αναπνεύσουν και να φάνε.
Πότε να δείτε γιατρό.
Επισκεφτείτε το γιατρό σας εάν έχετε δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος, επίμονο πυρετό (39 C) ή υψηλότερο ή επίμονο βήχα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό τα άτομα σε αυτές τις ομάδες υψηλού κινδύνου να δουν έναν γιατρό:
- Ενήλικες άνω των 65 ετών
- Παιδιά κάτω των 2 ετών με σημεία και συμπτώματα
- Άτομα με υποκείμενη κατάσταση υγείας ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Άτομα που λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή λαμβάνουν φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα
- Για μερικούς ηλικιωμένους και άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια πνευμονικά προβλήματα, η πνευμονία μπορεί γρήγορα να καταστεί απειλητική για τη ζωή κατάσταση.
Αιτίες
Πολλά μικρόβια μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία. Τα πιο συνηθισμένα είναι βακτήρια και ιοί στον αέρα που αναπνέουμε. Το σώμα σας συνήθως αποτρέπει αυτά τα μικρόβια να μολύνουν τους πνεύμονές σας. Αλλά μερικές φορές αυτά τα μικρόβια μπορούν να υπερνικήσουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, ακόμα κι αν η υγεία σας είναι γενικά καλή.
Η πνευμονία ταξινομείται σύμφωνα με τους τύπους μικροβίων που την προκαλούν και από πού έχετε τη λοίμωξη.
Η πνευμονία που αποκτήθηκε από την κοινότητα είναι ο πιο κοινός τύπος πνευμονίας. Εμφανίζεται εκτός νοσοκομείων ή άλλων εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης. Μπορεί να προκληθεί από:
- Βακτήρια. Η πιο κοινή αιτία βακτηριακής πνευμονίας στις ΗΠΑ είναι το Streptococcus pneumoniae. Αυτός ο τύπος πνευμονίας μπορεί να εμφανιστεί μόνος του ή αφού έχετε κρυολόγημα ή γρίπη. Μπορεί να επηρεάσει ένα μέρος (λοβός) του πνεύμονα, μια κατάσταση που ονομάζεται πνευμονία λοβού.
- Οργανισμοί που μοιάζουν με βακτήρια. Το Mycoplasma pneumoniae μπορεί επίσης να προκαλέσει πνευμονία. Συνήθως προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα από ό, τι άλλα είδη πνευμονίας. Η περιπατητική πνευμονία είναι ένα άτυπο όνομα που δίνεται σε αυτόν τον τύπο πνευμονίας, το οποίο συνήθως δεν είναι αρκετά σοβαρό για να απαιτείται ξεκούραση στο κρεβάτι.
- Μύκητες. Αυτός ο τύπος πνευμονίας είναι πιο συχνός σε άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και σε άτομα που έχουν εισπνεύσει μεγάλες δόσεις των οργανισμών. Οι μύκητες που το προκαλούν μπορεί να βρεθούν στο χώμα ή στα περιττώματα πουλιών και ποικίλλουν ανάλογα με τη γεωγραφική θέση.
- Ιοί, συμπεριλαμβανομένου του COVID-19. Μερικοί από τους ιούς που προκαλούν κρυολογήματα και γρίπη μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία. Οι ιοί είναι η πιο κοινή αιτία πνευμονίας σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών. Η ιογενής πνευμονία είναι συνήθως ήπια. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή. Το Coronavirus 2019 (COVID-19) μπορεί να προκαλέσει πνευμονία, η οποία μπορεί να γίνει σοβαρή!
Νοσοκομειακή πνευμονία
Μερικοί άνθρωποι έχουν πνευμονία κατά τη διάρκεια της παραμονής στο νοσοκομείο για άλλη ασθένεια. Η πνευμονία που λαμβάνεται από το νοσοκομείο μπορεί να είναι σοβαρή επειδή τα βακτήρια που την προκαλούν μπορεί να είναι πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και επειδή τα άτομα που πάσχουν από αυτήν είναι ήδη άρρωστα. Τα άτομα που χρησιμοποιούν αναπνευστικά μηχανήματα (αναπνευστήρες), τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά σε μονάδες εντατικής θεραπείας, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αυτού του τύπου πνευμονίας.
Πνευμονία που λαμβάνεται με υγειονομική περίθαλψη
Η πνευμονία που λαμβάνεται με την υγειονομική περίθαλψη είναι μια βακτηριακή λοίμωξη που εμφανίζεται σε άτομα που ζουν σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας περίθαλψης ή που λαμβάνουν φροντίδα σε κλινικές εξωτερικών ασθενών, συμπεριλαμβανομένων κέντρων αιμοκάθαρσης νεφρών. Όπως η πνευμονία που λαμβάνεται από το νοσοκομείο, η πνευμονία που λαμβάνεται από την υγειονομική περίθαλψη μπορεί να προκληθεί από βακτήρια που είναι πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.
Πνευμονία από εισρόφηση
Η πνευμονία αναρρόφησης εμφανίζεται όταν εισπνέετε τροφή, ποτό, εμετό ή σάλιο στους πνεύμονές σας. Η αναρρόφηση είναι πιο πιθανή εάν κάτι διαταράσσει το φυσιολογικό αντανακλαστικό του gag (αντανακλαστικό που προκαλεί ‘’αναγούλα’’ για να διώξει κάτι ‘’ενοχλητικό’’), όπως εγκεφαλικό τραύμα ή πρόβλημα κατάποσης ή υπερβολική χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών.
Παράγοντες κινδύνου
Η πνευμονία μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε. Ωστόσο, οι δύο ηλικιακές ομάδες με τον υψηλότερο κίνδυνο είναι:
Παιδιά ηλικίας 2 ετών και άνω
Άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω
Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Νοσηλεία. Διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο πνευμονίας εάν βρίσκεστε σε μονάδα εντατικής θεραπείας νοσοκομείου, ειδικά εάν βρίσκεστε σε μηχάνημα που σας βοηθά να αναπνέετε (αναπνευστήρας).
- Χρόνια ασθένεια. Είναι πιο πιθανό να προσβληθείτε από πνευμονία εάν έχετε άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή καρδιακή νόσο.
- Κάπνισμα. Το κάπνισμα βλάπτει τη φυσική άμυνα του οργανισμού σας έναντι των βακτηρίων και των ιών που προκαλούν πνευμονία.
- Αποδυναμωμένο ή κατασταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Άτομα που έχουν HIV / AIDS, που έχουν υποστεί μεταμόσχευση οργάνων, ή που λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή μακροχρόνια στεροειδή διατρέχουν κίνδυνο.
Επιπλοκές
Ακόμη και με θεραπεία, ορισμένα άτομα με πνευμονία, ειδικά εκείνα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ενδέχεται να παρουσιάσουν επιπλοκές, όπως:
- Βακτήρια στην κυκλοφορία του αίματος (βακτηριαιμία). Τα βακτήρια που εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος από τους πνεύμονές σας μπορούν να εξαπλώσουν τη μόλυνση σε άλλα όργανα, προκαλώντας δυνητικά ανεπάρκεια οργάνων.
- Δυσκολία αναπνοής. Εάν η πνευμονία σας είναι σοβαρή ή έχετε χρόνιες υποκείμενες πνευμονικές παθήσεις, μπορεί να έχετε πρόβλημα με την αναπνοή με αρκετό οξυγόνο. Ίσως χρειαστεί να νοσηλευτείτε και να χρησιμοποιήσετε αναπνευστικό μηχάνημα (αναπνευστήρα) ενώ ο πνεύμονας θεραπεύεται.
- Συσσώρευση υγρών γύρω από τους πνεύμονες (υπεζωκοτική συλλογή). Η πνευμονία μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση υγρού στο λεπτό διάστημα μεταξύ των στρωμάτων ιστού που ευθυγραμμίζουν τους πνεύμονες και την κοιλότητα του θώρακα (υπεζωκότα). Εάν το υγρό μολυνθεί, ίσως χρειαστεί να το αποστραγγίσετε μέσω ενός θωρακικού σωλήνα ή να το αφαιρέσετε με χειρουργική επέμβαση.
- Απόστημα του πνεύμονα. Ένα απόστημα εμφανίζεται αν σχηματιστεί πύον σε κοιλότητα στον πνεύμονα Ένα απόστημα αντιμετωπίζεται συνήθως με αντιβιοτικά. Μερικές φορές, απαιτείται χειρουργική επέμβαση ή αποστράγγιση με μεγάλη βελόνα ή σωλήνα τοποθετημένο στο απόστημα για την απομάκρυνση του περιεχόμενου του (πύον).
Πώς να λειτουργήσετε προληπτικά;
- Εμβολιαστείτε. Διατίθενται εμβόλια για την πρόληψη ορισμένων τύπων πνευμονίας και της γρίπης. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τη λήψη αυτών των εμβολίων. Οι οδηγίες εμβολιασμού έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, οπότε φροντίστε να αναθεωρήσετε την κατάσταση εμβολιασμού σας με το γιατρό σας, ακόμη κι αν θυμάστε ότι έχετε λάβει προηγουμένως εμβόλιο για πνευμονία.
- Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά εμβολιάζονται. Οι γιατροί συστήνουν ένα διαφορετικό εμβόλιο για την πνευμονία για παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών και για παιδιά ηλικίας 2 έως 5 ετών που διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο πνευμονιοκοκκικής νόσου. Τα παιδιά που φοιτούν σε ομαδικό κέντρο φροντίδας παιδιών θα πρέπει επίσης να λάβουν το εμβόλιο. Οι γιατροί προτείνουν επίσης εμβόλια γρίπης σε παιδιά ηλικίας άνω των 6 μηνών.
- Εξασκηθείτε στην καλή υγιεινή. Για να προστατευτείτε από λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος που μερικές φορές οδηγούν σε πνευμονία, πλύνετε τα χέρια σας τακτικά ή χρησιμοποιήστε απολυμαντικό χεριών με βάση το αλκοόλ.
- Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα βλάπτει τη φυσική άμυνα των πνευμόνων σας έναντι λοιμώξεων του αναπνευστικού.
- Διατηρήστε το ανοσοποιητικό σας σύστημα ισχυρό.
Κοιμηθείτε αρκετά, ασκηθείτε τακτικά και τρώτε μια υγιεινή διατροφή.
