Tι είναι o θυρεοειδής αδένας;
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας ενδοκρινής αδένας σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται συνήθως στο κάτω μέρος του λαιμού. Η δουλειά του θυρεοειδούς είναι να παράγει ορμόνες του θυρεοειδούς, οι οποίες εκκρίνονται στο αίμα και στη συνέχεια μεταφέρονται σε κάθε ιστό του σώματος. Η ορμόνη του θυρεοειδούς βοηθά το σώμα να χρησιμοποιεί ενέργεια, να παραμένει ζεστό και να διατηρεί τον εγκέφαλο, την καρδιά, τους μύες και άλλα όργανα να λειτουργούν όπως πρέπει, σύμφωνα με την Αμερικανική ένωση θυρεοειδούς (American Thyroid Association).
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Όταν τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών είναι πολύ χαμηλά, τα κύτταρα του σώματος δεν μπορούν να πάρουν αρκετή ορμόνη του θυρεοειδούς και οι διαδικασίες του σώματος αρχίζουν να επιβραδύνονται. Καθώς το σώμα επιβραδύνεται, μπορεί να παρατηρήσετε ότι αισθάνεστε πιο κρύο, κουράζεστε πιο εύκολα, το δέρμα σας στεγνώνει, ξεχνάτε πιο εύκολα και γίνεστε πιο καταθλιπτικοί καθώς επίσης υποφέρετε από δυσκοιλιότητα. Επειδή τα συμπτώματα είναι τόσο μεταβλητά και μη ειδικά, ο μόνος τρόπος για να γνωρίζετε με βεβαιότητα εάν έχετε υποθυρεοειδισμό είναι με μια απλή εξέταση αίματος για TSH.
Ενημερώστε τα μέλη της οικογένειάς σας
Επειδή η νόσος του θυρεοειδούς εκδηλώνεται σε οικογένειες, θα πρέπει να εξηγήσετε τον υποθυρεοειδισμό σας στους συγγενείς σας και να τους ενθαρρύνετε να κάνουν περιοδικές εξετάσεις TSH. Ενημερώστε τους άλλους γιατρούς και τον φαρμακοποιό σας για τον υποθυρεοειδισμό σας και το φάρμακο και τη δόση με την οποία αντιμετωπίζεται. Εάν αρχίσετε να βλέπετε νέο γιατρό, πείτε στο γιατρό ότι έχετε υποθυρεοειδισμό και ότι χρειάζεστε το TSH σας κάθε χρόνο. Εάν βλέπετε έναν ενδοκρινολόγο, ζητήστε να σταλούν αντίγραφα των αναφορών σας στον γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Τι να περιμένετε μετά από μια μεγάλη περίοδο
Δεν υπάρχει θεραπεία για τον υποθυρεοειδισμό και οι περισσότεροι ασθενείς το έχουν σε όλη τους την ζωή. Υπάρχουν εξαιρέσεις: πολλοί ασθενείς με ιογενή θυρεοειδίτιδα έχουν επαναφέρει τη λειτουργία του θυρεοειδούς σε φυσιολογικά επίπεδα, όπως και ορισμένοι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα μετά την εγκυμοσύνη. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να γίνει περισσότερο ή λιγότερο σοβαρός και η δόση της θυροξίνης μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Πρέπει να δεσμευτείτε για μια θεραπεία για μια ζωή. Αλλά εάν παίρνετε τα χάπια σας κάθε μέρα και εργάζεστε με το γιατρό σας για να πάρετε και να διατηρήσετε τη δόση θυροξίνης σωστή, θα πρέπει να είστε σε θέση να διατηρήσετε τον υποθυρεοειδισμό σας καλά ελεγχόμενο καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής σας. Τα συμπτώματά σας θα πρέπει να εξαφανιστούν και οι σοβαρές επιδράσεις της χαμηλής θυρεοειδικής ορμόνης θα πρέπει να βελτιωθούν. Εάν διατηρήσετε τον υποθυρεοειδισμό σας καλά ελεγχόμενο, δεν θα μειώσει τη διάρκεια ζωής σας.
Τι προκαλεί τον θυρεοειδή;
- Αυτοάνοσο νόσημα. Σε ορισμένα άτομα το σώμα τους, το ανοσοποιητικό σύστημα που προστατεύει το σώμα από εισβολές μπορεί να κάνει λάθος στα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα και στα ένζυμα τους για εισβολείς και μπορεί να τους ‘’επιτεθεί’’. Τότε δεν υπάρχουν αρκετά θυροειδή κύτταρα και ένζυμα για να φτιάξουν αρκετή θυρεοειδική ορμόνη. Αυτό είναι πιο συχνό στις γυναίκες από τους άνδρες. Η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα μπορεί να ξεκινήσει ξαφνικά ή μπορεί να αναπτυχθεί αργά με τα χρόνια. Οι πιο συχνές μορφές είναι η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto και η ατροφική θυρεοειδίτιδα.
- Χειρουργική αφαίρεση μέρους ή όλου του θυρεοειδούς αδένα. Μερικά άτομα με οζίδια θυρεοειδούς, καρκίνο του θυρεοειδούς ή νόσο του Graves πρέπει να αφαιρέσουν μέρος ή ολόκληρο το θυρεοειδή τους. Εάν αφαιρεθεί ολόκληρος ο θυρεοειδής, οι άνθρωποι θα γίνουν σίγουρα υποθυρεοειδικοί. Εάν μένει μέρος του αδένα, μπορεί να είναι σε θέση να παράγει αρκετή ορμόνη του θυρεοειδούς για να διατηρήσει τα επίπεδα στο αίμα φυσιολογικά.
- Θεραπεία ακτινοβολίας. Μερικά άτομα με νόσο του Graves, οζώδη βρογχοκήλη ή καρκίνο του θυρεοειδούς αντιμετωπίζονται με ραδιενεργό ιώδιο με σκοπό την καταστροφή του θυρεοειδούς αδένα τους. Οι ασθενείς με νόσο του Hodgkin, λέμφωμα ή καρκίνους της κεφαλής ή του λαιμού αντιμετωπίζονται με ακτινοβολία. Όλοι αυτοί οι ασθενείς μπορεί να χάσουν μέρος ή όλη τη λειτουργία του θυρεοειδούς τους.
- Συγγενής υποθυρεοειδισμός (υποθυρεοειδισμός με τον οποίο γεννιέται ένα μωρό). Μερικά μωρά γεννιούνται χωρίς θυρεοειδή ή με μόνο ένα τμήμα του. Μερικοί έχουν μέρος ή ολόκληρο τον θυρεοειδή τους σε λάθος μέρος (έκτοπος θυρεοειδής). Σε ορισμένα μωρά, τα κύτταρα του θυρεοειδούς ή τα ένζυμα τους δεν λειτουργούν σωστά.
- Θυρεοειδίτιδα. Η θυρεοειδίτιδα είναι μια φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα, που συνήθως προκαλείται από αυτοάνοση επίθεση ή από ιογενή λοίμωξη. Η θυρεοειδίτιδα μπορεί να κάνει τον θυρεοειδή να απορρίψει όλη την ποσότητα αποθηκευμένης θυρεοειδικής ορμόνης στο αίμα ταυτόχρονα, προκαλώντας σύντομο υπερθυρεοειδισμό (υπερβολική δραστηριότητα θυρεοειδούς). τότε ο θυρεοειδής γίνεται ανενεργός.
- Πάρα πολύ ή πολύ λίγο ιώδιο. Ο θυρεοειδής αδένας πρέπει να έχει ιώδιο για την παραγωγή θυρεοειδικής ορμόνης. Το ιώδιο μπαίνει στο σώμα με τροφή και ταξιδεύει μέσω του αίματος στον θυρεοειδή. Η διατήρηση της παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών σε ισορροπία απαιτεί τη σωστή ποσότητα ιωδίου. Η λήψη υπερβολικού ιωδίου μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τον υποθυρεοειδισμό.
- Βλάβη στην υπόφυση. Η υπόφυση, ο «κύριος αδένας», λέει στον θυρεοειδή πόση ορμόνη να παράγει. Όταν η υπόφυση έχει υποστεί βλάβη από όγκο, ακτινοβολία ή χειρουργική επέμβαση, ενδέχεται να μην είναι πλέον σε θέση να δώσει οδηγίες στον θυρεοειδή και ο θυρεοειδής μπορεί να σταματήσει να παράγει αρκετή ορμόνη.
- Σπάνιες διαταραχές που διεισδύουν στον θυρεοειδή. Σε λίγα άτομα, οι ασθένειες εναποθέτουν ανώμαλες ουσίες στον θυρεοειδή. Οι εναποθέσεις αυτές μειώνουν την ικανότητά του να λειτουργεί. Για παράδειγμα, η αμυλοείδωση μπορεί να εναποθέτει πρωτεΐνη αμυλοειδούς, η σαρκοείδωση μπορεί να εναποθέτει κοκκώματα και η αιμοχρωμάτωση να εναποθέτει σίδηρο.
