Silybum marianum…η βοτανική του ονομασία
Πτέρνιξ… κατά Θεόφραστο
Milk thistle… γαλακταγκάθι κατά τους Σάξονες, από τις λευκές κηλίδες στα φύλλα του, που συμβολίζουν το γάλα Της Παναγίας που έπεσε πάνω τους όταν θήλαζε Τον Ιησού.
Περιέχει (κυρίως οι μαύροι σπόροι του) το φλαβονοειδές σιλυμαρίνη, ισχυρό ηπατοπροστατευτικό, η οποία αποτελείται από ομάδα ενώσεων, τις φλαβολιγνάνες, όπως η σιλυβίνη ή συλυβινίνη Α & Β , η σιλυδιανίμη και η σιλυκριστίνη, στις οποίες οφείλει την φαρμακολογική της δράση.
- Προστατεύει τα ηπατικά κύτταρα από τις τοξίνες που τα καταστρέφουν εμποδίζοντας την είσοδο τους στο συκώτι.
- Έχει αντιοξειδωτική δράση συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της εντός των κυττάρων γλουταθιόνης (αντιοξειδωτικό του ήπατος).
- Έχει αντιφλεγμονώδη δράση καθώς εμποδίζει την λιπογενάση να προάγει τις φλεγμονές, αποτρέποντας τη σύνθεση χημικών μεταβιβαστών της φλεγμονής (λευκοτριένια)
- Έτσι χρησιμοποιείται και έχει ικανοποιητική αποτελεσματικότητα:
– στην προστασία και αναπαραγωγή των ηπατικών κυττάρων
– στη μη φυσιολογική ηπατική λειτουργία
– στη χρόνια ιογενή ηπατίτιδα
– στην αλκοολική και μη αλκοολική κύρωση του ήπατος
– στην αποτοξίνωση του συκωτιού μετά από αναισθησία, βαριά φαρμακευτική αγωγή, χημειοθεραπεία κλπ
– στη δηλητηρίαση από θανατηφόρες μορφές μανιταριών
Εκτός από την αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική, αντιιική δράση της, η σιλυμαρίνη επειδή μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, καθώς και τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος χρησιμοποιείται σε διαβητικούς ασθενείς, όπως επίσης και στον έλεγχο του βάρους.
Η σιλυμαρίνη δεν διαλύεται εύκολα στο νερό, η χρήση της σαν ρόφημα δεν έχει ικανοποιητική αποτελεσματικότητα. Έτσι ο τρόπος που ενδείκνυται η λήψη της είναι σε πόσιμα σκευάσματα.
Διατίθεται σε ειδικές φόρμουλες με ικανοποιητική βιοδιαθεσιμότητα (ικανοποιητική απορρόφηση από τον οργανισμό). Συνήθως τα σκευάσματα με γαϊδουράγκαθο περιλαμβάνουν και άλλα συστατικά (πχ αγκινάρα και πικραλίδα) τα οποία δημιουργούν συνέργεια και ενισχύουν τη δράση της σιλυμαρίνης.