Σε μια καυτή -κυρίως λόγω πολιτικοοινομικών εξελίξεων και λιγότερο θερμοκρασιών- εποχή, οι επιπτώσεις της κρίσης φαίνεται ότι αντανακλώνται άμεσα στο «κρεβάτι» των Ελλήνων, γεγονός που διαφαίνεται και μέσα από σχετική έρευνα που διενήργησε το ΙΨΣΥ.
Οι νεοέλληνες αναστενάζουμε, λοιπόν, όχι όμως από ικανοποίηση ή ηδονή στην κρεβατοκάμαρά μας, αλλά από κακή διάθεση, οικονομικά και προσωπικά αδιέξοδα, ενοχές και μια μόνιμη αίσθηση απογοήτευσης.
Μπορεί όμως το σεξ να ξανανέβει στη θέση του βάθρου που του αξίζει; Μπορεί η λίμπιντο να ανέβει και να χτυπήσει «κόκκινο», όπως και ο υδράργυρος τον Αύγουστο;
Σε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εφ’ όλης της σεξολογικής…ύλης συνέντευξη ο Δρ. Θάνος Ασκητής, νευρολόγος – ψυχίατρος, διδάκτωρ Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας, πρώην βουλευτής Αθηνών, πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας μάς μιλά για το πώς μπορούμε να ξαναπιάσουμε το νήμα που οδηγεί στη σεξουαλική, στην ερωτική και την προσωπική ολοκλήρωση του ατόμου και του ζευγαριού. Ειδικότερα πώς οι διακοπές μπορεί να αποτελέσουν μια μοναδική ευκαιρία για το ζευγάρι να έρθει πιο κοντά και να κάνει περισσότερο και ποιοτικότερο σεξ, απαλλαγμένο από τη ρουτίνα και τα προβλήματα που σκοτώνουν τη διάθεση για σεξ στην καθημερινότητά του.
Συνέντευξη του Δρ. Θάνου Ασκητή στην Κάτια Μηλιαράκη
Γιατρέ, τελικά η κρίση έχει σκοτώσει τον έρωτα, το σεξ;
Η οικονομική κρίση που έχει πλήξει τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, όπως ήταν φυσικό, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη και τη σεξουαλική ζωή των Ελλήνων, όπως και τις σχέσεις τους, γενικότερα. Σαφώς, οι επιπτώσεις της κρίσης, που είναι η οικονομική ανασφάλεια, η ανεργία, η ανέχεια, αυξάνουν το άγχος, το στρες, ακόμα και την κατάθλιψη, διαταράσσοντας τις ισορροπίες μέσα στη σχέση. Ετσι, δεν είναι σπάνιο να δημιουργούνται αλληλοχρεώσεις, καβγάδες και συγκρούσεις ανάμεσα στο ζευγάρι, που στο τέλος μπορεί να οδηγηθεί σε ψυχρότητα, μείωση της ερωτικής του επιθυμίας και εν τέλει στη σεξουαλική απομάκρυνση ή και στο σεξουαλικό πρόβλημα. Οι επιπτώσεις της κρίσης, λοιπόν, φαίνεται πως αντανακλώνται άμεσα στο «κρεβάτι» των Ελλήνων, γεγονός που διαφαίνεται και μέσα από μία σχετική έρευνα που κάναμε στο ΙΨΣΥ, όπου βρέθηκε ότι έχει μειωθεί η ποιότητα της σχέσης των ζευγαριών, ενώ έχει επηρεάσει και τη σεξουαλική ζωή τους, καθώς και τη συχνότητα των επαφών τους. Οι γυναίκες, μάλιστα, φαίνεται να είναι πιο χρεωστικές, θυμωμένες και σκληρές απέναντι στους συντρόφους τους, που αδυνατούν να τους καλύψουν πλέον τις ποιοτικές ανάγκες της ζωής τους. Από την άλλη, οι άνδρες παρουσιάζονται πιο ενοχοποιημένοι, καταθλιπτικοί και γκρεμισμένοι μέσα από τη σημερινή πραγματικότητα.
Η αποκλειστικότητα, η μονιμότητα, ο γάμος εξοντώνουν τον έρωτα και κατ’ επέκταση το πάθος. Μύθος ή αλήθεια;
Ο έρωτας και το πάθος τις περισσότερες φορές μειώνονται μέσα στη σχέση, με την πάροδο του χρόνου. Στην πραγματικότητα, βέβαια, η ρουτίνα, τα προβλήματα και τα άγχη της καθημερινότητας, τα παιδιά, οι υποχρεώσεις, η παραμέληση της εξωτερικής εμφάνισης, η απουσία σεξουαλικής διεκδίκησης, η έλλειψη των φαντασιώσεων και της σεξουαλικής ανανέωσης, είναι μόνο μερικοί από τους παράγοντες που μπορεί να μειώσουν το πάθος και τη «φλόγα» του πρώτου καιρού μέσα στη σχέση. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως μία μονογαμική σχέση είναι a priori καταδικασμένη! Μάλιστα, έχω δει ζευγάρια που είναι πάνω από 40 και 50 χρόνια μαζί και όχι μόνο είναι δραστήρια σεξουαλικά, αλλά έχουν καταφέρει να διατηρήσουν το ερωτικό ενδιαφέρον ανέπαφο μέσα στον χρόνο. Επομένως, είναι απαραίτητο να υπάρχει αμοιβαία προσπάθεια και να αποφεύγουν οι σύντροφοι το «βόλεμα» και την επανάπαυση που προσφέρει η σιγουριά της μονιμότητας. Μη θεωρείτε, λοιπόν, τον άλλο δεδομένο και προσπαθήστε να διεκδικείται και να εντυπωσιάζετε τον σύντροφό σας όπως τον πρώτο καιρό. Επικοινωνήστε, βρείτε ποιοτικό χρόνο ο ένας για τον άλλο, φλερτάρετε μεταξύ σας, φροντίστε την εικόνα σας και απολαύστε τα οφέλη που προσφέρει «η φωλιά της μονογαμίας».
Οι Ελληνες ως λαός, ως ψυχοσύνθεση πώς αντιμετωπίζουμε την έννοια της δέσμευσης, του γάμου;
Οι Ελληνες φαίνεται πως ιδιοσυγκρασιακά είναι θετικά διακείμενοι απέναντι στη δέσμευση και ειδικότερα τον θεσμό του γάμου. Μπορεί η οικονομική κρίση να οδήγησε τους νέους σε μεγάλη οικονομική ανασφάλεια και εξάρτηση από τους γονείς, ακόμα και σε αρκετά μεγάλες ηλικίες, ωστόσο αυτό δεν τους αποθαρρύνει από το να δεσμευτούν με έναν άνθρωπο. Μου προκάλεσαν, μάλιστα, ιδιαίτερη έκπληξη τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που έδειξαν πως παρ’ όλο που από το 2012 μειώθηκαν τα ποσοστά τέλεσης θρησκευτικών γάμων στην Ελλάδα, αυξήθηκαν σημαντικά τόσο οι πολιτικοί γάμοι όσο και η σύναψη συμφώνων συμβίωσης. Επομένως, ο Ελληνας επιδιώκει τη δέσμευση και αυτό είναι κάτι που συνέβαινε ανέκαθεν, καθώς ο γάμος ως θεσμός πάντα αποτελούσε βασικό κομμάτι της ελληνικής κουλτούρας. Βέβαια, το γεγονός ότι στη χώρα μας αγαπάμε τη δέσμευση, διαφαίνεται και μέσα από τις σχέσεις που έχουν τα παιδιά με τους γονείς τους, τα οποία αργούν να ανεξαρτητοποιηθούν και να φύγουν μακριά από τη «φωλιά» τους, γεγονός που τις περισσότερες φορές ενισχύουν και οι ίδιοι οι γονείς με τη συμπεριφορά τους. Αρα, ίσως και ένας από τους λόγους που ζητάμε τόσο πολύ τη δέσμευση να είναι η ανασφάλεια, ο φόβος, ακόμα και η ευθυνοφοβία με την οποία έχουμε γαλουχηθεί, που δημιουργούν πολλές φορές συναισθήματα εξάρτησης και αποφυγής.
Η διάθεση για καλύτερο και κυρίως για περισσότερο σεξ το καλοκαίρι είναι γεγονός ή… αστικός μύθος; Κι αν ναι, πού οφείλεται αυτό;
Το καλοκαίρι αναμφίβολα είναι συνυφασμένο με τη χαλάρωση, την ξεγνοιασιά, τις διακοπές, το φλερτ και το σεξ. Πέραν τούτου, έχει αποδειχθεί και νευροβιολογικά πως το φως του ήλιου αυξάνει κατά 120% την παραγωγή τεστοστερόνης στους άνδρες, ενώ οδηγεί και σε αύξηση της έκκρισης των γυναικείων ορμονών. Ετσι, γίνεται αντιληπτό γιατί παρατηρείται αύξηση της ερωτικής επιθυμίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ταυτόχρονα, βέβαια, οι ίδιες οι διακοπές μπορεί να αποτελέσουν μία μοναδική ευκαιρία για το ζευγάρι να έρθει πιο κοντά και να κάνει περισσότερο και ποιοτικότερο σεξ, απαλλαγμένο από τη ρουτίνα και τα προβλήματα που σκοτώνουν τη διάθεση για σεξ στην καθημερινότητά του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, βέβαια, πως το καλοκαίρι είναι και η περίοδος που υπάρχουν περισσότερες προκλήσεις γύρω μας, επομένως αυξάνονται και οι πιθανότητες απιστίας.
Ολοι ζητάμε σεξ, συζητάμε για σεξ αλλά εντέλει κάνουμε λιγότερο σεξ από όσο πραγματικά θέλουμε κι από όσο αξίζουμε… Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το σεξ προβάλλεται σχεδόν καθημερινά παντού: Στην τηλεόραση, στο ίντερνετ , στα περιοδικά. Οσο πιο πολύ το συναντάμε μπροστά μας τόσο περισσότερο προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στα πρότυπα που μας περνούν. Αυτό δημιουργεί άγχος, πίεση, παραπληροφόρηση, μη ρεαλιστικές προσδοκίες και τελικά καταλήγει να γίνεται μια δυσάρεστη εμπειρία, στην οποία προσπαθούμε να αποδείξουμε πόσο ικανοί εραστές είμαστε. Συνέπεια αυτού είναι να το αποφεύγουμε. Ταυτόχρονα, το άγχος του σύγχρονου τρόπου ζωής, τα επαγγελματικά προβλήματα, η έλλειψη επικοινωνίας, η οικονομική κρίση αλλά και η ψυχική απομάκρυνση των συντρόφων μέσα στη θύελλα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, η απόκτηση παιδιών σε συνδυασμό με την αύξηση των ευθυνών και την αγωνία για το αν κανείς θα τα καταφέρει μάς κάνει να απομακρυνόμαστε από το σεξ, χάνοντας στην ουσία την επιθυμία μας.
Είναι το καλοκαίρι μία καλή «αφορμή» για να λειτουργήσει το σεξ ως… συγκολλητική ουσία σε μία ερωτική και κυρίως συζυγική σχέση;
Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από χαλάρωση, απόλαυση και διασκέδαση. Απομακρυσμένοι από το άγχος και τη ρουτίνα της καθημερινότητας οι δύο σύζυγοι έχουν μια πολύ καλή ευκαιρία και «αφορμή» να περάσουν περισσότερο χρόνο ο ένας με τον άλλον, να έρθουν πιο κοντά συναισθηματικά και να ανανεώσουν την ερωτική ζωή τους. Το σεξ μπορεί να λειτουργήσει συγκολλητικά καθώς ενισχύει την ψυχική επαφή, περιφρουρεί την ποιότητα της σχέσης, προσφέρει ηδονή, ψυχική και σωματική ικανοποίηση και στους δύο συντρόφους και προσδιορίζει τους ρόλους των δύο φύλων. Ετσι, ο άνδρας νιώθει να τονώνονται η δύναμη και η αρρενωπότητά του και η γυναίκα η θηλυκότητά της, εφόσον αισθάνεται ποθητή από τον σύντροφό της. Το ζευγάρι ενώνεται περισσότερο, κρατώντας στο χέρι του την ευκαιρία να παραμείνει έτσι και μετά την περίοδο του καλοκαιριού.
Ειδικά οι -λίγες πλέον- μέρες διακοπών μπορούν να δώσουν το φιλί της ζωής σε μία σχέση που έχει «τραυματιστεί» από τη ρουτίνα; Ή ακόμα και από την απιστία;
Η σχέση που έχει τραυματιστεί από τη ρουτίνα ή από την απιστία δύσκολα μπορεί να «αναστηθεί» κατά την περίοδο των καλοκαιρινών διακοπών. Συνήθως, τα προβλήματα στην επικοινωνία, αλλά και η δυσκολία να προσεγγίσει ψυχικά ο ένας τον άλλον μεταφέρονται και στο μέρος όπου οι δύο σύζυγοι επιλέγουν να περάσουν τις διακοπές τους. Αν και είναι πιθανό να υπάρξει σεξουαλική ανάκαμψη στο σκηνικό του γάμου τους, αυτό δεν είναι αρκετό να επουλώσει τα τραύματα που υπάρχουν. Εάν οι δύο σύζυγοι δεν έχουν συζητήσει όλο τον προηγούμενο καιρό για το πώς αισθάνονται στη σχέση τους, για τις σκέψεις και τις επιθυμίες τους και δεν έχουν επεξεργαστεί το φαινόμενο της απιστίας είναι πολύ δύσκολο οι λίγες αυτές ημέρες να δώσουν το φιλί της ζωής. Μάλιστα, δεν είναι απίθανο στην περίπτωση που το ζευγάρι μέσα στον χειμώνα παραμένει σιωπηλό μπροστά στα προβλήματα που του χτυπούν την πόρτα να συγκρούεται έντονα στις καλοκαιρινές διακοπές εξαιτίας του ότι δεν υπάρχουν εργασιακές ή άλλες υποχρεώσεις για να κρυφτεί.
Πώς τοποθετείστε απέναντι στο θέμα των χωριστών διακοπών;
Στο άκουσμα και μόνο της φράσης, τα περισσότερα ζευγάρια θα πανικοβάλλονταν. Αυτό που χρειάζεται να ληφθεί υπόψη προκειμένου να ξεκαθαρίσει το τοπίο είναι το νόημα που έχει μια τέτοια επιλογή για το κάθε ζευγάρι, καθώς και το συναισθηματικό κλίμα μεταξύ των δύο συντρόφων. Κυριαρχούν ο θυμός, η συναισθηματική και σωματική απομάκρυνση, η αποξένωση και η ρουτίνα; Σε αυτή την περίπτωση, το «χωριστά» των διακοπών έχει βαθύτερο νόημα. Αν πρόκειται για μια δυσλειτουργική σχέση, το προσωρινό διάλειμμα ίσως αποβεί μοιραίο. Ενα ζευγάρι που βαριέται δεν έχει επιθυμία πια για το «μαζί» και αισθάνεται αιχμάλωτο στη σχέση του θα οδηγηθεί πιο εύκολα στις χωριστές διακοπές και στο μονοπάτι της απιστίας ή ακόμα και στον χωρισμό. Αντιθέτως, αν η σχέση είναι λειτουργική, με καλή και ειλικρινή επικοινωνία, δεν υπάρχει κάποιος κίνδυνος. Η επιθυμία για απόσταση δεν δηλώνει απαραίτητα και την επιθυμία για απιστία. Μπορεί απλώς είτε ο ένας είτε ο άλλος να επιθυμούν λίγο χρόνο μόνοι τους με τον εαυτό τους, χωρίς οι προθέσεις τους να είναι «πονηρές», αρκεί να έχουν τα χαρτιά τους ανοιχτά, παρέχοντας όλες τις λεπτομέρειες, όπως παρέα και διαμονή στο έτερον ήμισυ. Το κλειδί είναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη των συντρόφων και η ποιότητα της σχέσης τους.
Υπάρχουν κάποιες πρακτικές συμβουλές που θα δίνατε τόσο στις γυναίκες όσο και στους άντρες που θα βοηθούσαν να διατηρηθεί το πάθος εντός της συζυγικής κρεβατοκάμαρας;
Κινήσεις απρόβλεπτες και ανατρεπτικές, ικανές να διατηρήσουν ακόμα και να τονώσουν τη σεξουαλική επιθυμία στο ζευγάρι, είναι η απάντηση στο ερώτημα που μου θέτετε. Ειδικότερα, ένα ταξίδι ή ένα δώρο που το άλλο σας μισό δεν περιμένει ή ακόμα και ένα ρομαντικό δείπνο που μετά από χρόνια φαντάζει ουτοπικό ίσως και αστείο είναι κάποιες από τις προτεινόμενες λύσεις. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη φροντίδα της σεξουαλικής μας εικόνας, προκειμένου να προκαλούμε σεξουαλική έλξη ο ένας στον άλλον, όπως και την έκφραση των φαντασιώσεων και των ερωτικών μας επιθυμιών. Πράγματα που κάναμε τον πρώτο καιρό της σχέσης, του ενθουσιασμού, όπως τα ερωτικά μηνύματα μέσα στη μέρα ή τα τηλεφωνήματα, το φλερτ, η χαλάρωση και η διασκέδαση με το ταίρι μας, ενδυναμώνουν την επικοινωνία και την ψυχική επαφή, με αποτέλεσμα να τονώνεται ο συνδετικός κρίκος της σχέσης που είναι η σεξουαλική ζωή, «το σεξ». Αν, λοιπόν, το πάθος είναι η φαντασίωση που πρέπει να αποτυπωθεί σε έναν πίνακα, το πινέλο και ο καμβάς είναι η πρόκληση και η «προστυχιά».
Η απιστία είναι αρκετά συχνή στους πολυετείς γάμους. Κατά τη γνώμη σας, προλαμβάνεται η συζυγική απιστία κι αν ναι, πώς;
Φαινόμενο συχνό, τόσο σε πολυετείς γάμους όσο και σε μακροχρόνιες σχέσεις, πυροδοτώντας εκατοντάδες ποικίλα συναισθήματα. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως η πρόληψη της απιστίας συνδέεται κυρίαρχα με τα αίτια που την προκαλούν. Και τι εννοώ με αυτό: Δύο σύντροφοι που συναισθηματικά έχουν απομακρυνθεί και η επικοινωνία τους είναι κακή ή ακόμα, στη χειρότερη περίπτωση, απουσιάζει, με μια σεξουαλική ζωή λειψή, άχρωμη και άοσμη, οδηγούνται με βήμα ταχύ στο μονοπάτι της απιστίας. Η απιστία μπορεί να προληφθεί, εστιάζοντας στη φροντίδα της σχέσης, αλλά και των προσώπων που την αποτελούν. Συγκεκριμένα, η συναισθηματική και η σεξουαλική έκφραση των δύο συντρόφων, η συζήτηση, η προσεγμένη σεξουαλική εικόνα, καθώς και μια ικανοποιητική ερωτική ζωή, αλλά και η σωματική και ψυχική υγεία αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες πρόληψης. Τα δύο «μαγικά συστατικά», λοιπόν, είναι μια εικόνα συνεχώς ανανεωμένη και ένα πλούσιο φαντασιωσικά σεξουαλικό παιχνίδι, χωρίς ταμπού και ενδοιασμούς.