Η Ελλάδα ως χώρα της Μεσογείου χαρακτηρίζεται από ήπιο υγρό χειμώνα και ξηρό θερμό καλοκαίρι. Κατά τους θερινούς μήνες η θερμοκρασία αγγίζει αρκετά υψηλά επίπεδα, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στον οργανισμό. Οι βλάβες από τη θερμότητα προκαλούνται από αδυναμία του οργανισμού να διατηρήσει τη θερμοκρασία του εντός των φυσιολογικών ορίων, διότι εκτίθεται παρατεταμένα σε υψηλή θερμοκρασία. Η αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο είναι σημαντική σε κάθε ηλικία. Ωστόσο, οι περισσότερες βλάβες στον οργανισμό λειτουργούν συσσωρευτικά.
Όπως επισημαίνει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στα βρέφη, στα παιδιά και πιο ειδικά σε παιδιά με χρόνια νοσήματα, παχύσαρκα ή υπέρβαρα. Τα βλαστοκύτταρα που βρίσκονται στο ανώτερο στρώμα του δέρματος των παιδιών (δηλαδή τα κύτταρα που μπορεί να ευθύνονται για τον καρκίνο του δέρματος) είναι πιο κοντά στην επιφάνεια του δέρματος σε σχέση με τους ενηλίκους, γεγονός που καθιστά τα παιδιά περισσότερο ευαίσθητα στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV).
Κατά την παιδική ηλικία οι ιστοί του σώματος μεγαλώνουν με ταχείς ρυθμούς, οι ιδρωτοποιοί αδένες αναπτύσσονται και ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός του οργανισμού δεν λειτουργεί επαρκώς. Συνεπώς, οι ενήλικες (γονείς, μέλη της οικογένειας, δάσκαλοι κ.ά.) πρέπει να βοηθούν τα παιδιά να αποφεύγουν την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο.
Μέτρα πρόληψης
Έτσι, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας συμβουλεύει:
Όσο η θερμοκρασία κυμαίνεται σε φυσιολογικά επίπεδα, τα παιδιά μπορούν να παίζουν σε εξωτερικούς χώρους. Όταν όμως το θερμόμετρο ξεπεράσει τους 35-40 βαθμούς Κελσίου, τότε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος. Η έκθεσή τους για πολλή ώρα μπορεί να προκαλέσει εξάντληση, αφυδάτωση, φωτοευαισθησία, κοκκίνισμα, φουσκάλες, θερμικές κράμπες ακόμη και θερμοπληξία.
Προκειμένου να αποφευχθεί η εκδήλωση των παραπάνω παθολογικών καταστάσεων στον οργανισμό, υπάρχουν αρκετά μέτρα για την πρόληψή τους:
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά να καταναλώνουν άφθονο νερό και χυμούς. Πιο συγκεκριμένα, στα βρέφη που λαμβάνουν μητρικό γάλα προτείνεται η κατανάλωση επιπλέον μητρικού γάλακτος καθώς δεν επιτρέπεται το νερό, ειδικά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους.
- Προτείνετε να καταναλώνουν πολλά λαχανικά και φρούτα.
- Φροντίστε να ξεκουράζονται ακόμη περισσότερο. Η ζέστη μπορεί συχνά να κάνει τα παιδιά να αισθάνονται κουρασμένα.
- Όταν το παιδί αισθάνεται ζεστό, κάντε του ένα μπάνιο για να δροσιστεί. Το κολύμπι είναι ένας άλλος πολύ καλός τρόπος για να δροσιστούν ενώ παράλληλα παραμένουν δραστήρια.
- Παραμείνετε σε χώρους που διαθέτουν κλιματισμό. Κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου διατίθενται αρκετοί δημόσιοι χώροι οι οποίοι κλιματίζονται.
- Χρησιμοποιείτε αντηλιακή κρέμα τουλάχιστον μισή ώρα πριν την έκθεση στον ήλιο. Ελέγξτε ότι η κρέμα προστατεύει από την έκθεση στη Α και Β υπεριώδη ακτινοβολία. Να βάζετε αντηλιακή κρέμα και στα αυτιά και στο λαιμό των παιδιών.
- Αποφύγετε να βγαίνουν τις μεσημεριανές ώρες ή φροντίστε να βρίσκονται στην σκιά.
- Ντύστε τα παιδιά με ρούχα ανοιχτόχρωμα και ελαφριά, τα οποία να καλύπτουν όσο το δυνατό μεγαλύτερη επιφάνεια του σώματος και φορέστε καπέλο.
- Συμβουλευτείτε τους Επισκέπτες Υγείας εάν το παιδί πάσχει από κάποιο χρόνιο νόσημα για την πλήρη και εξατομικευμένη φροντίδα του. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένο πρωτόκολλο κατά την έκθεσή τους σε υψηλή θερμοκρασία, προκειμένου να αποφευχθεί υπογλυκαιμικό επεισόδιο.
- Συζητήστε με τον φροντιστή του παιδιού στην κατασκήνωση ή τον προπονητή του σχετικά με τις πολιτικές τους για την προστασία των παιδιών σας καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας – ειδικά κατά τη διάρκεια παιχνιδιού ή άσκησης σε εξωτερικούς χώρους.
- Μην αφήνετε ποτέ παιδιά σε αυτοκίνητο ή σε άλλο κλειστό μηχανοκίνητο όχημα. Η θερμοκρασία μέσα στο αυτοκίνητο μπορεί γρήγορα να γίνει πολύ υψηλότερη από την εξωτερική θερμοκρασία – ένα αυτοκίνητο μπορεί να θερμανθεί περίπου 19 βαθμούς σε μόλις 10 λεπτά και να συνεχίσει να αυξάνεται σε θερμοκρασίες που προκαλούν θάνατο.
Αξιολόγηση από τον παιδίατρο
Ο παιδίατρος μπορεί να σας συμβουλεύσει για την αντιμετώπιση και την άμεση αξιολόγηση των ακόλουθων σοβαρών συμπτωμάτων.
- Αίσθημα Λιποθυμίας
- Υπερβολική κούραση(π.χ. ασυνήθιστη υπνηλία ή δύσκολη διέγερση)
- Πονοκέφαλος
- Πυρετός
- Έντονη Δίψα
- Μη ούρηση για πολλές ώρες
- Ναυτία
- Έμετος
- Αναπνοή γρηγορότερη ή μικρότερη απο το κανονικό
- Μούδιασμα του δέρματος
- Μυικοί πόνοι
- Μυικοί σπασμοί
Ψυχική υγεία
Μην ξεχνάτε και την ψυχική υγεία των παιδιών, καθώς ενδέχεται να γίνουν ανήσυχα, αν παραμείνουν πολλές ώρες στο σπίτι. Οργανώστε ένα πρόγραμμα με πολλά δημιουργικά παιχνίδια και δραστηριότητες εντός του σπιτιού και ομαδικές δραστηριότητες σε εξωτερικό χώρο κατά τις απογευματινές, κυρίως, ώρες.