kid eating cake

Παιδική Παχυσαρκία: Ένα σύγχρονο πρόβλημα

Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί στις μέρες μας ένα σύγχρονο πρόβλημα, το οποίο ταλανίζει τους επιστήμονες υγείας και διατροφής, με την Ελλάδα να κατέχει υψηλά ποσοστά σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.

Ιδιαίτερα τα δύο τελευταία χρόνια της πανδημίας και μετά τα αλλεπάλληλα lockdown παρατηρήθηκε αυξημένη ροή παιδιών στα διαιτολογικά γραφεία της χώρας. Ποιοι ήταν όμως οι λόγοι για τους οποίους οδηγηθήκαμε σε αυτή την κατάσταση;

Ο κατ’ οίκον περιορισμός που όλοι μας υποβληθήκαμε κατά την περίοδο της πανδημίας οδήγησε τα παιδιά σε μειωμένη δραστηριότητα και πλήρη αποχή από την καθημερινή τους ρουτίνα. Η έλλειψη του σχολικού πλαισίου και παιχνιδιού, η αποστέρηση των εξωσχολικών δραστηριοτήτων και η απομάκρυνση από τις παιδικές χαρές άλλαξε τη θερμιδική κατανάλωση των παιδιών. Επιπλέον, οι αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα συνδυάστηκαν με αλλαγές στο ψυχοκοινωνικό υπόβαθρο των παιδιών, καθώς οδηγήθηκαν από ένα κοινωνικά πλούσιο περιβάλλον σε ελαχιστοποίηση των επαφών και της συναναστροφής τους με άλλα άτομα της ηλικίας τους. Το γεγονός αυτό δημιούργησε σε πολλές περιπτώσεις μια συναισθηματική ανάγκη η οποία καλύφθηκε από το φαγητό (comfort food). Και ενώ θα περιμέναμε με το κλείσιμο της εστίασης να συμβεί το αντίστροφο και η Ελληνική οικογένεια να στραφεί στο σπιτικό χειροποίητο φαγητό, κάτι τέτοιο δεν συνέβη, εξ’ ου και η ραγδαία αύξηση των εφαρμογών για παραγγελία φαγητού στο σπίτι.

Όμως, η πανδημία ήταν το «κερασάκι στην τούρτα» όσον αφορά τα υψηλά ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στη χώρα μας, καθώς το πρόβλημα φαίνεται να υπάρχει την τελευταία δεκαετία περίπου. Η δομή της ελληνικής κοινωνίας και οικογένειας έχει αλλάξει ραγδαία τα τελευταία χρόνια, με τους γονείς να εργάζονται «σκληρά» ωράρια που δεν επιτρέπουν την επαρκή ενασχόληση με την προετοιμασία του φαγητού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη στροφή σε γρήγορα και εύκολα γεύματα. Αλλά δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που το τάισμα των παιδιών βαρύνει τη γιαγιά και τον παππού, οι οποίοι έχοντας ζήσει σε εποχές πείνας και στέρησης, παρέχουν περισσότερη τροφή από τις ενεργειακές ανάγκες των παιδιών. Στο σημείο αυτό, λοιπόν, αντιλαμβανόμαστε τη βαρύτητα και αναγκαιότητα του γονικού προτύπου στη διατροφική καθοδήγηση των παιδιών και τη λήψη σημαντικών αποφάσεων ως προς την επιλογή της τροφής της οικογένειας.

Η παιδική παχυσαρκία είναι μια πάθηση που μπορεί να στιγματίσει κοινωνικά και ψυχολογικά το παιδί, και στην πλειονότητα των περιπτώσεων να το ακολουθήσει στην ενήλικη ζωή του. Η βάση της είναι σίγουρα σε μεγάλο βαθμό γενετική αλλά και επιγενετική. Η αλλαγή της ομοιόστασης μας και της απορρύθμισης των λειτουργιών μας ξεκινά από επίπεδο κυττάρου και συνεχίζει σε επίπεδο ιστού, οργάνου και ολόκληρου του οργανισμού μας. Δεν είναι λίγα τα περιστατικά παιδικής παχυσαρκίας που εξελίσσονται σε ενήλικες με σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά νοσήματα, μεταβολικό σύνδρομο και πληθώρα άλλων ασθενειών. Έτσι, είναι σημαντικό οι γονείς να αναγνωρίζουν τα πρώιμα σημάδια αυτής της νόσου και να απευθύνονται στον εκάστοτε ειδικό διαιτολόγο-διατροφολόγο, για να την αναχαιτίσουν και να εκπαιδεύσουν διατροφικά το παιδί τους, δωρίζοντάς του μια υγιή ενήλικη ζωή. Η σωστή διατροφή, άλλωστε, είναι η «προίκα» του παιδιού το οποίο με τη σειρά του θα δωρίσει στην επόμενη γενιά.