Η ομάδα Αντίδοτο στην Παθητικότητα μιλά αποκλειστικά στο ΔΥΟ για την πανδημία, την τηλεκπαίδευση και τα lockdowns. Σκοπός του Αντίδοτου είναι να προβληματίσει και να εμπνεύσει το κοινό του Instagram να αντισταθεί στην παθητικότητα.
Ερώτηση 1: Είστε μια ομάδα που μέσα από το Instagram προβληματίζει, κινητοποιεί και διασκεδάζει. Πως ξεκίνησε τη δράση της η ομάδα “Αντίδοτο στην παθητικότητα”;
Με την ανακοίνωση της κυβέρνησης για lockdown στις αρχές Νοεμβρίου και μόλις είχε περάσει ένας μήνας από τότε που γνωριστήκαμε και από κοντά με τα παιδιά, μας ήρθε ένας ντουγρουτζάς η αλήθεια είναι. Κατά την περίοδο εκείνη όμως, η Σοφία παρακολουθούσε τις ζωντανές συζητήσεις που έκανε ο Στέφανος Ξενάκης στο προφίλ του στο Instagram και της ήρθε η ιδέα να κάνουμε κάτι παρόμοιο, όμως φτιαγμένο από παιδιά για παιδιά. Ρίχνει την ιδέα στο τραπέζι μια μέρα και ειλικρινά στην αρχή ήμασταν όλοι διστακτικοί, παρ’όλα αυτά, ανοιχτοί στην ιδέα. Η κριτική, η αντίδραση όσων θα μας παρακολουθούσαν, αλλά και η σοβαρότητα και η υπευθυνότητα που θα συνόδευε τον στόχο μας ως Αντίδοτο, ήταν σίγουρα ένα άγχος για όλους μας. Να πούμε ότι και μέχρι την τελευταία στιγμή που είπαμε πως «ναι, θα το κάνουμε!» η Σοφία -η οποία το είχε προτείνει κιόλας- ήταν έτοιμη να πει «όχι».
Οι συζητήσεις θα ήταν -και είναι- ανοιχτές για όλους και προς όλους. Αρχικά, δεν σκεφτήκαμε καν αν θα βρούμε ανταπόκριση. Πιθανότατα γιατί όσοι ήθελαν να το μάθουν, θα το μάθαιναν και με τον τρόπο τους θα γινόντουσαν μέρος του Αντίδοτου. Η δράση μας, λοιπόν, ξεκινάει με θέματα επίκαιρα, σοβαρά και σημαντικά και μέχρι στιγμής οι συζητήσεις μας αριθμούν περισσότερες από δέκα και πιστεύουμε πως όσοι ήθελαν έλαβαν ερεθίσματα για σκέψη και ΔΡΑΣΗ!
Ερώτηση 2: Πόσα μέλη αριθμεί η ομάδα σας; Από ποιες περιοχές της Ελλάδας;
Τα κύρια μέλη της ομάδας είναι 6, αλλά οι ιδέες πίσω από το Αντίδοτο είναι πολλών περισσότερων ανθρώπων και ελπίζουμε έτσι να συνεχίσουμε! Έχουμε φυσικά τον «πρωτευουσιάνικο» αέρα, καθώς και τον «νησιώτικο» από την Κέρκυρα και την Σίφνο (γέλια)!
Ερώτηση 3: Από τα θέματα με τα οποία έχετε καταπιαστεί δεν λείπει η πανδημία και τα lockdowns. Ποια είναι η θέση σας γι’ αυτά;
Οι πρώτες αντιδράσεις σε αυτή την ερώτηση ήταν από όλους γέλια, θυμός και αγανάκτηση, μαζί με κάποιες ακατάλληλες για την συνέντευξη φράσεις (γέλια). Η αλήθεια είναι πως δεν συνειδητοποιήσαμε όλοι στον ίδιο χρόνο πως η κατάσταση της πανδημίας είναι σοβαρή, αλλά σίγουρα νιώσαμε πως τα lockdowns ήταν και είναι πολύ κουραστικά. Όλοι ομόφωνα θα πούμε πως τα επικρατέστερα συναισθήματα είναι πλέον ο θυμός, η απογοήτευση, η δυσπιστία και το άγχος. Η δική μας προσωπική αντιμετώπιση στην όλη κατάσταση ως παρέα ήταν σίγουρα το Αντίδοτο. Λειτούργησε ως διαφυγή από τους περιορισμούς που βιώναμε τότε και ακόμη βιώνουμε.
Ερώτηση 4: Πως έχει επηρεαστεί η καθημερινότητα των παιδιών της ηλικίας σας;
Ο χρόνος φαίνεται σαν να περνάει αρκετά γρήγορα και ανησυχούμε -ως ανήσυχα πνεύματα κιόλας- κατά πόσο αφιερώνουμε τον χρόνο μας σε σημαντικά και ουσιώδη πράγματα. Έχουμε συνειδητοποιήσει την σημασία πραγμάτων που θεωρούσαμε δεδομένα όπως η οικογένεια μας και οι σχέσεις μας… Σίγουρα εκείνοι που θέλουν να εξελιχθούν σε όποιο επίπεδο, θα το κάνουν… ανεξαρτήτως των συνθηκών. Βέβαια, κάποια θέματα ίσως και να έχουν δημιουργηθεί από την καραντίνα, καθώς η αλληλεπίδραση με συνομήλικους, καθηγητές, συγγενείς και άλλο κόσμο έχει περιοριστεί στο ελάχιστο, αν όχι στο απόλυτο μηδέν. Στα μαθήματα της σχολής ας πούμε, ο αυθορμητισμός δεν υπάρχει… Επίσης, το κοινωνικό άγχος έχει αυξηθεί λόγω των περιορισμένων αλληλεπιδράσεων μας με τον έξω κόσμο. Φυσικά όμως, όπως είπαμε, εκείνοι που θέλουν «να βρουν το φως στο σκοτάδι», θα το βρουν! Η στέρηση του εξωτερικού περιβάλλοντος στον μεγάλο βαθμό που είναι τώρα έχει «τροφοδοτήσει» την περιέργεια μας για εξωτερικά ερεθίσματα που πριν θα μας πέρναγαν απλά αδιάφορα. Τώρα πλέον αποκτούμε την συνήθεια να εκτιμούμε τα απλά και ουσιώδη…
Ερώτηση 5: Τι σας λείπει περισσότερο;
Τα απλά θα απαντάγαμε με δυο λέξεις… Αυτά που το μυαλό μας είχε ως δεδομένα πριν περίπου έναν χρόνο… Η συνάντηση με φίλους, η ανεμελιά, το αίσθημα της ελευθερίας χωρίς υλικούς περιορισμούς, η σωματική επαφή με αγαπημένους ανθρώπους, γιατί οι φίλοι είναι για να τους φιλάς χαχα! Σίγουρα οι συναυλίες και οι άνθρωποι που δημιουργούσαν μια ατμόσφαιρα γεμάτη από απλά αλλά δυνατά συναισθήματα. Τέλος, η οργάνωση πλάνων για το μέλλον. Πλέον έχουμε στο μυαλό μας τόσα που θέλουμε να κάνουμε και δεν ξέρουμε αν ποτέ θα μπορέσουμε.
Ερώτηση 6: Ποιες αδυναμίες θεωρείτε πως έχει το εκπαιδευτικό σύστημα στην χώρα μας;
Αδυναμίες ή παθογένειες; Περισσότερο παθογένειες νομίζουμε είναι παρά απλές «αδυναμίες»… Η στείρα αποστήθιση, το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, η βαθμοθηρία είναι ζητήματα που μας «παίρνουν» την ενέργεια, την οποία υπό άλλες συνθήκες θα δίναμε στις γνώσεις που θα αποκομίζαμε, δηλαδή στην ουσία της εκπαίδευσης, στην καλλιέργεια της κριτικής μας σκέψης και σίγουρα στην οργάνωση και σχεδίαση ενός καλύτερου μέλλοντος. Οι γνώσεις και τα «μαθήματα» που πραγματικά μπορούν να προσφέρουν η εκπαίδευση και η παιδεία, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μας, της κοινωνικής και πολιτική μας συμπεριφοράς.
Οι πανελλήνιες -το αποκορύφωμα των σχολικών μας χρόνων- αποτυγχάνουν να αποδώσουν την πλήρη δικαίωση του υποψήφιου φοιτητή. Οι μαθητές του Λυκείου προετοιμάζονται τουλάχιστον δυο χρόνια πριν για τις τελικές εξετάσεις με σκοπό να περάσουν στην σχολή των ονείρων τους. Μία κακοτυχία είναι αρκετή να τους στερήσει το όνειρο τους. Επίσης, εάν οι καθηγητές βαθμολογούσαν αξιοκρατικά στις προαγωγικές εξετάσεις, οι πανελλαδικές εξετάσεις θα μπορούσαν να μετατραπούν σε απολυτήριες εξετάσεις και ο κάθε υποψήφιος φοιτητής να μπορεί να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις στην σχολή της προτίμησης του.
Ένα ακόμη πρόβλημα που δημιουργεί ακόμη περισσότερα προβλήματα είναι η στέρηση της δυνατότητας των υποψήφιων φοιτητών να λαμβάνουν βοήθεια όσον αφορά τον επαγγελματικό τους προσδιορισμό. Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει πως ο απώτερος στόχος της εκπαίδευσης είναι η επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά αποτελεί μέρος της και πρέπει τουλάχιστον να είναι μια σωστή και συνειδητή επιλογή από μέρους των μαθητών και των φοιτητών.
Πριν αναφερθήκαμε στην ελλιπή κατάρτιση του προσωπικού που εργάζεται στα σχολεία. Ο λόγος που το αναφέρουμε είναι διότι έχουμε νιώσει στα θρανία πως οι καθηγητές στερούνταν της δυνατότητας να αντιμετωπίσουν σοβαρά ζητήματα ψυχολογικά αλλά και μαθησιακά των μαθητών. Δεν ήταν λίγες οι φορές που καθηγητές στρέφονταν ενάντια των μαθητών επειδή δεν μπορούσαν κάπως διαφορετικά να αντιμετωπίσουν την κατάσταση που είχε προκύψει. Επομένως, θα ήταν πραγματικά και ουσιαστικά ωφέλιμο οι καθηγητές να επιτελούσαν το λειτούργημα τους αυτό με τη βοήθεια γνώσεων στο κομμάτι της ψυχολογίας των νέων. Επιπλέον, η παροχή επαγγελματικής ψυχολογικής βοήθειας στον σχολικό χώρο θα ήταν πολύ σημαντική, τόσο για τους καθηγητές, όσο και για τους μαθητές. Σε αυτό το σημείο να επισημάνουμε και να σκεφτούμε πως σε κάποια σχολεία παρέχεται η δυνατότητα επίσκεψης σε σχολικό ψυχολόγο, αλλά αυτό αποτελεί μάλλον «προνόμιο» και όχι «απαραίτητο αγαθό» κοινό σε όλους…
Σημαντικό κομμάτι ενός εκπαιδευτικού συστήματος είναι και η παιδεία που καλλιεργεί ή όχι στους μαθητές και φοιτητές του. Η ενασχόληση με καλλιτεχνικά μαθήματα, η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής αθλημάτων και μαθημάτων που ενισχύουν τις δεξιότητες ενός μαθητή δεν θα έπρεπε -ξανά- να αποτελούν «προνόμια» λίγων, καθώς όλοι μας προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο ώστε να έχουμε αυτές τις «ελευθερίες».
Τέλος, έχουμε δει έμπρακτα στα σχολικά μας χρόνια πως καθηγητές με όραμα, θέληση και καλή διάθεση μας εξήψαν το ενδιαφέρον και την περιέργεια για μάθηση. Όπως και μαθήματα, κυρίως αθλητικού ενδιαφέροντος, μας έδιναν την ευκαιρία να εξερευνήσουμε και να αναπτύξουμε τις δεξιότητες μας λαμβάνοντας ΔΡΑΣΗ! Οπότε δεν μιλάμε για σενάρια ουτοπικά, αλλά σκέψεις που είναι υλοποιήσιμες μόνο από ανθρώπους που πραγματικά έχουν αυτούς τους στόχους…
Ερώτηση 7: Πως βιώσατε τη διαδικασία της τηλεκπαίδευσης;
Εν γένει η κατάσταση με την τηλεκπαίδευση δεν ήταν μια αμιγώς κακή εμπειρία! Από την μία είναι εκείνοι που υποφέρουν από ημικρανίες και αυξήθηκε η μυωπία τους και ο αστιγματισμός τους (γέλια), αλλά από την άλλη μας έχει δώσει την δυνατότητα να ολοκληρώνουμε μαθήματα και άλλες μας ασχολίες πολύ πιο γρήγορα. Οι μετακινήσεις μας «κέρδισαν» χρόνο και αυτό είναι σίγουρα κάτι θετικό. Φυσικά όμως, η διαδικασία της τηλεκπαίδευσης αποτελεί μία λύση προσωρινή λόγω των συνθηκών. Βέβαια, στο μέλλον που ελπίζουμε τα πράγματα να πάνε καλύτερα, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιούμε την τηλεκπαίδευση βοηθητικά και συμπληρωματικά!
Ερώτηση 8: Η παθητικότητα ήταν κάτι που άνθισε λόγω των περιορισμών και των απαγορεύσεων; Ή μετατέθηκε σε ένα διαφορετικό, ψηφιακό περιβάλλον;
Η παθητικότητα βλέπουμε πως ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε στις ζωές μας, είτε σε μικρό, είτε σε μεγάλο βαθμό με τον έναν ή άλλο τρόπο. Είναι φυσικό επόμενο να έχει μετατεθεί η παθητικότητα στο ψηφιακό περιβάλλον όπου όλοι εμείς «συχνάζουμε», καθώς και εκεί έχουμε τις καλές και κακές μας συνήθειες… Οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις που βιώσαμε, άνθισαν την ενεργητικότητα και όχι την παθητικότητα! Γενικά, οι νέες γενιές βλέπουμε πως έχουν έντονο το αίσθημα της αμφισβήτησης και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνία και τον τρόπο σκέψης μας. Προσοχή! Δεν αναφερόμαστε στην παθητική και συνεχή υποστήριξη αντίθετων ιδεών και απόψεων από αυτές που θεωρούμε δεδομένες. Είναι εμφανές, όμως πως ζούμε σε ένα κλίμα συνεχούς κριτικής και αναζήτησης της αλήθειας, μπορούμε λοιπόν αυτό να το χρησιμοποιήσουμε υπέρ μας! Όσον αφορά την καραντίνα, θα λέγαμε πως εξαιτίας της οι έγνοιες του κόσμου σε έναν βαθμό ελαττώθηκαν οπότε υπήρχε χρόνος να ασχοληθεί παραπάνω και σε βάθος με τα καθέκαστα. Επίσης, οι ανάγκες των ανθρώπων για βασικά είδη ανάγκης -και μετά από τις καταστροφές που έγιναν από τον σεισμό στην Ελασσόνα- αυξήθηκαν και το αίσθημα της αλληλεγγύης ενδυναμώθηκε ακόμη περισσότερο! Ας λάβουμε υπόψη μας και πως η όλη κατάσταση με την πανδημία μπορεί να μας έδωσε το ερέθισμα να συνειδητοποιήσουμε πως εκτός από δικαιώματα έχουμε και υποχρεώσεις! Έτσι, βλέπουμε πως ακόμη κι αν οι συνθήκες με την πανδημία δεν είναι οι καλύτερες,, πάλι υπάρχουν τρόποι να εντοπίσουμε και να αποφύγουμε την παθητικότητα.
Οι επόμενες γενιές θα είναι περισσότερο ικανές να αποφεύγουν την παθητικότητα, αν και εμείς χαράξουμε έναν δρόμο προς τα εκεί… Συνειδητοποιούμε πως ως ενεργά κοινωνικά όντα -ξεκινώντας από την σκέψη μας- βρισκόμαστε σε μια συνεχή μάχη για να καταπολεμήσουμε την παθητικότητα σε κάθε μας σκέψη και αργότερα, κίνηση. Έτσι λοιπόν, όλοι μας δίνουμε την προσωπική μας μάχη και όλοι μαζί αλληλουποστηριζόμαστε και αντλούμε ερεθίσματα και έμπνευση για να συνεχίζουμε!
Ως Αντίδοτο θέλουμε να εμπνεύσουμε -πραγματικά- παιδιά και να δώσουμε ερεθίσματα για ώριμη σκέψη, αναστοχασμό, ενσυναίσθηση και καλή ενέργεια για ζωή και σκέψη!!!
Instagram: @antidote.to.passivity
Spotify: @antidote.to.passivity
