Τι πρέπει να προσέχει ένας διαβητικός το καλοκαίρι και τι ένα άτομο
που πάσχει από θυρεοειδή; Μπορεί το καλοκαίρι να υπονομεύσει την πορεία της υγείας αυτών των ασθενών;
Ποια είναι τα συνηθέστερα λάθη που γίνονται και πώς να τα αποφύγετε;
Δεκάδες έρευνες σε όλο τον κόσμο έχουν δείξει ότι όσο το θερμόμετρο ανεβαίνει τόσο αυξάνονται οι νοσηλείες των διαβητικών ασθενών. Τρία είναι τα σημεία-κλειδιά που θα πρέπει να προσέχει ένας διαβητικός το καλοκαίρι.
Η αφυδάτωση, η κατανάλωση αλκοόλ και η έκθεση στον ήλιο
Ο διαβητικός ασθενής, ανεξάρτητα από το αν λαμβάνει ινσουλίνη ή αντιδιαβητικά δισκία, θα πρέπει να καταναλώνει τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού περίπου 4-6 λίτρα υγρών καθημερινά. Επίσης, θα πρέπει να είναι πάρα πολύ προσεκτικός στην κατανάλωση αλκοόλ, γιατί συνήθως τo αλκοόλ προκαλεί υπογλυκαιμίες. Τέλος, θα πρέπει να προσέχει την έκθεσή του στον ήλιο, καθώς αυξάνει τους παλμούς και τη ροή του αίματος, άρα και την απορρόφηση της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας να αυξάνεται. Αν, μάλιστα, ο ασθενής ασχοληθεί και με κάποια σωματική δραστηριότητα, π.χ. κολυμπήσει, ο κίνδυνος αυτός γίνεται ακόμη μεγαλύτερος.
Πώς αντιμετωπίζεται ένα επεισόδιο υπογλυκαιμίας;
Με μια καραμέλα ή έναν χυμό, που ένας διαβητικός θα πρέπει να έχει πάντοτε μαζί του, το σάκχαρο μπορεί πολύ εύκολα και γρήγορα να επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί ενέσιμο γλυκογόνο για να επανέλθει.
Συχνά, περιστατικά υπογλυκαιμίας δεν εμφανίζουν, όμως, μόνο όσοι λαμβάνουν ινσουλίνη, αλλά και οι διαβητικοί που ακολουθούν θεραπεία με αντιδιαβητικά δισκία, κυρίως με σουλφονυλουρίες.
Τα λάθη
Ποια είναι, όμως, τα συνηθέστερα λάθη των διαβητικών, εξαιτίας των οποίων καταλήγουν στο νοσοκομείο;
Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο: Κάθε διαβητικός θα πρέπει να έχει υπόψη του ότι η έκθεση στον ήλιο βοηθά στην απορρόφηση της ινσουλίνης, άρα μπορεί να τον οδηγήσει σε επεισόδιο υπογλυκαιμίας. Είναι σημαντικό, λοιπόν, για τον διαβητικό ασθενή να προστατεύεται από τον ήλιο, αναζητώντας σκιερά μέρη και αποφεύγοντας την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 12 μ. και 5 μ.μ.
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Με την παρέα και τη χαλάρωση που συνοδεύει τις διακοπές, αλλά και με τις συχνές βραδινές εξορμήσεις αυξάνονται οι πιθανότητες ένας διαβητικός να πιει περισσότερο από όσο πρέπει.
Η αφυδάτωση: Είναι πολύ σημαντικό ο διαβητικός να πίνει την ποσότητα του νερού που του έχει υποδείξει ο γιατρός του.
Η κακή συντήρηση της ινσουλίνης: Η ινσουλίνη σε πένες διατηρείται άνετα σε θερμοκρασία 5-45 βαθμών Κελσίου, αρκεί να μην εκτεθεί άμεσα στις ακτίνες του ήλιου, γιατί σε αυτήν την περίπτωση το περιεχόμενό της καταστρέφεται. Οσο για την κλασική ενέσιμη ινσουλίνη, για τη μεταφορά της απαιτείται απαραιτήτως ψυγειάκι.
Το χαλαρό πρόγραμμα διατροφής: Η διατροφή του διαβητικού το καλοκαίρι θα πρέπει να είναι πολύ ελαφριά, να αποφεύγει τις μεγάλες ποσότητες φαγητού και να πίνει πολλά υγρά. Ο διαβητικός πρέπει να έχει συνέπεια και πειθαρχία στο διαιτολόγιό του όλο τον χρόνο.
Οι τροφικές δηλητηριάσεις: Δεν πρόκειται για λάθος που κάνει ο διαβητικός αλλά για συχνή κατάσταση -ειδικά το καλοκαίρι-, που, λόγω των εμετών και της διάρροιας που τη συνοδεύει, μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμίες.
Η ινσουλίνη στην αποσκευή: Αν πρόκειται να ταξιδέψετε με αεροπλάνο, φροντίστε να τοποθετήσετε την ινσουλίνη, τον μετρητή και τα αναλώσιμα μέτρησης (ταινίες) στη χειραποσκευή που θα πάρετε μαζί σας στην καμπίνα και όχι στη βαλίτσα που θα παραδώσετε στο check-in. Η θερμοκρασία στον χώρο αποσκευών του αεροπλάνου πέφτει πολύ κάτω από τους 0 βαθμούς Κελσίου και μπορεί κυριολεκτικά να τα καταστρέψει. Επιπλέον, μην ξεχνάτε ότι, αν οι αποσκευές σας χαθούν, θα μπείτε σε περιπέτειες, ειδικά αν ταξιδεύετε στο εξωτερικό όπου τα φαρμακεία δεν χορηγούν κανένα φάρμακο χωρίς ιατρική συνταγή.
Συμπληρώματα διατροφής-όπλα στα χέρια του ενδοκρινολόγου: Τα συμπληρώματα διατροφής και ειδικά η κανέλα και το λιποϊκό οξύ μπορούν να χορηγηθούν με χαρακτηριστική άνεση στον διαβητικό ασθενή, με πολύ καλά αποτελέσματα. Η χρήση των συμπληρωμάτων αυτών βοηθά πάρα πολύ στη ρύθμιση του σακχάρου.
Καλοκαίρι και θυρεοειδής
Οι πάσχοντες από παθήσεις του θυρεοειδούς δεν χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης το καλοκαίρι, με εξαίρεση τους πάσχοντες από υπερθυρεοειδισμό.
Επειδή ο θυρεοειδής μας λειτουργεί σαν ραντάρ που εντοπίζει και απορροφά το ιώδιο, όταν ο πάσχων από υπερλειτουργία του θυρεοειδούς βρεθεί κοντά στη θάλασσα μπορεί να απορροφήσει πολύ ιώδιο και ο θυρεοειδής του να ξερρυθμιστεί. Η θεραπεία που λαμβάνει ένας ασθενής με υπερθυρεοειδισμό έρχεται σε αντίθεση με το ιώδιο της θάλασσας που απορροφά ο θυρεοειδής του όταν βρεθεί κοντά στην ακτή. Το πρόβλημα μπορεί να γίνει ακόμη πιο έντονο. όταν ο ασθενής καταναλώσει και θαλασσινά.
Ετσι, ο ασθενής μπορεί να οδηγηθεί σε υποτροπή του υπερθυρεοειδισμού, με έντονες ταχυπαλμίες, μεγάλη νευρικότητα, αϋπνία, απώλεια βάρους. Σε καμία άλλη περίπτωση ή πάθηση του θυρεοειδούς η θάλασσα ή η διατροφή δεν προκαλούν προβλήματα.
Ο πάσχων από υποθυρεοειδισμό το μόνο που έχει να κάνει είναι να επισκεφθεί τον γιατρό του και να επαναλάβει τις αιματολογικές εξετάσεις του λίγο πριν να φύγει για διακοπές. Κι αυτό γιατί οι ανάγκες του οργανισμού είναι διαφορετικές τον χειμώνα και το καλοκαίρι, με αποτέλεσμα συχνά να χρειάζεται μείωση της δόσης της θυροξίνης κατά τους θερινούς μήνες.
Η δοσολογία το καλοκαίρι πρέπει να αναπροσαρμοστεί. Εχει παρατηρηθεί ότι τους καλοκαιρινούς μήνες οι ανάγκες του οργανισμού σε θυροξίνη μειώνονται. Ετσι, αν κάποιος συνεχίσει να παίρνει την ίδια δόση που έπαιρνε και τον χειμώνα μπορεί να εμφανίσει ιατρογενή υπερθυρεοειδισμό. Βέβαια, αυτό σε κάθε άνθρωπο είναι διαφορετικό, δεν σημαίνει ότι κάθε ασθενής έχει ανάγκη από αναπροσαρμογή της δόσης.
Γενικά, ο έλεγχος του θυρεοειδούς θα πρέπει να γίνεται δύο φορές τον χρόνο με αιματολογικές εξετάσεις (που δείχνουν πόσο καλά λειτουργεί ο θυρεοειδής) και μία φορά τον χρόνο με υπέρηχο του θυρεοειδούς, που εξετάζει τη μορφολογία του αδένα.
Διάγνωση
Το σημαντικότερο ίσως πρόβλημα όσον αφορά τις παθήσεις του θυρεοειδούς είναι ότι τα συμπτώματα, η απώλεια βάρους, η αϋπνία, η αδύνατη τρίχα, η τριχόπτωση, η υπνηλία, οι ταχυπαλμίες, η κούραση, η ατονία, αποτελούν συχνά καθημερινά συμπτώματα ή φαινόμενα τα οποία ο ασθενής δεν λαμβάνει υπόψη του. Ετσι, σε πολλές περιπτώσεις, η διάγνωση καθυστερεί σημαντικά.
Κωνσταντίνος Π. Μπουτσουρής
Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος,
Ελ. Βενιζέλου 144, Νέα Σμύρνη,
τηλ. 210 9336319, κιν. 6945 373850
info@endocrinutri.gr
www.endocrinutri.gr