Σίγουρα θα έχετε ακούσει να λέγεται ότι η γκρίνια είναι το εθνικό σπορ των Ελλήνων! Παρότι δεν μου αρέσουν καθόλου οι γενικεύσεις, οι οποίες είναι πάντα υπερβολικές και άδικες, στην άποψη αυτή υπάρχει μια μικρούλα…τόσοδουλα δόση αλήθειας.
Ας το παραδεχτούμε – τείνουμε υπερβολικά πολύ στην γκρίνια και στα παράπονα. Δεν ξέρω αν το κάνουμε περισσότερο από άλλους λαούς, αλλά ξέρω ότι το κάνουμε περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε – και αυτό μας βλάπτει. Γιατί πράγματι η γκρίνια βλάπτει σοβαρά την υγεία – τόσο την ψυχική υγεία, όσο και τη σωματική, αλλά επίσης και την υγεία των σχέσεών μας.
Τι είναι όμως η γκρίνια; Γκρίνια είναι η τάση να εντοπίζουμε εύκολα το αρνητικό σε μια κατάσταση, και μετά να κολλάμε σε αυτό, να παραπονιόμαστε διαρκώς (συχνά επί χρόνια!) για αυτό και να επιμένουμε στους άλλους να κάνουν κάτι για να αλλάξει – χωρίς συνήθως εμείς να κάνουμε τίποτα για να βελτιώσουμε την κατάσταση. Αυτή η επιμονή να μας ενοχλεί συνέχεια το ίδιο, συνδέεται και με μια άλλη συχνή τάση του μυαλού μας που λέγεται αναμηρυκασμός σκέψεων – η συνήθεια να σκεφτόμαστε το ίδιο και το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Το πρόβλημα εδώ είναι η επιμονή και η αέναη επανάληψη. Ο αναμηρυκασμός των αρνητικών σκέψεων συχνά οδηγεί στην γκρίνια.
Η γκρίνια είναι τόσο εξωτερική συμπεριφορά όσο και εσωτερική στάση. Κάθε μορφή γκρίνιας βέβαια μας βλάπτει. Όταν γκρινιάζουμε εξωτερικά, λέγοντας το ίδιο και το ίδιο παράπονο στους άλλους, τους κουράζουμε, τους εκνευρίζουμε, χειροτερεύουμε τις σχέσεις μας – και σε τελική ανάλυση τους ωθούμε να μας αγνοούν. Μετά από τις πρώτες φορές που παραπονιόμαστε για κάτι, ο αποδέκτης της γκρίνιας μας αναπτύσσει μια άμυνα και μαθαίνει να μην μας ακούει, να μη μας δίνει καμία σημασία. «Αστη, την έπιασε πάλι η γκρίνια», σκέφτεται.
Όταν γκρινιάζουμε εσωτερικά, δεν επηρεάζουμε τους άλλους αλλά σίγουρα επηρεάζουμε πολύ άσχημα τον εαυτό μας. Στρέφουμε την προσοχή μας διαρκώς στο αρνητικό, οπότε το διογκώνουμε. Και ταυτόχρονα καλλιεργούμε στον εαυτό μας μια παθητική στάση γιατί περιμένουμε το αρνητικό αυτό να λυθεί από μόνο του ή να το λύσει κάποιος άλλος. Καταλήγουμε να βλέπουμε τον εαυτό μας ως θύμα των περιστάσεων και οδηγούμαστε να θεωρούμε ότι εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό που δεν μας αρέσει.
Αυτή η αρνητικότητα και η παθητικότητα είναι τρομερά βλαβερές για την υγεία μας καθώς μας κάνουν να νιώθουμε ότι είμαστε σε αδιέξοδο. Έτσι, αυξάνεται η κακή μας διάθεση, μεγαλώνει το άγχος μας, νιώθουμε πιο ανήμποροι και ανίσχυροι, και τελικά χάνουμε τον έλεγχο της ίδιας της ζωής μας.
Αν λοιπόν καταλαβαίνετε ότι ανήκετε κι εσείς στη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που γκρινιάζουν, θα σας πρότεινα να πάρετε σήμερα κιόλας την απόφαση να αλλάξετε τη στάση σας αυτή. Αποφασίστε ότι από σήμερα θα αρχίσετε να εκπαιδεύετε τον εγκέφαλό σας να πάψει τη διαρκή γκρίνια. Δείτε μερικές ιδέες που έχουν βοηθήσει πολλούς ανθρώπους στην προσπάθεια αυτή.
- Υπόσχεση στον εαυτό σας
Πάρτε ένα λευκό χαρτόνι, γράψτε με μεγάλα πολύχρωμα γράμματα την παρακάτω φράση:
Υπόσχεση στον εαυτό μου
Υπόσχομαι ότι όταν δεν μου αρέσει κάτι, θα προσπαθώ να βρω τρόπους να το βελτιώσω. Αν δεν μπορώ (ή θεωρώ ότι δεν αξίζει τον κόπο) να το βελτιώσω, θα το αποδέχομαι και δεν θα το ξανασκέφτομαι.
Μετά ζωγραφίστε κάτι ευχάριστο γύρω από τη φράση αυτή ή κολλήστε μικρές χαρούμενες φωτογραφίες. Στη συνέχεια κολλήστε το σε σημείο που να το βλέπετε συχνά μέσα στη μέρα. Επίσης, φωτογραφίστε το και περάστε τη φωτογραφία στο κινητό σας έτσι ώστε να τη βλέπετε όταν είστε εκτός σπιτιού.
- Όταν κάτι σας ενοχλεί, πηγαίνετε στο χαρτί αυτό ή δείτε τη φωτογραφία στο κινητό σας. Πάρτε μερικές βαθιές ανάσες, προσπαθήστε να χαλαρώσετε λίγο το σώμα σας και πείτε στον εαυτό σας: «Δεν θα γκρινιάξω γι’ αυτό. Ή θα το βελτιώσω ή θα το αποδεχτώ».
- Λίστα γκρίνιας: Κάντε μια λίστα με τα πράγματα που συνήθως σας ενοχλούν και για τα οποία γκρινιάζετε.
- Αξιολόγηση λίστας γκρίνιας: Αναλύστε κάθε καταχώρηση στη λίστα θέτοντας στον εαυτό σας τις παρακάτω ερωτήσεις: πόσο σοβαρό είναι, πόσο με ενοχλεί, μπορώ/αξίζει τον κόπο να το βελτιώσω; Αν είναι κάτι σοβαρό που σας ενοχλεί πολύ, τότε εξετάστε τι μπορείτε να αλλάξετε στη δική σας στάση ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση. Αν πρόκειται για κάτι που καταλαβαίνετε ότι δεν είναι πολύ σοβαρό, ή που είναι αδύνατο να βελτιωθεί, τότε πρέπει να το αποδεχθείτε.
Έτσι θα χαρακτηρίσετε τις καταγραφές της λίστας με το γράμμα Β για τα πράγματα που μπορείτε να βελτιώσετε και το γράμμα Α για εκείνα που δεν μπορείτε να βελτιώσετε και θα πρέπει να αποδεχθείτε. Μην ξεχνάτε – ή το βελτιώνω ή το αποδέχομαι. (Δεν υπάρχει επιλογή «επιμένω στον άλλον για να το βελτιώσει εκείνος» – αυτό είναι γκρίνια).
Δοκιμάστε να εφαρμόσετε τις τακτικές αυτές – είναι σίγουρο ότι θα βοηθήσουν. Όσο περιορίζετε την γκρίνια σας, τόσο θα νιώθετε καλύτερα, θα βλέπετε πιο θετικά τα πράγματα, θα έχετε καλύτερες σχέσεις – και θα ζείτε μια πολύ πιο όμορφη και δημιουργική ζωή!