Μια από τις συχνότερες «διαγνώσεις» που προκύπτουν μέσα από τις ακτινογραφίες, τις αξονικές ή τις μαγνητικές τομογραφίες του αυχένα είναι ο ευθειασμός της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Μια κατάσταση που δεν είναι απαραιτήτως πρόβλημα (εξού και τα εισαγωγικά στη λέξη διάγνωση).
«H σπονδυλική μας στήλη δεν είναι ευθεία. Αντίθετα έχει καμπύλες. Ο αυχένας μας ή, πιο σωστά, η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (εν συντομία «ΑΜΣΣ») έχει υπό φυσιολογικές συνθήκες μια απαλή καμπύλη η οποία ονομάζεται αυχενική λόρδωση.
Σε μερικές περιπτώσεις, αυτή η καμπύλη χάνεται και ο αυχένας παρουσιάζει «ευθειασμό» ή ακόμα και «κύφωση».
Συχνά, οι ασθενείς διαβάζουν στο πόρισμα της ακτινογραφίας ή της μαγνητικής τους «ευθειασμός της αυχενικής μοίρας» ή «απώλεια της φυσιολογικής λόρδωσης». Είναι το ίδιο πράγμα», αναφέρει ο κ. Παντελής Σταυρινού, Διευθυντής Νευροχειρουργός στο Metropolitan Hospital, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολονίας, στη Γερμανία.
Τι προκαλεί τον ευθειασμό;
Πολλές είναι οι αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν ευθειασμό. Οι συνηθέστερες είναι οι εξής:
• Εκφυλιστική νόσος της σπονδυλικής στήλης
Όσο μεγαλώνουμε η σπονδυλική στήλη φθείρεται. Αυτό οδηγεί και σε φθορά των δίσκων οι οποίοι χάνουν το φυσιολογικό τους σφηνοειδές σχήμα και γίνονται άκαμπτοι και λεπτοί. Αυτή η παραμόρφωση των δίσκων (αλλά και των σπονδύλων) οδηγεί τελικά σε αλλαγή της ανατομίας της σπονδυλικής στήλης. Σε αυτήν προστίθεται ο σπασμός των αυχενικών μυών που προκαλείται από τον πόνο στον αυχένα που συχνά συνυπάρχει και, έτσι, προκύπτει τελικά ο ευθειασμός.
• Κακή στάση σώματος
Η κακή στάση σώματος όπως π.χ. το να είμαστε σκυμμένοι πάνω από ένα κινητό ή καμπουριασμένοι μπροστά από την οθόνη ενός υπολογιστή, οδηγεί σε βάθος χρόνου σε σημαντική καταπόνηση των αυχενικών μυών και τελικά σε ευθειασμό της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
• Ιατρογενής διαταραχή
Μερικές φορές ο ευθειασμός και η κύφωση μπορεί να είναι το ανεπιθύμητο αποτέλεσμα ενός χειρουργείου. Η συνηθέστερη αιτία είναι η εκτεταμένη αυχενική πεταλεκτομή, ιδίως σε νεαρή ηλικία. Η αυχενική πεταλεκτομή γίνεται είτε για να αποσυμφορηθούν τα νεύρα που είναι πιεσμένα είτε για να αφαιρεθεί κάποια εξεργασία. Γι’ αυτό και συστήνεται η πεταλεκτομή να αντικαθίσταται από την πεταλοτομή (κατά την οποία τα πέταλα των σπονδύλων επανατοποθετούνται), όπου αυτό είναι δυνατό.
• Τραύμα
Ευθειασμούς αυχένα προκαλούν συχνά τραύματα όπως π.χ. τα τροχαία ή οι αθλητικές κακώσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ευθειασμός οφείλεται σε πόνο ο οποίος προκαλεί σπασμό των μυών, αλλά μπορεί να οφείλεται και σε κάκωση των μυών ή των συνδέσμων, ή, σπανιότερα, σε ρήξη δίσκων, ή σε κατάγματα σπονδύλων.
• Συγγενής διαταραχή
Δηλαδή, εκ γενετής διαταραχή. Μερικές φορές οι σπόνδυλοι δεν ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους και αντί να έχουν παραλληλόγραμμο σχήμα, αποκτούν σφηνοειδές.
• Σπανιότερες αιτίες
Μια σπάνια αιτία ευθειασμού μπορεί να είναι κάποιος όγκος ο οποίος πιέζει τον νωτιαίο μυελό ή παραμορφώνει τους σπονδύλους, ενώ άλλη σπάνια αιτία είναι η παραμόρφωση μετά από φλεγμονή (σπονδυλοδισκίτιδα).
Συμπτώματα
Τα συνηθέστερα συμπτώματα του ευθειασμού είναι:
• Πόνος στον αυχένα (αυχεναλγία) ή πονοκέφαλοι (κεφαλαλγία)
• Πόνος στα χέρια
• Μειωμένη κινητικότητα του αυχένα
• Αίσθημα κόπωσης
• Βουητά (εμβοές) κ.ά.
Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις και εφόσον η κατάσταση εξελιχθεί, μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα όπως αδυναμία χεριών και ποδιών, διαταραχή στην ούρηση κ.λπ.
Τι πρέπει να κάνει ο ασθενής;
Ο ευθειασμός από μόνος του δεν λέει κάτι. Μόνο όταν συνοδεύεται από συμπτώματα ή όταν οφείλεται σε κάποια υποκείμενη αιτία χρήζει αντιμετώπισης.
Αν υπάρχει ανάγκη αντιμετώπισης, τότε συνήθως η θεραπεία στηρίζεται σε συνδυασμό των παρακάτω:
• Φυσικοθεραπεία-μασάζ
• Παυσίπονα
• Αυχενικός κηδεμόνας (κολλάρο)
• Ξεκούραση και αλλαγή στάσης σώματος.
Η φυσικοθεραπεία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και έχει στόχο να χαλαρώσει κάποιους μυς και να δυναμώσει κάποιους άλλους, καθώς επίσης και να βελτιώσει την κινητικότητα του αυχένα. Ο φυσικοθεραπευτής ξέρει καλύτερα από τον οποιοδήποτε τι ασκήσεις και χειρισμοί πρέπει να γίνουν.
Χειρουργική θεραπεία για τον ευθειασμό δεν απαιτείται συχνά. Αν χρειάζεται χειρουργείο είναι είτε γιατί υπάρχει κάποια συνοδός πάθηση η οποία συντηρεί τον ευθειασμό (όπως π.χ. δισκοκήλες) είτε γιατί υπάρχει «αστάθεια» στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, όπως π.χ. μετά από πεταλεκτομή.
