Είναι δεδομένο πως η δυσλιπιδαιμία αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου και, ως εκ τούτου, μαζί με την ηλικία, το φύλο, τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και το κάπνισμα αποτελούν τους βασικούς δείκτες όλων των καρδιαγγειακών σκορ κινδύνου και πρόβλεψης συμβάντων για τα επόμενα έτη.
Ανάλυση πολλών μελετών έδειξε ότι κάθε 10% μείωση της ολικής χοληστερίνης οδήγησε σε 22% μείωση της εμφάνισης Στεφανιαίας Νόσου μέσα σε 2 έως 5 έτη και σε 25% μείωση αυτής μετά τα 5 έτη. Η παρέμβαση χρειαζόταν να έχει διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών για να επιφέρει σημαντικό κλινικό όφελος στην πρωτογενή πρόληψη. Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί μία περιστασιακή δίαιτα ή χρήση φαρμάκων η οποία θα βελτιώσει τις τιμές χοληστερίνης, εάν αυτή δεν έχει διάρκεια. Και η διάρκεια αυτή είναι συνήθως εφ’ όρου ζωής. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι μόνο η μόνιμη και συστηματική αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας επιφέρει αποτελέσματα (τα οποία πολλές φορές είναι εντυπωσιακά) στη μείωση των εμφραγμάτων και των λοιπών μορφών στεφανιαίας καρδιοπάθειας.
Η διατροφή, μολονότι είναι ακρογωνιαίος λίθος της αντιμετώπισης της δυσλιπιδαιμίας, δεν επιφέρει κατά μέσο όρο μείωση της ολικής/LDL χοληστερόλης μεγαλύτερη του 10% μεσοπρόθεσμα (στο ένα έτος). Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός πως τα επίπεδα χοληστερόλης μας εξαρτώνται κατά δύο τρίτα από την ενδογενή ηπατική παραγωγή αυτής και μόνο κατά ένα τρίτο από την εξωγενή διατροφική πρόσληψη. Αυτό, βέβαια, είναι ο μέσος όρος και βλέπουμε σημαντικές αποκλίσεις από τα νούμερα αυτά ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Να τονιστεί στο σημείο αυτό πως η ευεργετική επίδραση της διατροφής (π.χ. μεσογειακής) στα καρδιαγγειακά συμβάντα δεν επεξηγείται μέσω της μεταβολής της χοληστερόλης ή άλλων μετρήσιμων σήμερα παραμέτρων, αλλά το όφελος αυτής είναι σημαντικό. Πέραν της ισχυρής επιδημιολογικής συσχέτισης των τροφίμων που απαρτίζουν τη μεσογειακή διατροφή (φρούτα, λαχανικά κ.λπ.), έχουμε τυχαιοποιημένες μελέτες που δείχνουν πολύ σημαντικό όφελος από τη χρήση 5 κουταλιών ελαιόλαδου ημερησίως και/ή 30 γρ. ξηρών καρπών.
Οι φαρμακευτικές μας δυνατότητες να μειώσουμε την LDL με φθηνές και αποδεδειγμένες αγωγές έχουν αυξηθεί σημαντικά και έχουμε πια τη δυνατότητα να μειώσουμε την LDL κατά 60-70% με ένα δισκίο, χρησιμοποιώντας έναν έτοιμο συνδυασμό ατορβαστατίνης ή ροσουβαστατίνης με εζετιμίμπη. Τα φάρμακα αυτά έχουν μεγάλη αποτελεσματικότητα, χαμηλό ποσοστό παρενεργειών και διπλές τυφλές μελέτες που δείχνουν σημαντική μείωση καρδιαγγειακών συμβάντων με τη χρήση τους.
Οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες για τις δυσλιπιδαιμίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας κατεβάζουν την τιμή στόχο της LDL στο < 55mg/dl για τους ασθενείς με στεφανιαία νόσο και για αυτούς που έχουν υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν καρδιαγγειακή νόσο. Η τιμή αυτή δεν επιτυγχάνεται τόσο εύκολα με τα δύο αυτά φάρμακα και εκεί έρχονται να προστεθούν οι αναστολείς της PCSK9.
Σίγουρα τα 28 χρόνια που περάσαν από τη δημοσίευση της πρώτης μελέτης των στατινών στο Lancet το 1994, τη μελέτη 4S, όπου αναρωτιόμασταν αν η μείωση της LDL σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο και αρχική LDL 190 είναι ωφέλιμη ή όχι, μας έδωσαν σημαντική γνώση και δυνατότητες στο να αντιμετωπίζουμε αυτό τον παράγοντα κινδύνου.
