Επί πολλές δεκαετίες υπήρχε η πεποίθηση πως οι γυναίκες είναι προστατευμένες από την καρδιαγγειακή νόσο (δηλαδή εμφράγματα και εγκεφαλικά) σε σχέση με τους άνδρες. Ο κύριος λόγος ήταν η θεωρία πως τα οιστρογόνα είχαν προστατευτική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα του «ασθενούς» φύλου, όπως και τα χαμηλά ποσοστά καρδιαγγειακών συμβάντων στις ηλικίες πριν τα 50 έτη.
Τα σύγχρονα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν όμως πως η στεφανιαία νόσος είναι η πρώτη αιτία θανάτου στις γυναίκες, πολύ περισσότερο και από τον καρκίνο του μαστού.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα συνεχιζόμενα υψηλά ποσοστά καπνίσματος στις γυναίκες, τη βαθμιαία αύξηση του μέσου σωματικού βάρους και την έλλειψη σωματικής άσκησης, με την επακόλουθη αρτηριακή υπέρταση και δυσλιπιδαιμία στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματικότερη πρόληψη και καταλληλότερη θεραπεία όλων των παραγόντων που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη της στεφανιαίας νόσου και στις γυναίκες, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως οι γυναίκες εκδηλώνουν τη στεφανιαία νόσο μία δεκαετία αργότερα από τους άνδρες και η συνήθης πρώτη εκδήλωση είναι η στηθάγχη, σε αντίθεση με τους άνδρες που είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι παραπλήσια με αυτά των ανδρών, ωστόσο πολύ συχνά τα συμπτώματα των γυναικών είναι «άτυπα», δηλαδή όχι τυπικά του εμφράγματος, γεγονός που οδηγεί στην υποδιάγνωση του εμφράγματος στις γυναίκες στα νοσοκομεία: συχνά αίσθημα αδυναμίας, δύσπνοια ή γαστρεντερικά ενοχλήματα σε αντίθεση με τον τυπικό πόνο στο στήθος των αντρών.
Μεγάλη καταγραφική μελέτη του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιολογίας έδειξε πως στη Μεγάλη Βρετανία οι γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία εμφράγματος καθυστερημένα, λόγω διάγνωσης που τίθεται αργότερα, είναι λιγότερο πιθανό να έχουν επεμβατική αντιμετώπιση για τη διερεύνηση της νόσου τους και, ακόμη και όταν πάρουν εξιτήριο, δεν τους παρέχεται η πλήρης προληπτική για νέο επεισόδιο αγωγή.
Οι ερευνητές εκτίμησαν πως 8.243 γυναίκες σε Αγγλία και Ουαλία έχουν πεθάνει μέσα σε μια δεκαετία και θα είχαν επιζήσει, αν είχαν λάβει την ίδια φροντίδα με τους άνδρες.
Η μελέτη ακόμα αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες αργούν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια, όταν έχουν συμπτώματα, γεγονός που μεταφράζεται σε 7 ώρες και 12 λεπτά για να πάνε στο νοσοκομείο, χρόνο υπερδιπλάσιο από τους άνδρες που κάνουν 3 ώρες και 30 λεπτά.
Στις ΗΠΑ παρόμοιο κοινωνικό πρόβλημα οδήγησε στο μεγάλο πρόγραμμα “go red for women” της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας με στόχο αφενός την ευαισθητοποίηση των γυναικών για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αφετέρου την αφύπνιση των ιατρών πάνω στο σημαντικό και συχνό αυτό ζήτημα και την ανάγκη ταχύτερης διάγνωσης και θεραπείας της νόσου στο γυναικείο φύλο.
Οι μείζονες κλασικοί παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν εξίσου άνδρες και γυναίκες είναι η υπέρταση, η αυξημένη χοληστερίνη, το κάπνισμα, η ύπαρξη σακχαρώδους διαβήτη. Η ρύθμισή τους μειώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την πιθανότητα καρδιαγγειακής νόσου.
Άρα, ειδικά από την εποχή της εμμηνόπαυσης και μετά, ο καρδιαγγειακός προληπτικός έλεγχος είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μπει στη ζωή των γυναικών, διότι σε αυτή την περίπτωση δεν ισχύει το κλασικό «Άντρες από τον Άρη, γυναίκες από την Αφροδίτη», καθώς και τα καρδιαγγειακά νοσήματα δεν κάνουν διακρίσεις, όταν διαχρονικά δεν φερόμαστε καλά στα αγγεία μας.
