Οι κύστεις των ωοθηκών είναι σάκοι γεμάτοι με υγρά στην ωοθήκη. Είναι συχνές και συνήθως σχηματίζονται κατά την ωορρηξία. Η ωορρηξία συμβαίνει όταν η ωοθήκη απελευθερώνει ένα ωάριο κάθε μήνα. Πολλές γυναίκες με κύστεις των ωοθηκών δεν έχουν συμπτώματα. Οι κύστεις είναι συνήθως ακίνδυνες, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Women’s HealthGovernment of USA.
Ποια είναι τα είδη κύστεων ωοθηκών;
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι κύστεων των ωοθηκών (ονομάζονται λειτουργικές κύστες) σχηματίζονται κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Συνήθως είναι καλοήθη (όχι καρκινικά).
Οι δύο πιο συνηθισμένοι τύποι κύστεων είναι:
- Κύστεις των ωοθυλακίων. Σε έναν κανονικό εμμηνορροϊκό κύκλο, μια ωοθήκη απελευθερώνει ένα ωάριο κάθε μήνα. Το αυγό μεγαλώνει μέσα σε ένα μικροσκοπικό σάκο που ονομάζεται θυλάκιο. Όταν το ωάριο ωριμάσει, το θυλάκιο σπάει και ανοίγει για να απελευθερώσει το αυγό. οι κύστεις των ωοθυλακίων σχηματίζονται όταν το θυλάκιο δεν ανοίγει για να απελευθερώσει το ωάριο. Αυτό αναγκάζει το θυλάκιο να συνεχίσει να αναπτύσσεται σε κύστη. Οι κύστεις των ωοθυλακίων συχνά δεν έχουν συμπτώματα και εξαφανίζονται σε έναν έως τρεις μήνες.
- Κύστεις luteum corpus. Μόλις το ωοθυλάκιο σπάσει και απελευθερώσει το ωάριο, ο άδειος θύλακας συρρικνώνεται σε μάζα κυττάρων που ονομάζονται corpus luteum. Το Corpus luteum κάνει ορμόνες για να προετοιμαστεί για το επόμενο αυγό για τον επόμενο εμμηνορροϊκό κύκλο. Οι κύστεις Corpus luteum σχηματίζονται εάν ο σάκος δεν συρρικνωθεί. Αντ ‘αυτού, ο σάκος επανεμφανίζεται μετά την απελευθέρωση του αυγού και στη συνέχεια συσσωρεύεται υγρό σε αυτόν. Οι περισσότερες κύστεις corpus luteum εξαφανίζονται μετά από μερικές εβδομάδες. Όμως, μπορούν να αναπτυχθούν σε σχεδόν τέσσερις ίντσες πλάτος. Μπορούν επίσης να αιμορραγούν ή να στρίψουν την ωοθήκη και να προκαλέσουν πόνο. Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να προκαλέσουν ωορρηξία μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των κύστεων.
Άλλοι τύποι καλοήθων κύστεων των ωοθηκών είναι λιγότερο συχνές:
- Τα ενδομητρώματα προκαλούνται από ενδομητρίωση. Η ενδομητρίωση συμβαίνει όταν η επένδυση της μήτρας μεγαλώνει έξω από τη μήτρα
- Τα δερμοειδή προέρχονται από κύτταρα που υπάρχουν από τη γέννηση και συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα
- Τα κυστεδενώματα γεμίζουν με υδατώδες υγρό και μερικές φορές μπορούν να μεγαλώσουν
Σε μερικές γυναίκες, οι ωοθήκες δημιουργούν πολλές μικρές κύστες. Αυτό ονομάζεται σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS). Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις ωοθήκες και στην εγκυμοσύνη.
Οι κακοήθεις (καρκινικές) κύστες είναι σπάνιες. Είναι πιο συχνές σε ηλικιωμένες γυναίκες. Οι καρκινικές κύστεις είναι καρκίνος των ωοθηκών. Για το λόγο αυτό, οι κύστεις των ωοθηκών πρέπει να ελέγχονται από το γιατρό σας. Οι περισσότερες κύστεις των ωοθηκών δεν είναι καρκινικές.
Ποιες γυναίκες πάσχουν από κύστεις των ωοθηκών;
Οι κύστεις των ωοθηκών είναι συχνές σε γυναίκες με κανονικές περιόδους. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες γυναίκες δημιουργούν τουλάχιστον μια κύστη ωοθυλακίου ή ωχρού σώματος κάθε μήνα. Μπορεί να μην γνωρίζετε ότι έχετε κύστη εκτός εάν υπάρχει πρόβλημα που προκαλεί την ανάπτυξη της κύστης ή εάν σχηματιστούν πολλές κύστες. Περίπου το 8% των προεμμηνοπαυσιακών γυναικών αναπτύσσουν μεγάλες κύστεις που χρειάζονται θεραπεία. Οι κύστεις των ωοθηκών είναι λιγότερο συχνές μετά την εμμηνόπαυση. Οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με κύστεις των ωοθηκών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών.
Σε οποιαδήποτε ηλικία, συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν νομίζετε ότι έχετε κύστη. Επισκεφτείτε το γιατρό σας επίσης εάν έχετε συμπτώματα όπως φούσκωμα, συχνότερα ούρηση, πυελική πίεση ή πόνο ή μη φυσιολογική (ασυνήθιστη) κολπική αιμορραγία. Αυτά μπορεί να είναι σημάδια κύστης ή άλλου σοβαρού προβλήματος.
Τι προκαλεί τις κύστες;
- Ορμονικά προβλήματα. Οι λειτουργικές κύστεις συνήθως εξαφανίζονται μόνες τους χωρίς θεραπεία. Μπορεί να προκληθούν από ορμονικά προβλήματα ή από φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να σας βοηθήσουν να ωορρηξήσετε.
- Ενδομητρίωση. Οι γυναίκες με ενδομητρίωση μπορούν να αναπτύξουν έναν τύπο κύστης των ωοθηκών που ονομάζεται ενδομητρίωμα. Ο ιστός της ενδομητρίωσης μπορεί να προσκολληθεί στις ωοθήκες και να σχηματίσει ανάπτυξη. Αυτές οι κύστεις μπορεί να είναι επώδυνες κατά τη διάρκεια του σεξ και κατά τη διάρκεια της περιόδου σας.
- Εγκυμοσύνη. Μια κύστη των ωοθηκών αναπτύσσεται συνήθως στις αρχές της εγκυμοσύνης για να βοηθήσει στην υποστήριξη της εγκυμοσύνης έως ότου σχηματιστεί ο πλακούντας. Μερικές φορές, η κύστη παραμένει στην ωοθήκη μέχρι αργότερα κατά την εγκυμοσύνη και μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί.
- Σοβαρές πυελικές λοιμώξεις. Οι λοιμώξεις μπορούν να εξαπλωθούν στις ωοθήκες και τις σάλπιγγες και να προκαλέσουν σχηματισμό κύστεων.
Ποια είναι τα συμπτώματα των κύστεων των ωοθηκών;
Οι περισσότερες κύστεις των ωοθηκών είναι μικρές και δεν προκαλούν συμπτώματα. Εάν μια κύστη προκαλεί συμπτώματα, μπορεί να έχετε πίεση, φούσκωμα, πρήξιμο ή πόνο στην κάτω κοιλιακή χώρα στο πλάι της κύστης. Αυτός ο πόνος μπορεί να είναι έντονος ή θαμπός και μπορεί να έρθει και να φύγει. Εάν μια κύστη προκαλεί συστροφή μιας ωοθήκης, μπορεί να έχετε πόνο μαζί με ναυτία και έμετο.
Τα λιγότερο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πυελικό πόνο
- Πόνο στο κάτω μέρος της πλάτης και των μηρών
- Προβλήματα που αδειάζουν εντελώς την κύστη ή το έντερο
- Πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ
- Ανεξήγητη αύξηση βάρους
- Πόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου σας
- Ασυνήθιστη κολπική αιμορραγία
- Ευαισθησία στο στήθος
- Συχνότερη ούρηση
Πώς βρίσκονται οι κύστεις των ωοθηκών;
Εάν έχετε συμπτώματα κύστεων των ωοθηκών, μιλήστε με το γιατρό σας. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει μια πυελική εξέταση για να αισθανθεί πρήξιμο μιας κύστης στις ωοθήκες σας. Εάν βρεθεί κύστη, ο γιατρός σας θα παρακολουθήσει και θα περιμένει ή θα παραγγείλει εξετάσεις για να βοηθήσει στον προγραμματισμό της θεραπείας. Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν:
- Υπέρηχο. Αυτή η δοκιμή χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τη δημιουργία εικόνων του σώματος. Με υπερηχογράφημα, ο γιατρός σας μπορεί να δει την κύστη:
- Σχήμα
- Μέγεθος
- Τοποθεσία
- Μάζα (είτε είναι γεμάτη με υγρό, στερεό ή αναμεμειγμένο)
- Τεστ εγκυμοσύνης. Για τον αποκλεισμό της εγκυμοσύνης
- Δοκιμές σε επίπεδο ορμονών για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν προβλήματα που σχετίζονται με ορμόνες
- Εξέταση αίματος. Εάν έχετε περάσει από την εμμηνόπαυση, ο γιατρός σας μπορεί να σας κάνει μια εξέταση για να μετρήσει την ποσότητα του καρκινικού-αντιγόνου 125 (CA-125) στο αίμα σας. Η ποσότητα CA-125 είναι υψηλότερη με καρκίνο των ωοθηκών. Στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, πολλές άλλες ασθένειες ή ασθένειες εκτός από τον καρκίνο μπορούν να προκαλέσουν υψηλότερα επίπεδα CA-125.
Πότε οι κύστες ωοθηκών θεωρούνται επικίνδυνες;
Εάν ο γιατρός σας είπε ότι έχετε κύστη των ωοθηκών και έχετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια:
- Πόνος με πυρετό και έμετο
- Ξαφνικός, σοβαρός κοιλιακός πόνος
- Λιποθυμία, ζάλη ή αδυναμία
- Ταχεία αναπνοή
Αυτά τα συμπτώματα θα μπορούσαν να σημαίνουν ότι η κύστη σας έχει σπάσει ή ανοίξει. Μερικές φορές, μεγάλες, ρήξεις κύστεων μπορούν να προκαλέσουν βαριά αιμορραγία.