Κηλίδες & πανάδες δεν είναι το ίδιο!
Για όσες και όσους από εσάς οι κηλίδες και οι πανάδες ήταν κάτι για το οποίο ντρεπόσασταν και προσπαθούσατε να κρύψετε, τώρα ο δερµατολόγος σας µπορεί να δώσει λύση!
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΑΡΝΑΟΥΤΟΓΛΟΥ
Κλινική-Αισθητική-Επεµβατική Δερµατολογία,
Γ. Γεννηµατά 24 -Aνω Γλυφάδα,
τηλ.: 210 9637617,
e-mail: info@mydermatology.com.gr,
Πρώτα από όλα θα πρέπει να διευκρινίσουµε ότι κηλίδες και πανάδες δεν είναι το ίδιο πράγµα! Λανθασµένα οι περισσότεροι ονοµάζουν πανάδες όλες τις καφέ βλάβες του δέρµατος.
Οι «κηλίδες», που ονοµάζονται και «γεροντικές κηλίδες», είναι καλοήθεις επιφανειακές βλάβες του δέρµατος, µε σαφή όρια, σε αποχρώσεις του καφέ, που εµφανίζονται στο πλαίσιο της φωτογήρανσης σε άντρες και γυναίκες µετά τα 50. Με το πέρασµα των χρόνων, κάποιες από τις κηλίδες αποκτούν τραχιά επιφάνεια και µοιάζουν να είναι κολληµένες στο δέρµα σαν µαστίχα. Αυτές οι βλάβες είναι περισσότερο γνωστές σαν σµηγµατορροϊκές υπερκερατώσεις και αφορούν άτοµα άνω των 60 ετών.
Οι κηλίδες µπορούν να εµφανιστούν παντού στο σώµα, καθώς η βασική αιτία είναι η καλοκαιρινή έκθεση του προσώπου και του σώµατος στον ήλιο. Η χρήση solarium επιταχύνει την εµφάνισή τους και για αυτό στις µέρες µας βλέπουµε πολύ νεότερα άτοµα να εµφανίζουν τέτοιες βλάβες στο δέρµα.
Η αντιµετώπιση των κηλίδων δεν ήταν ποτέ πρόβληµα, καθώς ανταποκρίνονται πάρα πολύ καλά σε µια ποικιλία ιατρικών µεθόδων. Η πιο απλή και προσιτή οικονοµικά µέθοδος είναι η κρυοθεραπεία, αλλά και η διαθερµία.
Στη θεραπευτική αντιµετώπιση των κηλίδων θέση έχουν επίσης το Laser Αλεξανδρίτη και το Laser CO2, συνήθως όταν οι κηλίδες είναι πολλές, οπότε η σάρωση µε το laser είναι πιο εύκολη και ακριβής.
Πιο ήπιες θεραπευτικές προσεγγίσεις για τις πρόσφατες κηλίδες θα µπορούσαν να είναι η δερµοαπόξεση και ίσως το χηµικό peeling.
Οι λευκαντικές κρέµες και τα οξέα φρούτων µπορούν να προσφέρουν έναν ήπιο αποχρωµατισµό, αλλά όχι την εξάλειψή τους.
Πανάδες
Αντίθετα, οι «πανάδες» δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι πανάδες, ή αλλιώς «µέλασµα», είναι βλάβες µελαχρωµατικές, αποτέλεσµα αντιδραστικών µικρο-φλεγµονών που οδηγούν τα κύτταρα µελανίνης από το βάθος του δέρµατος στην επιφάνεια. Έχουν ακανόνιστο σχήµα, εµφανίζονται σε διάφορες αποχρώσεις του καφέ, που συνήθως ενώνονται και δηµιουργούν πλάκες. Με την πάροδο των ετών, οι πλάκες γίνονται µεγαλύτερες και σκουρότερες. Το µέλασµα γίνεται πολύ πιο έντονο το καλοκαίρι και υποχωρεί κάπως το χειµώνα. Πρόκειται για καλοήθεις βλάβες, που όµως επιβαρύνουν ψυχολογικά τα άτοµα που εµφανίζουν το πρόβληµα αυτό.
Παρατηρούνται συχνότερα σε γυναίκες απ’ ό,τι σε άνδρες και σχεδόν αποκλειστικά σε άτοµα µε σκούρο φωτότυπο δέρµατος, καθώς σε αυτά τα άτοµα είναι πιο εύκολες η διέγερση των µελανινοκυττάρων και η παραγωγή µελανίνης.
Στις πανάδες, σηµαντικό ρόλο παίζει η έκθεση στον ήλιο χειµώνα-καλοκαίρι και για αυτό εµφανίζονται στο πρόσωπο, που είναι εκτεθειµένο στο ήλιο όλο το χρόνο. Σπανιότερα, µπορούµε να δούµε µέλασµα στα χέρια ή στο µπούστο.
Άλλες αιτίες
Υπάρχουν όµως και άλλα αίτια που µπορεί να δράσουν συνδυαστικά στην εµφάνιση του µελάσµατος: ορµονικές διαταραχές, λήψη αντισυλληπτικών ή φαρµάκων που προκαλούν φωτοευαισθησία, χρήση καλλυντικών µε οξέα φρούτων, χρήση αρωµάτων σε εκτεθειµένες στον ήλιο περιοχές.
Τα εγκαύµατα (ηλιακά εγκαύµατα ή εγκαύµατα από peeling) µπορούν επίσης να οδηγήσουν -άµεσα ή µετά από καιρό- πανάδες. Πανάδες εµφανίζονται ακόµη στο 2ο µε 3ο τρίµηνο της εγκυµοσύνης εξαιτίας ορµονικών αλλαγών που δρουν στο δέρµα. Οι πανάδες αυτές εξαφανίζονται σταδιακά µέσα στους πρώτους 6 µήνες µετά τον τοκετό. Το κάπνισµα, το αλκοόλ, η κακή διατροφή, αλλά και το άγχος, έχουν και αυτά ενοχοποιηθεί ως παράγοντες επιδείνωσης των πανάδων.
Αντιµετώπιση
Παραδοσιακά, οι πανάδες αντιµετωπίζονταν µε κρέµες λευκαντικές ή µε peelings. Οι λευκαντικές κρέµες µε υδροκινόνη είναι µία λύση στο αρχόµενο µέλασµα, ενώ οι λευκαντικές µε οξέα δεν φαίνεται να µπορούν να δώσουν λύση, τα δε peelings απαιτούν πολύ λεπτούς χειρισµούς ως προς τις ουσίες που χρησιµοποιούνται και το βάθος δράσης τους, γιατί αυτό που έχει αποδειχθεί µέσα στα χρόνια είναι πως συνήθως επιδεινώνουν το µέλασµα.
Με την εµφάνιση των lasers, ξεκίνησε η εφαρµογή τους για την αντιµετώπιση των πανάδων, που όµως δηµιούργησε περισσότερα προβλήµατα από αυτά που θα µπορούσε να λύσει. Πρόσφατα, µε τη χρήση των Nd-YAG Q-switched /PicoLasers κάπως βελτιώθηκε η αποτελεσµατικότητα, αλλά οι υποτροπές είναι δεδοµένες και το κόστος δεν είναι καθόλου προσιτό.
Η σύγχρονη τάση στη θεραπεία των πανάδων/µέλασµα είναι µια από του στόµατος αγωγή µε κάψουλες, που καθαρίζει εντελώς το πρόσωπο. Στη συνέχεια, το αποτέλεσµα µπορεί να διατηρηθεί µε µερικές συνεδρίες µεσοθεραπείας µέσα στο έτος, κάτι που έτσι κι αλλιώς οφείλει να κάνει κάθε γυναίκα, για λόγους αντιγήρανσης.
Όσο για την αξία της αντιηλιακής προστασίας, αυτή είναι αδιαπραγµάτευτη, όλο το χρόνο.
Ο δερµατολόγος σας είναι ο ειδικός γιατρός για να διαγνώσει αρχικά αν η καφέ βλάβη στο δέρµα σας είναι καλοήθης ή όχι. Στη συνέχεια, µε τη βοήθεια δερµατοσκόπησης και λαµβάνοντας το ιστορικό σας, θα διαγνώσει αν πρόκειται για κηλίδες ή για πανάδες, ώστε να λάβετε τη θεραπεία που αρµόζει στο πρόβληµά σας.