Τα περισσότερα παιδιά ξυπνάνε στο… παρά πέντε, ντύνονται βιαστικά και τρώνε, φυσικά, κάτι πρόχειρο ή τις περισσότερες φορές δεν τρώνε τίποτα πριν να φύγουν για το σχολείο. Οι γονείς παραπονιούνται και στο τέλος τα εφοδιάζουν με χρήματα για να φάνε έστω κάτι από το κυλικείο του σχολείου.
Πόσο σημαντικό είναι, τελικά, το πρωινό για τα παιδιά και την απόδοσή τους στο σχολείο;
Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται και ακόμη καλύτερα από το πρωινό γεύμα. Ένας άλλος σημαντικός λόγος για να τρώνε τα παιδιά πρωινό είναι ότι από μικρά υιοθετούν μια υγιεινή συνήθεια, η οποία μπορεί να αποτρέψει πολλά προβλήματα υγείας. Το πρωινό συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας και επιπρόσθετα βοηθά τους μικρούς μας φίλους να είναι πιο χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να καταναλώνουν μικρότερη ποσότητα γλυκών και λιπαρών σνακ κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας.
Επιπρόσθετα, έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που δεν παίρνουν πρωινό έχουν χαμηλότερη επίδοση στα μαθήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας στο σχολείο – ιδιαιτέρως τις τελευταίες ώρες της ημέρας. Το πρωινό κατέχει σημαντική θέση στη διατροφή των παιδιών, αφού τα βοηθάει να αρχίσουν σωστά την ημέρα τους και να τροφοδοτήσουν τον εγκέφαλο με γλυκόζη για να έχουν καλύτερη συγκέντρωση στα μαθήματα. Καλό θα ήταν να αναλάβουν τα παιδιά να προετοιμάσουν μόνα τους το πρωινό τους, πράγμα στο οποίο θα βοηθήσουν και οι γονείς προετοιμάζοντας το δικό τους πρωινό. Ας μην ξεχνάμε ότι οι γονείς αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά τους, έτσι τους δίνεται η ευκαιρία να δώσουν το καλό παράδειγμα, ώστε να υιοθετήσουν και τα παιδιά τους υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Μια σημαντική συμβουλή για τους γονείς είναι να εμπλουτίζουν το πρωινό του παιδιού με ένα τρόφιμο κάθε ημέρα και όχι όλα μαζί. Για παράδειγμα: Ένα παιδί που δεν παίρνει πρωινό, θα αρνηθεί να καταναλώσει ένα τόσο μεγάλο γεύμα. Έτσι, θα μπορούσατε να προσθέτετε σιγά σιγά τις τροφές, πρώτα το γάλα, την επόμενη ημέρα τα δημητριακά και μετά το φρούτο. Έτσι θα είναι πιο εύκολη η προσαρμογή του παιδιού.
Παρακάτω παραθέτονται κάποιες προτάσεις πρωινού για τους μικρούς μας φίλους…
Θρεπτικό πρωινό
- 1 φλιτζάνι ημίπαχο γάλα ή γιαούρτι με δημητριακά ολικής αλέσεως και 1 φρούτο
- 1 αυγό, 1-2 φέτες ψωμί και 1 φρούτο
- 1 φλιτζάνι ημίπαχο γάλα, 1-2 φέτες ψωμί με μαλακή μαργαρίνη και μέλι και 1 φρούτο
Όσο πιο συχνά τόσο πιο καλά!..
Η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων συμβάλλει στο να βρίσκεται ο μαθητής σε εγρήγορση και να αυξάνεται η αποδοτικότητά του. Αντίθετα, τα μεγάλα γεύματα προκαλούν υπνηλία και μειώνουν τη συγκέντρωση και την ικανότητα σκέψης του παιδιού. Τα συχνά γεύματα, χαμηλά σε λιπαρά, αποτελούν μια σωστή επιλογή, επειδή είναι πιο εύπεπτα, δίνοντας τη δυνατότητα στον μαθητή να επιτελέσει τις πνευματικές του διεργασίες πιο αποτελεσματικά. Πρέπει να καταναλώνονται μικρά γεύματα ανά 2-3 ώρες, ώστε ο μαθητής να μην αισθάνεται ούτε το αίσθημα της πείνας ούτε το αίσθημα του υπερκορεσμού. Ο κατάλληλος αριθμός γευμάτων την ημέρα καλύπτει τελικά τις ανάγκες των παιδιών και τα ενισχύει σωματικά και πνευματικά. Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να προτείνουμε τρία κυρίως γεύματα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και 2-3 ενδιάμεσα μικρά γεύματα.
Η ισορροπία και το μέτρο στην επιλογή των φαγητών συμβάλλουν σημαντικά στην απόδοση του μαθητή στο διάβασμα, ενώ η σωστή κατανομή των γευμάτων συμβάλλει στην καλύτερη διάθεση, απομνημόνευση και αυτοσυγκέντρωση.
Επιλογές για ελαφριά σνακ:
- Τοστ ή πίτα αραβική με τυρί – γαλοπούλα light & λαχανικά
- Μπάρες δημητριακών ολικής αλέσεως
- Κουλούρι Θεσσαλονίκης ή κράκερ σικάλεως
- Μπισκότα τύπου πτι μπρερ ή μιράντα
- Φρούτα – χυμοί
- Ανάλατοι ξηροί καρποί
- 1 κομμάτι σπιτική σπανακόπιτα
Αντίθετα, τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγονται είναι:
- Πατατάκια
- Γαριδάκια
- Παγωτά
- Κρουασάν
- Σοκολατοειδή
καθώς υστερούν σε θρεπτικά συστατικά και είναι πλούσια σε θερμίδες.
Τέλος, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας είναι σημαντική η κατανάλωση τροφίμων από όλες τις ομάδες (γαλακτοκομικά, φρούτα, λαχανικά, μακαρόνια, κρέας, ψάρι) προκειμένου ο μαθητής να μη νιώθει στέρηση και να λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τη σωματική ανάπτυξη και την πνευματική διαύγεια.
Δημήτρης Γρηγοράκης,
κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος, PhD,
διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου,
πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας,
επιστημονικός διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου Απίσχνανσις – Λόγω Διατροφής