Όταν ήμουν μικρή, η αγαπημένη μου ηρωίδα ήταν η Πολυάννα – ένα έξυπνο κοριτσάκι με έντονη προσωπικότητα που ζούσε διάφορες περιπέτειες σε μια σειρά παιδικών βιβλίων.
Η Πολυάννα μου έμαθε το παιχνίδι της χαράς το οποίο πραγματικά άλλαξε τη ζωή μου! Το παιχνίδι της χαράς είναι πολύ απλό για να το καταλάβεις και πολύ δύσκολο για να το εφαρμόσεις. Όμως έχει απίστευτη επίδραση στην ψυχική μας ζωή, στην σωματική μας υγεία, και στις σχέσεις μας. Αν αποφασίσετε να το παίξετε κι εσείς, ίσως αλλάξει και τη δική σας ζωή!
Θέλετε να μάθετε για το παιχνίδι αυτό;
Λοιπόν, η Πολυάννα ήταν επτά χρονών, ορφανή από μητέρα, και με έναν πατέρα που ήταν ιεραπόστολος . Έμεναν σε ένα πολύ φτωχό μέρος –δεν θυμάμαι πού, μάλλον στην Αφρική- και ο πατέρας της προσπαθούσε να βοηθήσει τους ντόπιους που περνούσαν πολύ δύσκολα. Κάποια μέρα, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, έφτασε στην ιεραποστολή ένα μεγάλο κιβώτιο γεμάτο με διάφορα πράγματα για το χωριό. Η Πολυάννα έτρεξε όλο προσμονή να δει τι είχε μέσα το κουτί με την ελπίδα ότι επιτέλους θα έπαιρνε την κούκλα που ονειρευόταν όλο τον χρόνο. Ο πατέρας της άρχισε να μοιράζει τα δώρα στα παιδιά του χωριού και τα τρόφιμα στους μεγάλους, και εκείνη την άφησε τελευταία. Όταν τελικά έφτασε η σειρά της, το μόνο που υπήρχε μέσα στο κουτί ήταν μια … πατερίτσα!!!
Η καημένη η Πολυάννα έβαλε τα κλάματα απογοητευμένη και πικραμένη. Ο πατέρας της την αγκάλιασε και για να την παρηγορήσει, της έμαθε το παιχνίδι της χαράς. Τι ήταν αυτό; Απλούστατα, ήταν σε κάθετι να προσπαθεί να βρει μια θετική πλευρά ή να το βάλει σε ένα θετικό πλαίσιο. Να βρίσκει παντού κάποιο λόγο για να νιώθει κάπως καλά – αν όχι χαρά, τουλάχιστον να μην νιώθει και θλίψη ή πικρία.
Μα, θα μου πείτε, πώς θα μπορούσε η καημένη η Πολυάννα να μην νιώσει άσχημα που αντί για κούκλα απέκτησε μια πατερίτσα; Τι θα μπορούσε να σκεφτεί; «Να χαίρεσαι που δεν την χρειάζεσαι», της είπε ο πατέρας της. Πράγματι, η Πολυάννα παρηγορήθηκε λίγο με τη σκέψη ότι τουλάχιστον ήταν τυχερή που τα πόδια της ήταν γερά και δεν χρειαζόταν την πατερίτσα.
Σας φαίνεται υπερβολικό, απλοϊκό, αφελές ίσως; Κι όμως, η θετική ψυχολογία έχει ερευνητικά και εμπειρικά εδραιώσει την υπόθεση ότι ο άνθρωπος που βλέπει πιο θετικά τα πράγματα έχει καλύτερα υγεία, καλύτερη διάθεση, και καλύτερες σχέσεις. Παρότι το παιχνίδι αυτό είναι διατυπωμένο πολύ απλά, έτσι ώστε να μπορεί να το παίξει ένα παιδί, έχει ένα τεράστιο βάθος, κρύβει μέσα του μια μεγάλη αλήθεια:
Σε όλα (ή σχεδόν σε όλα) τα πράγματα υπάρχει και μια θετική πλευρά – και θα είμαστε πολύ καλύτερα στη ζωή μας αν εκπαιδεύσουμε το μυαλό μας να την εντοπίζει και να εστιάζει σε αυτή.
Προφανώς δεν περιμένουμε να παίξει το παιχνίδι της χαράς κάποιος που βιώνει πόλεμο, σοβαρή ασθένεια, θάνατο, ακραία φτώχια. Προφανώς, ορισμένες καταστάσεις είναι τόσο τραγικές που μοιάζει σκληρό και μόνο να υπονοήσουμε ότι θα μπορούσε το άτομο που τις βιώνει να βρει κάτι θετικό σε αυτές.
Ωστόσο, ευτυχώς στους περισσότερους ανθρώπους δεν συμβαίνουν τραγικά πράγματα. Κι όμως, πολλοί άνθρωποι είναι μέσα στην γκρίνια, στο άγχος, στους καυγάδες για τις μικρές καθημερινές αναποδιές. Αν το καλοσκεφθείτε, τις περισσότερες φορές που «πέφτουμε», που λέμε «δεν είμαι καλά», που αγχνωνόμαστε, που τσακωνόμαστε – δεν έχει συμβεί κάτι τραγικό. Ωστόσο, εμείς τα παίρνουμε όλα σαν να είναι τραγικά, σαν να αξίζει να υποφέρουμε για αυτά.
Ε, λοιπόν όχι. Δεν αξίζει να υποφέρουμε για ασήμαντα πράγματα. Δεν αξίζει να γινόμαστε χάλια γιατί ο άντρας μας δεν μάζεψε τα πιάτα, το παιδί μας δεν διάβασε, ο προϊστάμενος μας έκανε μια παρατήρηση, ή πήραμε τρια κιλά. Όλα αυτά δεν είναι σημαντικά και δεν αξίζει να χαλάμε τη ζωή μας για αυτά.
Σε αυτές τις περιπτώσεις λοιπόν, που δεν συμβαίνει κάτι σοβαρό αλλά που η διάθεσή μας χαλάει, αξίζει να παίζουμε το παιχνίδι της χαράς. Αξίζει να προσπαθούμε να βρίσκουμε κάτι θετικό ή παρηγορητικό έστω σε κάθε κατάσταση που μας δυσαρεστεί. Στα παρακάτω παραδείγματα αναφέρω τον αρνητικό τρόπο με τον οποίο συνήθως οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τις καταστάσεις αυτές και τον θετικό τρόπο στον οποίο οδηγεί το παιχνίδι της χαράς.
· Ο διευθυντής μου μού ανέθεσε μια καινούρια δουλειά.
Αρνητικός τρόπος σκέψης: «Γιατί πάλι εγώ; Έχω ξεπατωθεί και οι άλλοι κάθονται».
Παιχνίδι της χαράς: «Αυτό σημαίνει ότι με εμπιστεύεται και μου δίνει την ευκαιρία να ξεχωρίσω».
· Βρέχει και δεν μπορώ να πάω τη βόλτα στην Πάρνηθα που σχεδίαζα.
Αρνητικός τρόπος σκέψης: «Τι ατυχία! Έτσι και αποφασίσω να κάνω κάτι, θα γίνει κατακλυσμός. Πάει, χάλασε το Σάββατό μου».
Παιχνίδι της χαράς: «Είναι ευκαιρία να απολαύσω και το σπίτι μου λιγάκι, να χαλαρώσω και να δω εκείνη την ταινία που δεν πρόλαβα μέσα στη βδομάδα».
Προτείνω να αρχίσετε με μικρά πράγματα. Την επόμενη φορά που θα πιάσετε τον εαυτό σας να γκρινιάζει, πείτε από μέσα σας: «Τι θετικό ή παρηγορητικό μπορώ να πω στον εαυτό μου;» Και βάλτε το πείσμα, σε κάθε τέτοια φάση να προσπαθείτε να βρείτε κάτι θετικό. Αν επιμείνετε για λίγο, σιγά-σιγά θα γίνεται όλο και πιο εύκολο. Και θα αρχίσετε αυτόματα να παίζετε κι εσείς το παιχνίδι της χαράς!