Ο αποικισμός και η λοίμωξη του γαστρικού βλεννογόνου από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού αποτελεί την κύρια αιτία ανάπτυξης χρόνιας γαστρίτιδας, γαστρικού έλκους, MALT λεμφώματος και γαστρικού καρκίνου. Για τον λόγο αυτό οι Γαστρεντερολογικές Εταιρείες ανά τον κόσμο –και ανάμεσα τους και η Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία– προτείνουν στις περιπτώσεις αυτές την εκρίζωση του ελικοβακτηριδίου με τη χορήγηση ενός αναστολέα αντλίας πρωτονίων και τριών αντιβιοτικών δύο φορές την ημέρα για 10 ή 14 ημέρες [2]. Όμως, τόσο η ανάπτυξη αντοχής στα αντιβιοτικά, όσο και η εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών που σχετίζονται με τη λήψη τους οδηγούν σε μειωμένη συμμόρφωση στη θεραπεία και έχουν συσχετιστεί με αποτυχία της θεραπείας εκρίζωσης. Μελέτες στη διεθνή βιβλιογραφία έχουν αναδείξει την πιθανή ευεργετική επίδραση των προβιοτικών στους ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία εκρίζωσης για το ελικοβακτηρίδιο. Πιο συγκεκριμένα, μια μετα-ανάλυση η οποία και συμπεριέλαβε 40 μελέτες με 894 ασθενείς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσθήκη προβιοτικών, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, αυξάνει το ποσοστό εκρίζωσης (p<0.001) και μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης παρενεργειών (p<0.001) [3]. Όμως, οι περισσότερες μελέτες στην ανάλυση αυτή προέρχονταν από την Ασία, ενώ δεδομένα για το θέμα αυτό σε Έλληνες ασθενείς δεν υπήρχαν.
Για το σκοπό αυτό σχεδιάσαμε και πραγματοποιήσαμε μια προοπτική, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με placebo μελέτη [4], προκειμένου να εκτιμήσουμε την επίδραση της συγχορήγησης προβιοτικών με το κλασικό σχήμα εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού στην πιθανή μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών και στην πιθανή αύξηση του ποσοστού εκρίζωσης.
Συνολικά 741 ασθενείς με λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, η οποία διαγνώσθηκε είτε με γαστροσκόπηση και βιοψία είτε με τεστ αναπνοής, τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν το κλασικό σχήμα εκρίζωσης (ομεπραζόλη 20mg x 2, αμοξυκιλλίνη 1gr x 2, κλαριθρομυκίνη 500mg x 2 και μετρονιδαζόλη 500mg x2 για 10 ημέρες), σε συνδυασμό είτε με προβιοτικά (ομάδα Α n=371) είτε με placebo (ομάδα B, n=370). Το προβιοτικό που χορηγήθηκε (LactoLevure, Uni-Pharma S.A. – Greece) συνδυάζει τέσσερα προβιοτικά στελέχη γνωστά για την αποτελεσματική και ασφαλή τους δράση, και συγκεκριμένα Lactobacillus acidophilus LA-5 (1,75 Colony Forming Units/capsule), Lactiplantibacillus plantarum (0,5 Colony Forming Units/capsule), Bifidobacterium lactis BB-12 (1,75 Colony Forming Units/capsule) & Saccharomyces boulardii (1,5 Colony Forming Units/capsule). Η επιτυχής εκρίζωση ελέγχθηκε με τεστ αναπνοής 6 εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.
Τέσσερεις ασθενείς, όλοι στην ομάδα Β, δεν ολοκλήρωσαν τη θεραπεία εκρίζωσης λόγω παρενεργειών, ενώ 42 ασθενείς στην ομάδα Α και 31 στην ομάδα Β χάθηκαν κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης. Έτσι, συνολικά μελετήθηκαν 741 ασθενείς (371 στην ομάδα Α και 370 στην ομάδα Β).
Το ελικοβακτηρίδιο εκριζώθηκε με επιτυχία σε 303 ασθενείς στην ομάδα A (92.0%) και σε 291 ασθενείς στην ομάδα B (86.8%), (p=0.028). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η προσθήκη του συγκεκριμένου προβιοτικού σχεδόν διπλασίασε το ποσοστό εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου. Παρενέργειες αναφέρθηκαν σε 56 (17.0%) ασθενείς της ομάδας A και 170 (50.7%) ασθενείς της ομάδας B (p<0.00001). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η πιθανότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών μειώθηκε κατά 14 φορές στους ασθενείς που έλαβαν προβιοτικά. Οι πιο συχνές παρενέργειες ήταν οι διαταραχές στη γεύση, η εμφάνιση διαρροιών και επιγαστραλγίας.
Η μελέτη μας αυτή είναι η πρώτη που εκτίμησε την προσθήκη προβιοτικών στο 4πλο –χωρίς βισμούθιο– σχήμα εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, το οποίο αποτελεί και το σχήμα εκλογής σε πολλές χώρες, ανάμεσα σε αυτές και την Ελλάδα. Η μελέτη μας ανέδειξε ότι η προσθήκη του συγκεκριμένου προβιοτικού μειώνει σημαντικά την εμφάνιση παρενεργειών και αυξάνει το ποσοστό εκρίζωσης.
