Η μοναξιά και το πένθος αποτελούν δύσκολες καταστάσεις στη ζωή κάθε ατόμου και φαίνεται να συσχετίζονται θετικά με την πρόκληση ή επιδείνωση προβλημάτων υγείας σε πολλές περιπτώσεις.
Γενικότερα, η κλινική εμπειρία δείχνει ότι, όταν ο ψυχισμός μας καλείται να διαχειριστεί καταστάσεις που του είναι δύσκολο να μεταβολίσει, τείνει να δημιουργεί συμπτώματα. Αυτά μπορεί να είναι ψυχικά, όπως η κατάθλιψη ή/και ψυχοσωματικά, όπως δερματικές παθήσεις, γαστρεντερικά προβλήματα, καθώς και υποτροπές ήδη υπαρχόντων παθήσεων, μεταξύ άλλων. Μάλιστα, όσο πιο συναισθηματικά ευάλωτο είναι ένα άτομο, τόσο πιο πιθανό είναι να επηρεαστεί αρνητικά το ανοσοποιητικό του σύστημα σε σχέση με κάποιο άτομο που δεν αντιμετωπίζει την ίδια ευαλωτότητα.
Χαρακτηριστικό είναι –όπως αποδεικνύεται από έρευνες- το παράδειγμα ηλικιωμένων ανθρώπων που χάνουν τη σύντροφό τους κι έπειτα από λίγο καιρό φεύγουν και οι ίδιοι από τη ζωή.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να αφήσουμε το πένθος να βιωθεί. Με όλες του τις διακυμάνσεις: την άρνηση, τον θυμό, τη θλίψη, τη διαπραγμάτευση της απώλειας, τη συμφιλίωση με αυτή. Στην αντίθετη περίπτωση, κάθε προσπάθεια «τεχνητής» αποφυγής του πένθους μπορεί να οδηγήσει σε πιο παθολογικές καταστάσεις, όπως οι προαναφερθείσες.
Σε πρακτικό επίπεδο, είναι ωφέλιμο το άτομο που μένει πίσω να αντιστέκεται στην απόσυρση, να μην ξεχνάει την προσωπική του φροντίδα και υγιεινή, να ακολουθεί μια καθημερινή ρουτίνα που μπορεί να προσφέρει οργάνωση και ασφάλεια, να μιλάει με ανθρώπους που αισθάνεται ότι κατανοούν τις ανάγκες και τις δυσκολίες του και να μοιράζεται τα συναισθήματά του άκριτα μαζί τους.
Μοναξιά
Το lockdown μας τοποθέτησε σε μια ευάλωτη κατάσταση, τόσο συναισθηματικά όσο και οργανικά.
Αναμόχλευσε θέματα απώλειας, φόβου περί της ασθένειας και του θανάτου, αποκλεισμού και αποξένωσης, μεταξύ άλλων. Και παρόλο που ενέτεινε τη μοναξιά, φαίνεται πως -σε πολλές πειρπτώσεις- δημιούργησε και κάποιο παράδοξο φαινόμενο: Μας έφερε αντιμέτωπους με έναν κοινό εχθρό και προκάλεσε την αίσθηση/ψευδαίσθηση ότι έχουμε και άλλους ανθρώπους μαζί μας, ότι ανήκουμε σε μία μεγάλη ομάδα στην οποία είμαστε ενωμένοι απέναντι σε μία κοινή εξωτερική απειλή.
Αυτό το παράδοξο, έδειξε να καταλαγιάζει το αίσθημα της μοναξιάς για κάποιους ανθρώπους και να τους κινητοποιεί προς την αναζήτηση διαδικτυακών επαφών με οικεία πρόσωπα, που μέχρι πρότινος ίσως να δίσταζαν να επιχειρήσουν.
Βέβαια, σε αυτή όπως και σε όλες τις περιστάσεις, ο τρόπος που κάθε άτομο αντέδρασε και αντιδρά στο θέμα του κορωνοϊού συνιστά προϊόν πολλών παραγόντων, με πρώτο και σημαντικότερο την προσωπικότητά του, καθώς και τα ασυνείδητα δυναμικά που ανακινούνται μέσα του.
