Επιμέλεια Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας
Το υγειονομικό προσωπικό, το οποίο βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης σ’ αυτήν την πρωτόγνωρη κατάρρευση εθνικών συστημάτων υγείας που συμβαίνει σε ολόκληρο τον πλανήτη εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, είναι αυτό που σηκώνει το μεγαλύτερο φορτίο. Όχι μόνο από πλευράς φόρτου εργασίας, αλλά και από πλευράς ψυχολογικής επιβάρυνσης. Έρευνες που δημοσιεύονται δείχνουν πολύ αυξημένα ποσοστά άγχους, ψυχολογικής αναστάτωσης, αϋπνίας και συμπτωμάτων κατάθλιψης στο προσωπικό νοσοκομείων που νοσηλεύουν ασθενείς με COVID-19. Όλα τα παραπάνω έρχονται να προσθέσουν επιπλέον βάρος σε ένα προσωπικό, το οποίο ήδη από τα προηγούμενα χρόνια της οικονομικής ύφεσης “κουβαλά” αυξημένα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout).
Πως μπορούν οι μαχητές της πρώτης γραμμής να βοηθήσουν τον εαυτό τους να αντέξει και να ανταπεξέλθει σε αυτή τη δύσκολη δοκιμασία; Ο κ. Άγις Γούζαρης, Ψυχίατρος, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Κοινωνική Ψυχιατρική και Επιστημονικά Υπεύθυνος στην εταιρεία ΨΥΧΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ δίνει σημαντικές συμβουλές:
«Κατ’ αρχάς πώς μπορούμε εμείς να τους βοηθήσουμε; Αρχίζουμε από το πιο σημαντικό: οφείλουμε όλοι μας να ακολουθήσουμε τα μέτρα που έχει θεσπίσει η Πολιτεία με στόχο να μην καταρρεύσει το σύστημα υγείας. Να κάνουμε ό,τι μπορούμε άμεσα για να εξασφαλίσουμε τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας και τις εφεδρείες στο υγειονομικό προσωπικό προκειμένου αυτοί να είναι σε θέση να περιθάλψουν αποτελεσματικά όσους από εμάς νοσήσουν».
Οι ίδιοι οι υγειονομικοί, όμως, χρειάζεται να μεριμνήσουν για την ψυχολογική τους αποφόρτιση, υπογραμμίζει ο ειδικός:
«Κατ’ αρχάς θα πρέπει να αναγνωρίσουν και να αποδεχτούν ως ανθρώπινο και δικαιολογημένο το άγχος και την αγωνία τους και να διερευνήσουν τις σκέψεις που τους προκαλούν αυτά τα συναισθήματα: Καταστροφολογούν υπέρμετρα; Έχουν τελειοθηρικές επιδιώξεις;»
Ως προς τα απλά μέτρα ψυχολογικής φροντίδας και αυτοπροστασίας που πρέπει να λάβουν γιατροί και οι νοσηλευτές μας;
Αυτά είναι τα εξής:
· να εστιάσουν στο εδώ και τώρα (ποιο πρόβλημα έχω, πως μπορώ να το λύσω),
· να εστιάζουν σε όσα περισσότερα θετικά ερεθίσματα μπορούν,
· να προσπαθήσουν να διαμορφώσουν ρεαλιστικές απόψεις για το τι μπορούν να κάνουν και μέχρι που φθάνει η προσωπική τους ευθύνη,
· να αποφορτιστούν μέσα από «αλλαγή παραστάσεων»: μικρά διαλείμματα, ενασχόληση με κάτι άλλο, επαρκής ανάπαυση, έστω λίγη επαφή με τη φύση, λίγο χιούμορ.
· Ιδανικό θα ήταν να γίνονταν σε τακτική βάση ομάδες αυτοβοήθειας με το συντονισμό ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Ο ψυχίατρος κ. Γούζαρης τονίζει ότι όλα αυτά που βιώνουμε στο σήμερα «είναι ένα τεστ για όλους μας, ένα τεστ που θα μας δείξει ποια είναι τα δυνατά και ποια τα αδύνατα σημεία μας ως άτομα, ως επαγγελματίες υγείας, ως κοινωνίες, μια ευκαιρία να μάθουμε και να βελτιωθούμε».
