Δέσποινα Αρναούτογλου
Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος
Master Αισθητικής Ιατρικής
www.arnaderm.gr
ΤΙ ΕΙΝΑΙ
Πρόκειται για πολύ συχνή κατάσταση, που εμφανίζεται κυρίως σε εφήβους και οφείλεται σε υπεραντιδραστικότητα του σμηγματογόνου αδένα και απόφραξης του πόρου του.
Ο σμηγματογόνος αδένας βρίσκεται υπό τον έλεγχο ανδρογόνων και παράγει σμήγμα που είναι ένα μείγμα λιπιδίων. Τα λιπίδια αυτά κάτω από την επίδραση μικροοργανισμών, μετατρέπονται μέσα στον αδένα σε λιπαρά οξέα.
Παράλληλα, υπάρχει υπερπαραγωγή κερατινοκυττάρων στα τοιχώματα του πόρου του αδένα, που καθώς αποπίπτουν φράσσουν τον αδένα.
Η συλλογή σμήγματος οδηγεί στην δημιουργία των φλυκταινιδίων και η απόφραξη του πόρου στην δημιουργία των φαγεσώρων και των κύστεων της Ακμής. Πάντως όσο σοβαρότερη είναι παραγωγή του σμήγματος τόσο σοβαρότερη είναι η Ακμή.
ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ;
Θεωρείται ότι η Ακμή έχει ένα είδος κληρονομικής επιβάρυνσης, μια και μεταξύ όλων των άλλων χαρακτηριστικών, κληρονομούμε και το λιπαρό δέρμα ή δέρμα με τάση Ακμής. Από κει και πέρα, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να δράσουν και να βοηθήσουν στην εμφάνιση, την επιδείνωση, ή την υποτροπή της Ακμής: oρμονικές διαταραχές, μικροβιακοί παράγοντες, σταφυλόκοκκος.
Ακόμη η Ακμή επιδεινώνεται στο θερμό, υγρό-τροπικό κλίμα, μετά από την χρήση φαγεσωρογόνων καλλυντικών και την λήψη φαρμάκων. Η πιο συχνή φαρμακευτική ουσία που προκαλεί Ακμή είναι η Κορτιζόνη.
Υπάρχουν τέλος, πολλές θεωρίες για τον ρόλο της διατροφής στην επιδείνωση της Ακμής. Σύμφωνα με αυτές η Σοκολάτα και τα λίπη γενικότερα, επιδεινώνουν την κλινική εικόνα της Ακμής.
ΤΥΠΟΙ ΑΚΜΗΣ
Βρεφική Ακμή
Εμφανίζεται στους πρώτους μήνες της ζωής, σαν αποτέλεσμα διέγερσης των σμηγματογόνων αδένων από τα ανδρογόνα της μητέρας, μέσω του πλακούντα ή αργότερα κατά τον θηλασμό, εφόσον η μητέρα παίρνει ανδρογόνα. Αφορά αποκλειστικά τα μάγουλα και υποχωρεί μετά από λίγους μήνες.
Φαγεσωρική Ακμή
Είναι μία ήπια μορφή Ακμής, με τα χαρακτηριστικά μαύρα στίγματα (ανοιχτός φαγέσωρας) ή λευκοκίτρινες βλατίδες επάρματα (κλειστοί φαγέσωρες) σαν μικροσκοπικές κύστες. Αυτός ο τύπος Ακμής αφορά συνήθως το πρόσωπο.
Κοινή ακμή
Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή και εμφανίζεται με την έναρξη της εφηβείας, με την μέγιστη δραστηριότητα να εμφανίζεται περίπου στην ηλικία των 15 με 18. Εκδηλώνεται κυρίως σε πρόσωπο και λιγότερο στη πλάτη.
Μετεφηβική-Όψιμη Ακμή
Είναι πιο συνηθισμένος ο τύπος αυτός σε γυναίκες, από 20 έως 40 ετών, που συνήθως δεν είχαν κανένα πρόβλημα Ακμής στην εφηβεία. Εδώ η εντόπιση είναι κυρίως πηγούνι, το περίγραμμα του προσώπου και ο λαιμός. Μπορεί να βρούμε όλα τα στοιχεία της Ακμής, δηλαδή φαγέσωρες, φλυκταινίδια, κύστες ή και ουλές.
Κυστική Ακμή
Πρόκειται για πολύ σοβαρή μορφή Ακμής, που συχνά αφήνει σημάδια, ουλές ή μελαχρώσεις. Εμφανίζεται στην εφηβεία και σε αυτήν απαντώνται όλα τα κλινικά στοιχεία της Ακμής, όπως ανοικτοί και κλειστοί φαγέσωρες, φλυκταινίδια, μέχρι και πυορροούσες κύστες και οζίδια. Είναι η μορφή που δεν θα υποχωρήσει από μόνη της και η καθυστέρηση της θεραπείας, σίγουρα θα οδηγήσει σε ουλές. Μπορεί να αφορά πρόσωπο, πλάτη, ώμους και στέρνο.
Κεραυνοβόλος Ακμή
Αφορά συνηθέστερα αγόρια στην εφηβεία. Είναι μια πολύ βαρεία οζοκυσική Ακμή, που έχει και γενική συμπτωματολογία, εκτός του δέρματος. Δηλαδή πυρετός, κόπωση, κακουχία και αρθραλγίες. Έχει μέχρι και αυξημένα Λευκά αιμοσφαίρια στην γενική αίματος και αυξημένη ταχύτητα καθίζησης , που είναι χαρακτηριστικά βαριάς λοίμωξης.
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ
Μερικά γενικά μέτρα είναι κοινά και απαραίτητα για κάθε τύπο Ακμής και κάθε ηλικία. Αυτά είναι η καθαριότητα του δέρματος ώστε να απομακρύνονται το σμήγμα και μικρόβια. Χρησιμοποιούμε ανάλογα την περίπτωση, καθαριστικά κάπως σκληρά, για να κάνομε μια ήπια σμηγματορύθμιση. Επίσης, να αποφεύγετε να ξύνετε ή να πιέζετε τα σπυράκια. Υπάρχει ο κίνδυνος να προκαλείτε από μόνοι σας κύστες με την πίεση και ίσως και ουλές. Επίσης η συχνή χρήση υγρού make up και το ανεπαρκές ντεμακιγιάζ, σίγουρα επηρεάζουν αρνητικά την Ακμή. Για τα νεαρά κορίτσια καλό είναι να κρατάτε τα μαλλιά σας αλογοουρά, για να μην επηρεάζεται το πρόσωπό σας με το λίπος ή τους ρύπους των μαλλιών σας. Θεραπευτικά η αγωγή μπορεί να είναι τοπική ή από το στόμα, ανάλογα την ηλικία και τον τύπο της Ακμής. Γίνεται αναφορά συνολικά στην θεραπεία και φυσικά ο Δερματολόγος μετά από εκτίμηση δερματολογική, θα αποφασίσει το θεραπευτικό σχήμα και τους συνδυασμούς μεταξύ θεραπειών.
ΤΟΠΙΚΗ ΑΓΩΓΗ & ΑΛΛΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Η θεραπεία περιλαμβάνει τοπική αγωγή ειδικών σκευασμάτων, αλλά και σύγχρονη από του στόματος θεραπεία, αν κριθεί σκόπιμο, κάτι που θα αποφασίσει ο επιστήμονας υγείας-δερματολόγος, ανάλογα με το επίπεδο και τη μορφή της. Επίσης διατίθεται και άλλες θεραπείες όπως Καθαρισμός προσώπου με ατμό, peelings με οξέα φρούτων, φωτοδυναμικά peelings, φωτοθεραπεία LED, ενέσιμη μεσοθεραπεία, roller μεσοθεραπεία, laser για ουλές και PRP θεραπεία για τις ουλές ακμής.