Η Ιαματική Ιατρική αποτελεί εναλλακτική προσέγγιση της Κλασικής Ιατρικής ως συμπληρωματικό θεραπευτικό σχήμα στην επιλογή των θεράποντων ιατρών, αντιπροσωπεύοντας την καθιερωμένη στο εξωτερικό Κλινική Υδροθεραπεία και Ιατρική Κλιματοθεραπεία, γνωστές ειδικότητες που υπήρχαν και στην Ελλάδα έως και το 1952.
Η καθιέρωση και η επικαιροποίηση της Ιαματικής Ιατρικής επιβάλλονται αφενός από την απαίτηση των ασθενών σε διεθνές επίπεδο για εφαρμογή εναλλακτικών και συμπληρωματικών θεραπειών, αφετέρου από την ένταξη των Μονάδων Ιαματικής Θεραπείας και Κέντρων Θαλασσοθεραπείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Ν. 4238/2014), καθώς και από την εφαρμογή των διατάξεων περί διακίνησης ασθενών εντός των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ν. 4123/13).
Ο τουρισμός υγείας αναφέρεται στην πρόληψη, διατήρηση, θεραπεία και αποκατάσταση της υγείας με σύγχρονες ιατρικές μεθόδους και συμπληρωματικές εφαρμογές της Ιαματικής Ιατρικής, συνδυάζοντας παράλληλα την ξεκούραση, τη χαλάρωση και την ευεξία. Η βασική ιδέα είναι η πνευματική, ψυχική και συναισθηματική αναζωογόνηση του ατόμου σε εξαιρετικές βιοκλιματολογικές συνθήκες που έχει η Ελλάδα, σε συνδυασμό με την ύπαρξη πολλών σημαντικών ιαματικών πηγών, δυναμένων να εξελιχθούν από Θερμαλιστικά Κέντρα που είναι σήμερα σε Κέντρα Ιαματικής Ιατρικής.
Ο υγιεινός τρόπος ζωής με τη βοήθεια της Προληπτικής Ιατρικής και της Ιαματικής Ιατρικής χωρίς αμφιβολία μπορεί να αποτρέψει πλήθος προβλημάτων, που αφορούν όχι μόνο στην υγεία του ατόμου που νοσεί, αλλά και την οικονομία της χώρας του, που επιβαρύνεται με δαπάνες για την αποκατάσταση της υγείας του.
Η Ιατρική Ιαματική Υδροθεραπεία και Βιοκλιματοθεραπεία είναι μορφές συνδυασμένης γενικής θεραπευτικής που στοχεύουν σε όλα τα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού και στη θεραπεία των παθήσεων των διάφορων ειδικοτήτων της Ιατρικής. Διακεκριμένοι ιατροί εφαρμόζουν συμπληρωματικές θεραπευτικές δράσεις με ιαματικούς φυσικούς πόρους σε νοσήματα του μυοσκελετικού, νευρικού, αναπνευστικού, καρδιαγγειακού, αιμοποιητικού, γαστρεντερικού, ουρολογικού και ενδοκρινολογικού συστήματος, καθώς και σε δερματολογικές, γυναικολογικές, αλλεργικές και περιοδοντικές παθήσεις με επιστημονική τεκμηρίωση προς όφελος πάντα των ασθενών.
Ο ιαματικός τουρισμός, συνώνυμος με τον θερμαλισμό, αποτελεί σημαντικό πυλώνα του τουρισμού υγείας και αντιπροσωπεύει ευρύ πεδίο θεραπευτικών και προληπτικών για την υγεία εφαρμογών, οι οποίες πραγματοποιούνται με τη χρήση φυσικών ιαματικών πόρων, όπως υδροθειούχα, χλωριονατριούχα, ραδονούχα, ανθρακούχα, σιδηρούχα νερά, οργανικές και ανόργανες λάσπες, ατμίδες, άμμο και θάλασσα.
Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη με ποιοτικούς και μοναδικούς φυσικούς πόρους, καθώς διαθέτει 750 ιαματικές πηγές, εκ των οποίων οι 78 είναι ενεργείς και από αυτές οι 36 έχουν θετική γνωμοδότηση από την Επιτροπή Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων, ενώ μόνον οι 11 είναι αναγνωρισμένες με ΦΕΚ για θεραπευτικές ενδείξεις και αντενδείξεις.
Στα Κέντρα Ιαματικής Θεραπείας παρέχονται και άλλες υπηρεσίες, όπως αναψυχής, αναζωογόνησης, αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, οι οποίες απευθύνονται όχι μόνο στους ασθενείς αλλά και στους συνοδούς των ασθενών, καθώς και σε άλλους επισκέπτες, συνήθως ανώτερου εισοδηματικού επιπέδου. Επίσης, επειδή απαιτείται μακρά παραμονή των ασθενών στα Κέντρα Ιαματικής Θεραπείας, προκειμένου να φανούν τα αποτελέσματα μιας ιαματικής θεραπείας στην οποία υποβάλλονται, υπάρχει δυνατότητα συνδυασμού και με άλλες ειδικές θεραπείες, όπως αποτοξίνωση, αντιγήρανση, αντικαπνιστική θεραπεία, θεραπεία άγχους, ψυχοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, διατροφολογία, εκμάθηση ύπνου, έρευνα της σωστής γραμμής-στάσης του σώματος, αισθητική κ.ά.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση επιστροφής στα φυσικά θεραπευτικά σε συνδυασμό με τη φροντίδα της σωματικής και ψυχικής υγείας. Η τάση αυτή, στάση ζωής στις βιομηχανικές πόλεις, οδηγεί σε μια στροφή προς τον θεραπευτικό τουρισμό όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, όπου εκσυγχρονίζονται και αναπτύσσονται σημαντικές λουτροπόλεις, στις οποίες υλοποιούνται εξειδικευμένα θερμαλιστικά προγράμματα.
Η στρατηγική ανάπτυξης των υποδομών των ιαματικών πηγών για την παροχή των παραπάνω υπηρεσιών υγείας και ευεξίας προσδίδει προστιθέμενη αξία στις ιαματικές πηγές, καθόσον έχουν μεγάλο περιθώριο κέρδους σε σύγκριση με την απόδοση-απόσβεση των κτιριακών υποδομών. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται όχι μόνο στους ασθενείς-πελάτες, αλλά και στους συνοδούς τους, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και οικονομικά οφέλη, δοθέντος ότι η παροχή υπηρεσιών και το εξαιρετικό κλίμα της Ελλάδος καθιστούν τους ασθενείς repeaters.
Ο ιαματικός τουρισμός, επομένως, αποφέρει σημαντικά οικονομικά πλεονεκτήματα, είναι, δε, η μορφή τουρισμού υγείας που υφίσταται τις λιγότερες αρνητικές επιδράσεις από τυχόν δυσμενείς συγκυρίες και μπορεί να δώσει δωδεκάμηνη τουριστική περίοδο. Η αναβίωση και η ζήτηση υπηρεσιών ιαματικού τουρισμού διεθνώς επιβάλλουν και στη χώρα μας τη δημιουργία της αναγκαίας ειδικής τουριστικής υποδομής και την παροχή υπηρεσιών θερμαλισμού, καθόσον η χώρα μας διαθέτει σημαντικά συγκριτικά αποτελέσματα, όπως πλήθος ιαματικών πηγών με εξαιρετικές φυσικοχημικές ιδιότητες και ευνοϊκότατες κλιματολογικές συνθήκες, που συνδυάζονται άνετα με διακοπές.
Κουσκούκης Κωνσταντίνος,
καθηγητής Δερματολογίας – νομικός,
πρόεδρος Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής,
επιστημονικός σύμβουλος ΚΕΔΕ,
π. αντιπρύτανης, γεν. γραμ. υπουργείου Παιδείας,
Σοφοκλέους 42, Βούλα, Αθήνα, Τ.Κ. 16673
Τηλ.: & Fax: 210-6536907,
