Αφορμή αυτού του θέματος μου έδωσε η ανάγνωση ενός άρθρου, πριν από κάποιες ημέρες, στην Kαθημερινή. Εκεί ο αρθρογράφος προσπάθησε να κάνει, με την ευκαιρία και της νέας χρονιάς, προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί στο διεθνές γίγνεσθαι και την ανθρωπότητα, τα επόμενα δέκα χρόνια.
Μεταξύ των άλλων, ανέφερε την πιθανότητα η Ρωσία να απωλέσει και άλλες περιοχές, όπως συνέβη την περίοδο της δεκαετίας του 80, η Αμερική αντίστοιχα να χάσει κάποιες από τις 50 πολιτείες της, σαν συνέπεια ανεξαρτητοποίησης τους, να οδηγηθούμε σε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, με αφορμή την Ταΐβάν, να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά, επιτέλους, κάποιες αν όχι όλες, οι μορφές καρκίνου και άλλα.
Δεν γνωρίζω αν αυτά τα βρίσκετε και εσείς πιθανά, έστω και ελάχιστα, και για να σας είμαι ειλικρινής και εγώ τα διάβασα με πολύ σκεπτικισμό. Βέβαια, ούτε και ο ίδιος ο αρθρογράφος δεν φαινόταν να δίνει και μεγάλες πιθανότητες, σε κάποιες τουλάχιστον από τις προβλέψεις του. Επηρεασμένος, χωρίς αμφιβολία, από τις απρόβλεπτες, πριν από λίγα χρόνια, δραματικές εξελίξεις, όπως η πανδημία του κορονοϊού, που έφερε τα πάνω κάτω στο εν γένει παγκόσμιο γίγνεσθαι, από έναν μακρύ και σκληρό πόλεμο μέσα στην Ευρώπη, με διεθνή ουσιαστική εμπλοκή, από τον σκληρό εμπορικό πόλεμο, εν εξελίξει, της Αμερικής κατά της Κίνας, αλλά και της συμμάχου Ευρώπης, ακούγεται σχεδόν λογικό ένας προβληματισμένος και αρκετά ενημερωμένος πολίτης, όπως ο αρθρογράφος της Καθημερινής, να φαντάζεται και τα χειρότερα και τα πλέον ακραία.
Ωστόσο, εγώ, σήμερα θα αντιστρέψω τη δομή του εν λόγω άρθρου και με “όπλο”… το προφητικό μου όνομα, αστειεύομαι βέβαια, θα σας μιλήσω για τα 10 “ΔΕΝ” στα οποία πιστεύω για την επόμενη δεκαετία. Έτσι:
1. Πιστεύω ότι ΔΕΝ θα λυθεί το Παλαιστινιακό. Ισραηλίτες και Παλαιστίνιοι, θα συνεχίσουν έναν ακήρυχτο, εδώ και 70 χρόνια πόλεμο, αρνούμενοι να βρουν μια βιώσιμη λύση και να σταματήσουν την καθημερινή σχεδόν αιματοχυσία. Το αιώνιο μίσος, τα στρατηγικά σχέδια των “μεγάλων” στην περιοχή, οι θρησκευτικές διαφορές, η αδυναμία, ηθελημένη ή μη, του ΟΗΕ και άλλων υποτίθεται ειρηνευτικών οργανισμών, αποτελούν σίγουρα τις βασικές αιτίες που και το 2033 οι Παλαιστίνιοι θα εκτοξεύουν ρουκέτες και οι Ισραηλινοί θα μπαινοβγαίνουν στα χαλαρά σύνορα για “πλουσιοπάροχα” αντίποινα. Βέβαια, πέρα από το μίσος και τα γεωστρατηγικά σχέδια στην περιοχή, υπάρχει και ένας άλλος λόγος. O πολιτικός. Ποιος λοιπόν πολιτικός θα είχε το θάρρος, από την Παλαιστίνη ή και το Ισραήλ, να βάλει την υπογραφή του, σε μια αμοιβαία αναγνώριση δύο ανεξάρτητων κρατών με αδιαμφισβήτητα σύνορα; Θα τον έγραφαν και οι δύο πλευρές στα μαύρα κατάστιχα της ιστορίας και κατά πάσα πιθανότητα θα τον ή θα τους λιθοβολούσαν. Άρα ασφαλές μάλλον συμπέρασμα και πρόβλεψη, δεν πρόκειται να δούμε βιώσιμη λύση στην περιοχή όχι το 2033 αλλά ούτε το 2053.
2. ΔΕΝ θα ειρηνεύσει η άλλη σύγχρονη, σχετικά “πληγή”, που ακούει στο όνομα Λιβύη. Μετά την αποκαθήλωση Kαντάφι, δια χειρός δυτικών και λοιπών συμφερόντων, άνοιξε για τα καλά το “κουτί της Πανδώρας” και άντε τώρα να το κλείσεις. Εκατό τουλάχιστον φυλές στην περιοχή και καμιά δεκαριά τουλάχιστον ξένες δυνάμεις, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι, Ρώσοι, Αμερικανοί, Ιταλοί, ακόμα και Τούρκοι, υπογράφουν με ανεξίτηλη μελάνη, ότι το Λυβικό δεν πρόκειται να ησυχάσει ούτε σε 10, ούτε σε 20, ούτε σε 30 χρόνια. Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται. Άλλωστε αυτός ήταν και ο σκοπός, ευθύς εξαρχής. Και εδώ ο ΟΗΕ λάμπει δια της απουσίας του. Η ουσία: ένα άγριο μπραντεφέρ όπου ντόπιοι και διεθνείς οπορτουνιστές παράγουν βία, εξαθλίωση, μετανάστες και εισάγουν όπλα και δυστυχία στην ευρύτερη περιοχή. Κατά τα άλλα, μας έφταιξε o αντιδημοκρατικός Καντάφι!
3. ΔΕΝ πρόκειται να λυθεί, τουλάχιστον τα επόμενα 10 χρόνια, το Κυπριακό. Έχουν περάσει 50 περίπου χρόνια από την εισβολή της Τουρκίας, έχουν τεθεί αρκετά σχέδια κακά και λιγότερο κακά (σχέδιο Ανάν) στο τραπέζι, αλλά όλα απορρίφθηκαν παταγωδώς. Πέρα από τις βαθιές και αιώνιες διαφορές των δύο λαών και την ανάμειξη εξωτερικών συμφερόντων, υπάρχει και εδώ το πολιτικό κόστος που δεν πρόκειται κανείς πολιτικός, από τη μια ή την άλλη πλευρά του Αιγαίου, να βάλει την υπογραφή του για οποιαδήποτε προτεινόμενη λύση. Εδώ για ένα όνομα, αυτό της “Βόρειας Μακεδονίας”, και ο Τσίπρας θα ακούει τα εξ’ αμάξης, για γενεές δεκατέσσερις. Φαντάζεστε κάποιος ή κάποιοι να παραχωρήσουν εδαφική κυριότητα με απλές υπογραφές; ούτε “ψύλλος στον κόρφο τους“. Προσθέστε γεωπολιτικά συμφέροντα σε μια στρατηγική περιοχή, μια Τουρκία που ισορροπεί και θα ισορροπεί σε δύο βάρκες και θα με κατηγορήσετε ότι δεν κάνω πρόβλεψη αλλά γκρεμίζω «πέτρες από την σωρό».
4. Όταν με το καλό τελειώσει με τον άλφα ή βήτα τρόπο ο Ρώσο – Ουκρανικός πόλεμος, ο κόσμος ΔΕΝ θα γίνει ποτέ όπως πριν από αυτόν. Δύο απόλυτα διακριτά blocks, με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, που θα ανταγωνίζονται χωρίς κανένα πρόσχημα το ένα το άλλο. Τι Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, τι Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τι ΟΗΕ, τι Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού και τέτοια “κατασκευάσματα” για τα μάτια του κόσμου, όπως επανειλημμένα οι ίδιοι έχουν αποδείξει, θα μετατραπούν και επισήμως σκελετοί σε όμορφα ντουλάπια. Η Αμερική θα κάνει, όπως ήδη κάνει, το παν να σταματήσει την Κίνα από το να γίνει η πρώτη οικονομική δύναμη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα αποκτήσει πραγματικά ενιαία οικονομική, πολιτική και στρατιωτική βούληση και δύναμη, σε 50 τουλάχιστον χρόνια, και μέχρι τότε θα είναι το θύμα των παράπλευρων απωλειών της μάχης Αμερικής+ και Κίνας+. Το ποιοι θα είναι + στο γκρουπ της Αμερικής και ποιοι + στο γκρουπ της Κίνας αυτό το διαισθανόμαστε, τουλάχιστον εν μέρει. Με το τέλος του εν εξελίξει πολέμου, θα το γνωρίζουμε καλύτερα.
5. Παγκόσμιος Πόλεμος ΔΕΝ θα γίνει, γιατί αν γίνει, χαιρετίσματα στον πλανήτη γη. Δεν συμφέρει κανέναν και το γνωρίζουν αυτοί που κρατάνε τα κουμπιά της ατομικής απειλής. Άλλωστε γιατί; η πολεμική βιομηχανία καλά περνάει με τους τοπικούς πολέμους, η φαρμακοβιομηχανία κάνει πάρτι με κορονοϊούς και λοιπούς ιούς, παλιούς και νέους, οι οικονομικοί ολιγάρχες παγκοσμίως θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα πλούτη τους, αφού όλοι τους είναι “χρήσιμα εργαλεία” στην παγκόσμια γεωοικονομική και πολιτική εξίσωση. Γιατί να ρισκάρουν λοιπόν έναν απρόβλεπτο, ακόμα και για τους ισχυρούς συντελεστές αυτού του πλανήτη, έναν χωρίς αύριο Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο; Μάλλον χλωμό το βλέπω.
6. Εκτιμώ ότι ΔΕΝ θα απαλλαγούμε τα επόμενα 10, αλλά ούτε 20 ή 30 χρόνια από κορονοϊούς ή άλλου είδους ταχύτατα μεταδιδόμενες ασθένειες. Η τελευταία πανδημία ήταν, κατά την άποψή μου, μια τεράστια εμπειρία και συνάμα έκπληξη. Παρέλυσε την παγκόσμια οικονομία, άλλαξε τις ανθρώπινες συνήθειες για πάντα, πχ στα εργασιακά, έσπειρε φόβο και πανικό, ακόμα και στις πιο οργανωμένες κοινωνίες, δίχασε ισχυρές διακρατικές συμμαχίες. Θα θυμάστε ότι στην αρχή έκλεβαν, ακόμα και προηγμένα κράτη, τα εμβόλια που προορίζονταν για άλλα. Ακόμα έκαναν πανίσχυρες, άγνωστες και γνωστές φαρμακευτικές βιομηχανίες. Ο αποτελεσματικότερος και πιο ύπουλος βιολογικά πόλεμος. Είτε από ανθρώπινο λάθος, είτε από εσκεμμένο, ο πλανήτης μας θα ζει πλέον με τον υπαρκτό φόβο μιας νέας πανδημίας, με σημαντικές συνέπειες στην καθημερινότητα όλων μας. Η φαρμακοβιομηχανία εξελίσσεται πλέον, με πολύ γρήγορα βήματα, στον υπ’ αριθμό ένα, από πλευράς σπουδαιότητας για τον άνθρωπο, συντελεστής καθορισμού της επιβίωσης και της ποιότητας ζωής. Πάντα ήταν, αλλά όχι σε αυτό το επίπεδο που θα βιώσουμε στο άμεσο και απώτερο μέλλον. Και να κάνουμε την προσευχή μας, να μην μετατραπεί σε συνιστώσα οικονομικοπολιτικών διενέξεων. Γιατί τότε, ούτε ο Θεός δεν θα μπορεί να βάλει το χέρι του.
7. Οι ανισότητες μεταξύ ανθρώπων και κρατών ΔΕΝ θα βελτιωθούν ούτε στο ελάχιστο. Οι ισχυροί του χρήματος θα ανοίγουν διαρκώς την ψαλίδα σε βάρος των πολλών, όχι γιατί είναι πολύ πιο έξυπνοι και ικανοί επιχειρηματίες, αλλά γιατί είναι αδίστακτοι και εξυπηρετούν τα σχέδια των οργανωμένων κέντρων αποφάσεων που συχνά είναι και κέντρα κοινού εγκλήματος. Συσσωρεύουν απίστευτα πλούτη κάνοντας επίσημα, μεταξύ των άλλων, φοροδιαφυγή, σε επίπεδο σκανδάλου, με τις ευλογίες των κυβερνήσεων, που σε άλλες περιπτώσεις μικρομεσαίων, επιβάλλουν εξοντωτικά πρόστιμα. Φτάσαμε σε τέτοιο σημείο, που κάποιοι από αυτούς, να παροτρύνουν τις κυβερνήσεις τους, να τους επιβάλουν έστω και κάποιους φόρους. Χωρίς υπερβολές, μερικές χιλιάδες οικογένειες, διεθνώς, υπολογίζεται ότι κερδίζουν το 50% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος, που το 2022, έφτασε αισίως τα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Τα μισά λοιπόν από αυτά εάν φορολογούνται με έστω 5% συντελεστή μιλάμε για 2,5 τρισεκατομμύρια ευρώ ή δολάρια ικανά να βοηθήσουν στην εκπαίδευση και ανάπτυξη των λαών στην υποσαχάρια ζώνη της Αφρικής, που αποτελεί και την παγκόσμια σήμερα ντροπή των ισχυρών. Έχω μιλήσει αρκετά για αυτό το πρόβλημα, με ορισμένους γνώστες των εν λόγω περιοχών, και η άποψή τους είναι ότι όσο και να βοηθήσεις αυτούς τους λαούς και τα κράτη τους, δεν πρόκειται να αποδράσουν από τη μιζέρια και την κακή τους μοίρα!!. Διαφωνώ. Εμείς ή ακριβέστερα κάποια οικονομικά και πολιτικά κέντρα, τους θέλουν σε αυτή την κατάσταση. Τους παίρνουν τον εθνικό τους πλούτο, τους αφήνουν αγράμματους και τους πουλάνε όπλα για να σκοτώνονται μεταξύ τους. Τι κάνει και εδώ ο ΟΗΕ ή η Παγκόσμια Τράπεζα ή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας; Όλοι ξέρουμε ότι όταν δεν υπάρχει ανθρώπινος βαλτός παράγοντας, οι πανδημίες ξεκινούν από υποανάπτυκτες χώρες, όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι στην καλύτερη περίπτωση τραγικές.
Εμείς φταίμε και μάλιστα ακόμα και εμείς οι “ταπεινοί και μικρομεσαίοι”. Κάπως έχουμε βολευτεί και εμείς και το τι γίνεται στην ‘‘παρακάτω γειτονιά’’ μας αφήνει αδιάφορους ή το συζητάμε σπάνια, πού και πού, σε κανένα σαλονάκι για ελαφρά συναισθηματική προπόνηση. Τι να κάνουμε; Πάντα μπορείς να αντιδράσεις στο άδικο όσο και ισχυρό να είναι. Τι κάνουμε όταν μας μειώνουν τους μισθούς ή τις συντάξεις; Τι κάνουμε όταν κάποιος προσπαθεί να βλάψει τη σωματική μας ακεραιότητα; Το ίδιο είναι. Όταν οι πανδημίες από αυτές τις χώρες ξεπερνούν τα σύνορα τους, τότε βλάπτεται σοβαρά και η τσέπη μας και η σωματική μας ακεραιότητα. Δεν θα γίνει, δυστυχώς, τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση, ούτε τα επόμενα 10 ή 30 χρόνια.
8. Για να μην κάνω μόνο δυσάρεστες προβλέψεις, πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια ο κόσμος, και ειδικότερα οι νέες γενιές ΔΕΝ, θα ζήσουν χειρότερα από τους παππούδες τους για παράδειγμα. Και εδώ, θα συμφωνήσω με τις απόψεις του Μπιλ Γκέιτς ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις και προϋποθέσεις, ότι από πλευράς τουλάχιστον οικονομικού αλλά και κλιματικού περιβάλλοντος, οι γενιές των Millennians και των GenZ, θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν, σε πολλές τουλάχιστον περιοχές του πλανήτη, μια ζωή πιο κοντά στα θέλω και τις ανάγκες τους. Είναι μαζί τους η καλπάζουσα τεχνολογία, σε όλους τους τομείς, η εφαρμογή της στη βελτίωση του κλίματος, η συνεχής αύξηση του ΑΕΠ, η αντιμετώπιση ανίατων ασθενειών, η ευελιξία στον εργασιακό χώρο και άλλα. Σίγουρα θα βρεθούν και αντιμέτωποι με αρκετές κρίσεις, μερικές από τις οποίες αναφέραμε παραπάνω. Ωστόσο θα έχουν και ισχυρά όπλα, όπως η τεχνολογία, που είναι το αγαπημένο τους σπορ για να τα αντιμετωπίσουν. Στη γενιά μου, το αγαπημένο μας σπορ ήταν… το ποδόσφαιρο.
9. Στην Ελλάδα, για να έρθουμε και πιο άμεσα στα καθ’ ημάς, ΔΕΝ θα απαλλαγούμε από το “σύνδρομο της κατσίκας”, ούτε από το αντιστάθμισμα του, το φιλότιμο. Είναι απίστευτο πόσο ριζωμένα είναι στο DNA μας κάποια καλά αλλά και αχρείαστα χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα αυτά να περνούν σαν σκυτάλη από γενιά σε γενιά, χωρίς κανένα στραβοπάτημα. Αν τρέχαμε σε σκυταλοδρομία θα παίρναμε σίγουρα το χρυσό. Ακόμα δεν θα μάθουμε να δουλεύουμε ομαδικά και να συνεργαζόμαστε για το κοινό συμφέρον. Αυτοσαρκαζόμαστε για όλα αυτά, αλλά προκοπή καμία. Δεν υπάρχει ελπίδα, πάμε παρακάτω στο…
10. και ίσως το πιο αισιόδοξο για εμάς τους Έλληνες: Ο καλός μας Θεός ΔΕΝ πρόκειται να μας εγκαταλείψει, όπως φαίνεται ποτέ. Εμείς βγάζουμε τα μάτια μόνοι μας και αυτός έρχεται, σαν από μηχανής, εδώ και χιλιάδες χρόνια να διορθώσει τα απίστευτα. Πώς αλλιώς να εξηγήσω ότι με δικά μας λάθη φτάσαμε στην απίστευτη κρίση με τα μνημόνια και σήμερα αυτή η κρίση γυρίζει σε πλεονέκτημα, αφού το χρέος της Ελλάδας είναι κλειδωμένο με χαμηλά επιτόκια και χρεολύσια μέχρι το 2030 και βάλε.
Σκεφθείτε, για παράδειγμα, μόνο αυτό: η Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια έχει δανειακές υποχρεώσεις περίπου 8 δισεκατομμύρια το χρόνο, ενώ η Ιταλία, με μικρότερο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ της, έχει πάνω από 150 δισεκατομμύρια υποχρεώσεις ετησίως για τα επόμενα 10-15 χρόνια. Ακόμα και ο κορονοϊός και ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο επακόλουθος υπερπληθωρισμός καθήλωσε την υπερήφανη Γερμανία, που για πολλά χρόνια μας χλεύαζε, ενώ εμείς κλείσαμε με σχεδόν τετραπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης από αυτούς, το 2022, και μειώσαμε το δημόσιο χρέος μας, και χάριν του πληθωρισμού, από 200% του ΑΕΠ σε 170% και ίσως και χαμηλότερα.
Το ενεργειακό πρόβλημα, που χτύπησε κυρίως την Κεντρική Ευρώπη, που μας χλεύαζε σαν ανίκανους και τεμπέληδες, άφησε σχεδόν αλώβητη την Ελληνική οικονομία γιατί αυτή δεν στηρίζεται κυρίως σε ενεργοβόρες εταιρείες, αλλά στις υπηρεσίες και τον τουρισμό. Και το πιο σκανδαλώδες ίσως από πλευράς Θεού: ευχόμαστε για έναν ήπιο χειμώνα και διανύσαμε τα 2/3 αυτού με θερμοκρασίες 18 και 20 βαθμούς!!. Εάν αυτό δεν είναι δάκτυλος του καλού Θεού μας, τότε εγώ θα σκίσω… τα πτυχία μου. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να τον αγαπάμε και να τον πιστεύουμε γιατί αν Αλλάξει δεν ξέρω και εγώ τι θα γίνουμε. Και βέβαια να θυμόμαστε και να εφαρμόζουμε και το “συν Αθηνά και χείρα κίνει”. Kαλή χρονιά και ο Θεός μαζί μας.