Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του ανθρωπίνου σώματος με πολλαπλές λειτουργίες. Γι΄αυτό και η σωστή περιποίηση του δέρματος του παιδιού, καθώς και η έγκαιρη αναγνώριση παθολογικών καταστάσεων συμβάλλουν όχι μόνο σε ένα υγιές δέρμα αλλά και σε έναν υγιή οργανισμό.
Το δέρμα μας περιβάλλει το σώμα μας σαν ένας μανδύας, προστατεύοντας τα υποκείμενα όργανα από μηχανικές, χημικές και θερμικές κακώσεις. Με τους ιδρωτοποιούς του αδένες και την ικανότητα των αγγείων του να συστέλλονται ή να διαστέλλονται, ανάλογα με τις συνθήκες, συμβάλλει στη θερμορύθμιση.
Τα ειδικά ανοσοποιητικά κύτταρά του εμποδίζουν, κατά το δυνατόν, την ανάπτυξη λοιμώξεων.
Συνθέτει βιταμίνη D από την πρόδρομή της ουσία με την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας και τέλος αποτελεί αισθητήριο όργανο, εκφράζοντας ανθρώπινα συναισθήματα (ωχρότητα του προσώπου σε φόβο, ερυθρότητα σε θυμό ή ντροπή).
Στόχος της περιποίησης του δέρματος είναι να διατηρούμε τη δομική και λειτουργική ακεραιότητά του, ώστε να έχουμε έναν υγιή οργανισμό.
Φροντίδα
Το πλύσιμο του παιδιού πρέπει να γίνεται καθημερινά. Το νερό θα πρέπει να είναι δροσερό, η επαφή με αυτό ολιγόλεπτη και να μην ξεπερνά τα 5-10 λεπτά. Θα πρέπει, επίσης, να χρησιμοποιείται ειδικό καθαριστικό για παιδιά.
Το σκούπισμα θα πρέπει να γίνεται ταμποναριστά, τα ρούχα να είναι βαμβακερά και άνετα.
Κι αυτό γιατί το ζεστό νερό και η μακράς διάρκειας επαφή με νερό προκαλούν ξηροδερμία, η χρήση δε σαπουνιών με το αλκαλικό τους pH, η έντονη τριβή και τα μη βαμβακερά ρούχα ερεθίζουν το δέρμα.
Όσον αφορά την προστασία από τον ήλιο, συστήνεται η αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο τις μεσημβρινές ώρες (11.00 -15.00), η κατάλληλη ενδυμασία και η χρήση αντηλιακών φίλτρων με την έκθεση στον ήλιο. Το αντηλιακό θα πρέπει να προστατεύει τόσο από τη UVA όσο και από τη UVB ακτινοβολία και, σύμφωνα με τις φετινές οδηγίες της Αμερικανικής Δερματολογικής Εταιρείας, να έχει δείκτη προστασίας τουλάχιστον 30. Οι οδηγίες αυτές ισχύουν από τέλους Απριλίου μέχρι τέλος Οκτωβρίου. Σε ειδικές περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιείται αντηλιακό και το χειμώνα (π.χ. ηλιόλουστη μέρα στο χιονισμένο βουνό).
Αν το παιδί ιδρώνει εύκολα, χρησιμοποιείται πούδρα (όχι ταλκ) για το στήθος, την πλάτη, τις μασχάλες πριν από οποιαδήποτε δραστηριότητα που θα κάνει το παιδί και θα ιδρώσει. Η πούδρα δεν εμποδίζει την παραγωγή του ιδρώτα, αλλά τον απορροφά και έτσι το δέρμα δεν ερεθίζεται.
Πώς αντιμετωπίζουμε το δέρμα που πάσχει;
Το πιο συχνό πρόβλημα του παιδικού δέρματος είναι η ξηροδερμία.
Το δέρμα μας καλύπτεται από ένα φιλμ με φωσφολιπίδια, τον επιδερμιδικό φραγμό. Όταν το δέρμα είναι ξηρό, αυτό σημαίνει ότι το φιλμ αυτό πάσχει, με αποτέλεσμα να επιτρέπεται η απώλεια νερού. Δηλαδή, το ξηρό δέρμα δεν οφείλεται στο ότι το παιδί δεν πίνει υγρά, αλλά στο ότι χάνει υγρά από το δέρμα του.
Με τον τρόπο αυτό όμως επιτρέπεται και η είσοδος ερεθιστικών ουσιών από το περιβάλλον στο δέρμα. Έτσι, το ξηρό δέρμα εύκολα θα ερεθιστεί και το παιδί θα έχει φαγούρα, θα αναπτύξει έκζεμα ή θα εισχωρήσουν στο δέρμα του μικρόβια, ιοί ή μύκητες και θα έχουμε λοιμώξεις.
Η ενυδατική κρέμα/αλοιφή διορθώνει τον επιδερμιδικό φραγμό. Επομένως, πρέπει να χρησιμοποιείται τουλάχιστον για όσο διάστημα το παιδί έχει πρόβλημα και τόσο συχνά, ώστε το δέρμα να διατηρείται μαλακό.
Στο ξηρό παιδικό δέρμα η χρήση μαλακτικών ουσιών δεν είναι προαιρετική για λόγους αισθητικής, αλλά επιτακτική για λόγους υγείας.
Τσιμπήματα – Ψείρες
Άλλο συχνό πρόβλημα στα παιδιά είναι η αντίδραση σε δήγματα εντόμων, όπως κουνούπια, σκνίπες, ψύλλοι. Σημασία έχει η πρόληψη. Συνιστώνται σίτες στα παράθυρα και τις πόρτες, αντιμετώπιση των κατοικιδίων που πάσχουν, εντομοαπωθητικά στον χώρο και το δέρμα του παιδιού. Στα απλά τσιμπήματα χορηγούνται κρέμες after-nip που δροσίζουν το δέρμα και ελαττώνουν τη φαγούρα. Αν η αντίδραση είναι έντονη, απευθυνόμαστε στον παιδίατρό μας.
Άλλο συχνό πρόβλημα στα παιδιά είναι οι ψείρες. Μεταδίδονται από κεφαλάκι σε κεφαλάκι. Είναι σημαντικό να διδάξουμε στα παιδιά κανόνες απλής υγιεινής, όπως π.χ. ότι δεν μοιραζόμαστε βούρτσες, σκουφάκια και κασκόλ.
Τα κοριτσάκια στο σχολείο είναι προτιμότερο να έχουν μαζεμένα τα μαλλιά τους. Υπάρχουν, επίσης, απωθητικά της ψείρας που μπαίνουν καθημερινά στα μαλλιά, πίσω από τα αυτιά.
Ιδιαίτερα τα παιδιά με ξηρό δέρμα, δηλαδή ευαίσθητο, τρωτό δέρμα, μπορεί να παρουσιάσουν δερματίτιδες, φαγούρα ή να μολυνθεί το δέρμα τους από μικρόβια (συνήθως από σταφυλόκοκκο), ιούς, όπως η μολυσματική τέρμινθος και οι μυρμηγκιές (ιογενή νοσήματα του κολυμβητηρίου), ή μύκητες (συνήθως από σκύλο ή γάτα).
Η χρήση κορτιζονούχου κρέμας ή αντισταμινικού που συνήθως υπάρχει στο σπίτι μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση και να επιβαρύνει το παιδί.
Συμβουλευτείτε το γιατρό σας και, αν εκείνος το κρίνει απαραίτητο, θα σας παραπέμψει σε ειδικό.