Καλλιρρόη Γούλα, Διευθύντρια & Επιστημονικά Υπεύθυνη Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου ΓΝΑ «Αλεξάνδρα»
Τι είναι?
Ο όρος «καρκίνος του μαστού», αναφέρεται σε μια μεγάλη ομάδα κακοήθων επιθηλιακών νεοπλασμάτων που προέρχονται από τα αδενικά στοιχεία (πόροι και λόβια) του μαστού.
Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο στις γυναίκες (σε ποσοστό 24% όλων των γυναικείων καρκινωμάτων) σε παγκόσμιο επίπεδο έχοντας την υψηλότερη επίπτωση στη Βόρεια Αμερική, στην Αυστραλία/Νέα Ζηλανδία και στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη.
Στην πλειοψηφία τους τα καρκινώματα του μαστού (90%) συμβαίνουν στο εξωτερικό άνω τεταρτημόριο δηλαδή αυτό που βρίσκεται πιο κοντά στην μασχαλιαία κοιλότητα.
Τύποι
Ο πιο συχνός τύπος καρκινώματος του μαστού σύμφωνα και με την τελευταία ταξινόμηση της WHO (5th Edition) είναι: το Διηθητικό καρκίνωμα μαστού που αποτελεί μια μεγάλη ομάδα κακοήθων νεοπλασμάτων τα οποία ταξινομούνται με βάση τα μορφολογικά χαρακτηριστικά. Από αυτή την ομάδα τα πιο συχνά κακοήθη νεοπλάσματα είναι:
✤ το Διηθητικό (πορογενές) καρκίνωμα μαστού μη ειδικού τύπου(NST), σε ποσοστό 80%
✤ το Λοβιακό καρκίνωμα μαστού, σε ποσοστό 5-15%
Συμπτώματα
Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα του καρκίνου του μαστού είναι τα εξής:
✤ Ένας αισθητός όγκος στον μαστό ή τη μασχάλη, εξόγκωμα σαν μικρό μπιζέλι.
✤ Πρήξιμο και διόγκωση του μαστού.
✤ Αλλαγή στο περίγραμμα, σχήμα και στην υφή του μαστού.
✤ Διαυγές ή κόκκινο έκκριμα από τη θηλή.
✤ Ερυθρότητα στον μαστό ή γύρω από την περιοχή της θηλής.
✤ Ψηλαφητό εξόγκωμα κάτω από το δέρμα.
Παράγοντες κινδύνου
Οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου είναι:
✤ Ηλικία: αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου. Οι περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται μετά την ηλικία των 50.
✤ Προηγούμενο ιστορικό καρκίνου του μαστού.
✤ Προηγούμενο ιστορικό ορισμένων παθήσεων του μαστού: η Άτυπη υπερπλασία και το μη-διηθητικό πορογενές καρκίνωμα (DCIS)
✤ Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού.
✤ Γονιδιακές μεταλλάξεις: γυναίκες που έχουν ορισμένες
μεταλλάξεις στα BRCA1 και BRCA2 γονίδια.
✤ Αυξημένη πυκνότητα των μαστών.
✤ Πρώτη περίοδος σε μικρή ηλικία.
✤ Καθυστερημένη εμμηνόπαυση.
✤ Τοκετός πρώτου παιδιού σε μεγάλη ηλικία ή ατεκνία.
✤ Ορμονική θεραπεία υποκατάστασης στην εμμηνόπαυση.
✤ Ακτινοβολίες στον μαστό ή στον θώρακα.
✤ Παχυσαρκία.
✤ Κατανάλωση αλκοόλ.
Η ύπαρξη των παραπάνω παραγόντων δεν σημαίνει απαραίτητα και την εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Ο μοναδικός δρόμος για την έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία είναι η τακτική προληπτική εξέταση των μαστών.