ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΑΛΕΣΤΑΣ,
Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Charité, Βερολίνο,
Επιστημονικός συνεργάτης δερματολογικού τμήματος «Μητέρα»
Την καλοκαιρινή περίοδο ένα ενοχλητικό φαινόμενο που μπορεί να καταλήξει σε εφιάλτη είναι τα διαφόρων ειδών τσιμπήματα. Κουνούπια, μέλισσες, σφήκες, ψύλλοι, σκνίπες κλπ, αλλά και τσούχτρες, αποτελούν καθημερινό μπελά για αυτό καλό θα είναι να είμαστε ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι ώστε να τα αποφύγουμε ή να τα αντιμετωπίσουμε κατά τον καλύτερο και πιο ασφαλή τρόπο.
Τα τσιμπήματα από μέλισσες, σφήκες, αράχνες και σκορπιούς είναι τα πιο επικίνδυνα που πιθανά να δημιουργήσουν αλλεργική αντίδραση, τα οποία ανάλογα με τη σοβαρότητα, αντιμετωπίζονται με κορτιζονούχες κρέμες και χάπια. Σε περίπτωση που η αλλεργική αντίδραση είναι έντονη, τότε πρέπει να απευθυνθεί κανείς σε γιατρό ή Κέντρο Υγείας για πιο άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Tα τσιμπήματα από κουνούπια ή άλλα έντομα είναι το πιο συχνό δερματολογικό πρόβλημα τους καλοκαιρινούς μήνες. Προκαλούν κατά τόπους ερυθρές, «πρησμένες» βλάβες (από τις εκκρίσεις του εντόμου) σε διάφορα σημεία του σώματος, κυρίως στα ακάλυπτα μέρη από ρούχα. Το άτομο αισθάνεται φαγούρα στα σημεία του τσιμπήματος, τα οποία δεν είναι ανησυχητικά, αλλά ενοχλητικά. Κατ’ αρχή θα εφαρμόσουμε στα τσιμπήματα μια κορτιζονούχο κρέμα και εάν χρειαστεί ο ιατρός θα συνταγογραφήσει αντιισταμινικό ή κορτιζόνη από το στόμα.
Τα κουνούπια όμως μπορεί να είναι φορείς διαφόρων ασθενειών, όπως ελονοσία, λεϊσμανίαση και τα τελευταία χρόνια η νόσος από τον Ιό του Δυτικού Νείλου που μεταδίδεται στον άνθρωπο από μολυσμένο κουνούπι. Ένας στους πέντε ανθρώπους που θα μολυνθεί θα αρρωστήσει. Συχνότερα εμφανίζεται πυρετός, πονοκέφαλος, μυαλγίες, αρθραλγίες, έμετος, διάρροια, εξάνθημα, κόπωση ή εξάντληση. Σπανιότερα κάνει σοβαρότερες νευρολογικές επιπλοκές όπως μηνιγγοεγκεφαλίτιδα.
Είναι σημαντικό λοιπόν να προλαμβάνουμε τα τσιμπήματα φορώντας μακριά ρούχα και κάλτσες και εάν δεν είναι δυνατόν, εφαρμόζοντας στις εκτεθειμένες επιφάνειες του σώματος εντομοαπωθητική λοσιόν. Τα εντομοαπωθητικά επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται από παιδιά και έγκυες. Τα κατάλοιπα της λοσιόν πρέπει να ξεπλένονται στο τέλος της μέρας προς αποφυγή πιθανού ερεθισμού. Όσο αφορά το σπίτι μας, η τοποθέτηση σιτών, η αποστράγγιση λιμναζόντων νερών και η χρήση εντομοαπωθητικών χώρου βοηθά στην απομάκρυνση των κουνουπιών.
Η επαφή με τις τσούχτρες αποτελεί ένα τυχαίο γεγονός που προκαλεί εξάνθημα με τη μορφή κυματοειδών γραμμών στο σημείο επαφής με τα πλοκάμια του θαλάσσιου οργανισμού και παρατηρείται έντονος πόνος ή τσούξιμο τοπικά. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις παρουσιάζεται ναυτία, έμετος, κοιλιακό άλγος, κράμπες, ακόμα και δύσπνοια ή κώμα. Η αντιμετώπιση έγκειται αρχικά στο να απομακρύνουμε τα υπολείμματα (ζελατινώδες υγρό) από τα σημεία του δέρματος που ήρθε σε επαφή. Ξεπλένουμε την περιοχή με θαλασσινό νερό καθώς η χρήση κανονικού νερού βρύσης θα επιτείνει το πρόβλημα. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κοινό ξύδι. Ο πόνος ανακουφίζεται με ένα απλό παυσίπονο, ενώ για την τοπική φλεγμονή βοηθούν κορτιζονούχες κρέμες σε συνδυασμό με αντιϊσταμινικό χάπι.