Τα αντιφλεγμονώδη της φύσης

Βάζοντας στο πιάτο μας τα κατάλληλα τρόφιμα και αποφεύγοντας άλλα, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών χρόνιων ασθενειών. Ορισμένα συστατικά των τροφών έχουν ισχυρότατη αντιφλεγμονώδη δράση, ικανή να κρατήσει μακριά ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης, η αρθρίτιδα, η κατάθλιψη και η νόσος Alzheimer.

Το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται κάθε φορά που ο οργανισμός αναγνωρίζει την είσοδο κάποιου ξένου στοιχείου, όπως κάποιο μικρόβιο ή χημική ένωση που δεν γνωρίζει. Το γεγονός αυτό πυροδοτεί τη δημιουργία φλεγμονής. Η ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί φλεγμονή εστιασμένα, έναντι μίας πραγματικής απειλής, είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία της υγείας.

Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις η φλεγμονή επιμένει, ακόμα και σε περιόδους που ο οργανισμός δεν απειλείται από κάποιον «εισβολέα». Τότε εχθρός του οργανισμού γίνεται η ίδια η φλεγμονή. Αρκετές χρόνιες ασθένειες που μας ταλαιπωρούν, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης, η αρθρίτιδα, η κατάθλιψη και η νόσος του Alzheimer, έχουν συσχετισθεί με τη χρόνια φλεγμονή.

Τα πιο σημαντικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της φλεγμονής δεν έρχεται από φαρμακείο, αλλά από το μανάβικο! Ο καθηγητής Διατροφής και Επιδημιολογίας του Τμήματος Διατροφής της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Harvard, Dr Frank Hu, έχει δηλώσει ότι πολλές εργαστηριακές έρευνες έχουν αποδείξει ότι ορισμένα συστατικά των τροφών έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση. Η επιλογή, λοιπόν, των κατάλληλων τροφίμων μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών. Αντίθετα, η κατανάλωση επεξεργασμένων και ακατάλληλων τροφίμων μπορεί να επιταχύνει τη φλεγμονώδη δράση και την εμφάνιση σχετικών χρόνιων ασθενειών. Τρόφιμα που έχουν ενοχοποιηθεί είναι το άσπρο ψωμί και οι ζύμες, τα τηγανητά τρόφιμα, τα ζαχαρούχα αναψυκτικά, η αυξημένη κατανάλωση κόκκινων κρεάτων και προϊόντα τους, όπως λουκάνικα και ορισμένες τεχνητές λιπαρές ύλες. Τα ίδια τρόφιμα φαίνεται να προάγουν και την παχυσαρκία, η οποία είναι προδιαθεσικός παράγοντας για τη δημιουργία χρόνιας φλεγμονής.

Στην απέναντι όχθη βρίσκονται τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτοχημικά συστατικά και υγιεινά λιπαρά – τα οποία αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση της φλεγμονής. Πιο συγκεκριμένα, τρόφιμα με αποδεδειγμένη αντιφλεγμονώδη δράση είναι:

Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά

Θα ήταν αδικία να επιλέξουμε μόνο ένα ή δύο από αυτά. Το σπανάκι, το kale, το κατσαρό λάχανο, το σέσκουλο είναι μόνο μερικά από τα λαχανικά που είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, καροτενοειδή και βιταμίνη C, που βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από κυτταρικές βλάβες.

Τα ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα

Στα ω-3 λιπαρά οξέα και τη δράση τους έχει αναφερθεί εκτενώς η καθηγήτρια και ερευνήτρια κ. Αρτεμις Σιμοπούλου. Στη μειωμένη πρόσληψή τους, αλλά και στη σχέση τους με την πρόσληψη ω-6 λιπαρών οξέων αποδίδονται πολλά προβλήματα υγείας της εποχής μας. Η επαρκής πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων, μέσω της κατανάλωσης λιπαρών ψαριών, όπως οι σαρδέλες και το σκουμπρί, αλλά και από φυτικές πηγές όπως τα καρύδια και η αντράκλα, συμβάλλει στην αντιμετώπιση της χρόνιας φλεγμονής. Αξίζει να αναφερθεί και μια σκανδιναβική μελέτη που έχει δημοσιευθεί στο «Gastroenterology» και παρουσιάζει ξεχωριστά αποτελέσματα για το έλαιο από Κριλ (Krill oil), το οποίο λόγω της ιδιαίτερης χημικής δομής του συμβάλλει αποτελεσματικά στη μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες.

Ζυμωμένα τρόφιμα

Τρόφιμα όπως το κεφίρ, το αριάνι, αλλά και ορισμένα λαχανικά που γίνονται τουρσιά, είναι ιδιαίτερα πλούσια σε μικροοργανισμούς. Η τακτική κατανάλωσή τους βελτιώνει τη χλωρίδα του εντέρου, η οποία με τη σειρά της εξυπηρετεί την καλή και ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Τα μύρτιλλα

Ολα τα φρούτα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά συστατικά με ευεργετική επίδραση στη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Ειδικά όμως τα μύρτιλλα, εκτός της υψηλότερης αντιοξειδωτικής τους ικανότητας, έχουν και χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη συγκριτικά με πολλά άλλα φρούτα.

Ο κουρκουμάς

Ο κουρκουμάς είναι τρόφιμο με πολύ ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση. Περιέχει τη δραστική ουσία κουρκουμίνη, η δράση της οποίας φτάνει την αποτελεσματικότητα ορισμένων αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, αφού φαίνεται να μπλοκάρει τη δράση μορίων που φτάνουν μέχρι τον πυρήνα κυττάρων και υποκινούν τη λειτουργία γονιδίων που σχετίζονται με τη φλεγμονή. Πρέπει όμως να αναφερθεί ότι ο κουρκουμάς σε σκόνη απορροφάται από το έντερο σε ποσοστό μόλις 1%. Για το λόγο αυτόν, στις έρευνες χρησιμοποιούνται ειδικά συμπληρώματα που βελτιώνουν τη βιοδιαθεσιμότητα των κουρκουμινοειδών. Ένα από αυτά είναι το στοματικό σπρέι που επιτρέπει την απορρόφηση των ουσιών αυτών, από το στόμα απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος.

Τo τσάι Matcha

Το συγκεκριμένο τσάι είναι το πιο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Προέρχεται από την Ιαπωνία και καταναλώνεται στις χώρες της Νότιας Αμερικής. Είναι πολύ πλούσιο σε φυτοχημικά συστατικά με αντιφλεγμονώδη δράση, αλλά και σε μικροστοιχεία που συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το σκόρδο

Περισσότερες από 170 μελέτες στη διεθνή βιβλιογραφία παρουσιάζουν τα οφέλη του σκόρδου για τον οργανισμό. Τα λόγια είναι περιττά για ένα τρόφιμο που χρησιμοποιήθηκε για αιώνες ως φάρμακο και έχει αντιβακτηριακή, αντι-ιική, αντιμυκητιασική και αντιοξειδωτική δράση.

Η αντιφλεγμονώδης διατροφή

Για την αντιμετώπιση της φλεγμονής, στόχος πρέπει να είναι συνολικά η υγιεινή διατροφή και ζωή. Η μεσογειακή διατροφή είναι ίσως το πιο κατάλληλο σχήμα. Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ολικής άλεσης δημητριακών, βοτάνων και μυρωδικών, ψαριών και υγιεινών λιπαρών βρίσκονται στη «φαρέτρα» της πιο διάσημης διατροφής στον κόσμο. Προσθέστε έναν κατάλληλο τρόπο ζωής και επαρκή χρόνο ξεκούρασης, λιγότερο στρες και φυσική δραστηριότητα για καλύτερη ποιότητα ζωής και υγείας.

Γιάννης Χρύσου

Κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος

Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής

www.giannischrysou.gr

 

 

 

Η Health Editor Προτείνει: