ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΟΚΑΣΙΔHΣ, Δερματολόγος Αφροδισιολόγος,
Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ,
Επιστημονικός Συνεργάτης στη Β’ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική του ΑΠΘ,
www.dermatologist.gr
Η έκθεση στον ήλιο είναι αναπόφευκτη, ειδικά σε χώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια όπως η Ελλάδα. Παρόλο που ο ήλιος προσφέρει πολλά οφέλη, όπως η παραγωγή βιταμίνης D, μπορεί επίσης να προκαλέσει αισθητικά προβλήματα όπως πανάδες (μέλασμα) και υπερμελαχρώσεις . Αυτά τα προβλήματα είναι αποτέλεσμα της αυξημένης τοπικά παραγωγής μελανίνης, της χρωστικής ουσίας που προστατεύει το δέρμα από τις βλαβερές ακτίνες UV.
Καλλυντικά Προϊόντα
Οι κρέμες και οι οροί που περιέχουν βιταμίνη C η οποία είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό που βοηθά στη μείωση της παραγωγής μελανίνης και στη φωτεινότητα του δέρματος. Άλλα συστατικά, όπως η άλφα-αρμπουτίνη και η νιασιναμίδη, προσφέρουν παρόμοια αποτελέσματα λεύκανσης του δέρματος, χωρίς ερεθισμό οπότε είναι κατάλληλα ακόμα και για το ευαίσθητο δέρμα.
Προηγμένα αντηλιακά: Το αντηλιακό παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος για την πρόληψη και τη διαχείριση της υπερμελάγχρωσης. Η πιο πρόσφατη τάση είναι η ανάπτυξη αντηλιακών με χρώμα που καλύπτουν επιπλέον την υπερμελάγχρωση εξασφαλίζοντας καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα ενώ παρέχουν αντηλιακή προστασία. Αυτά τα σκευάσματα συχνά περιέχουν αντιοξειδωτικά και συστατικά όπως η νιασιναμίδη για περαιτέρω προστασία από τη μελάγχρωση που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία
Φαρμακευτικές Λύσεις
Σε περιπτώσεις όπου τα καλλυντικά προϊόντα δεν επαρκούν, η χρήση φαρμακευτικών προϊόντων είναι απαραίτητη. Πρωταγωνιστούν κρέμες που περιέχουν υδροκινόνη, ένα ισχυρό παράγοντα που μειώνει την παραγωγή μελανίνης. Η υδροκινόνη, αν και αποτελεσματική, πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή και πάντα υπό την επίβλεψη δερματολόγου, ενώ αντενδείκνυται η χρήση της σε περίπτωση εγκυμοσύνης. Εναλλακτικά, η ρετινόλη και τα παράγωγά της (ρετιναλδεύδη, granactive retinoid) , αλλα και το bakuchiol (φυτικό προιόν εναλλακτικό της ρετινόλης) βοηθούν στη μείωση της υπερμελάγχρωσης και στην ομοιομορφία του τόνου του δέρματος.
Άλλη επιλογή αποτελούν το αζελαικό οξύ το οποιο βοηθάει το δέρμα με τάση μέλασματος, αλλά και στην μεταφλεγμονώδη υπερμελάγχρωση καθώς μειώνει την υπερδραστηριότητα των μελανοσωμάτων που παράγουν την μελανίνη. To τρανεξαμικό οξύ επίσης μπλοκάρει την παραγωγή μελανίνης και είναι μια αποτελεσματική λύση τοσο για τοπικές θεραπείες (κρέμες, μεσοθεραπεία στο ιατρείο) αλλά συνταγογραφείται και ως χάπι το οποίο είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
Θεραπείες στο Ιατρείο
Για πιο έντονα ή επίμονα περιστατικά, οι θεραπείες στο ιατρείο ενισχύουν τις θεραπείες που κάνει μόνος του ο ασθενής στο σπίτι με καλλυντικά ή φαρμακευτικά προϊόντα. Τόσο στα χημικά peeling, που χρησιμοποιούν οξέα φρούτων όπως το γλυκολικό , όσο και οι θεραπείες με ablative lasers (όπως είναι τα fractional lasers CO2) είναι αποτελεσματικά, γιατί αφαιρούν τα ανώτερα στρωμάτα της επιδερμίδας όπου βρίσκεται η μελανίνη, αλλά πρέπει να γίνονται με μεγάλη προσοχή και χωρίς επιθετική προσέγγιση γιατί αλλιώς μπορεί να οδηγήσουν στο τελείως αντίθετο αποτέλεσμα δηλαδή στην παραγωγή ακόμα περισσότερης μελανίνης (μεταφλεγμονώδης υπερμελάχρωση).Επίσης παγματοποιούμε στο ιατρείο μεσοθεραπείες με τρανεξαμικό καθώς και θεραπείες με non ablative lasers (όπως το Q-Switched NdYAG) τα οποία επίσης βοηθούν, αλλά χρειάζονται αρκετές συνεδρίες για ένα καλό αποτέλεσμα.
Συμπερασματικά
Ο σύγχρονος στόχος είναι η Ολιστική και προληπτική φροντίδα του δέρματος: Δίνεται αυξανόμενη έμφαση στην προληπτική περιποίηση του δέρματος από πολύ μικρή ηλικία, με τους νεότερους καταναλωτές να υιοθετούν όλο και περισσότερο ρουτίνες που περιλαμβάνουν αντιοξειδωτικά (όπως βιταμίνη C) και αντηλιακή προστασία από πρώιμο στάδιο. Αυτή η αλλαγή βοηθά στη μείωση της εμφάνισης προβλημάτων υπερμελάγχρωσης