Πολυξένη Μυλωνάκη-Κουτκιά: «Εύχομαι να μπορώ να εμπνεύσω νέες γυναίκες»

συνεντευξη στην Άννα Γριμάνη

Η ενδοκρινολόγος Πολυξένη Μυλωνάκη – Κουτκιά, υπεύθυνη Ιατρείου Ενδοκρινολογίας Διευθύντρια Τμήματος Διαιτολογίας του Νοσοκομείου Υγεία, είναι μία γυναίκα ακούραστη, που ξεχειλίζει ζωντάνια και θετικότητα. Ταξιδεύει συχνά για να συμμετέχει σε διεθνή συνέδρια, ενώ τα βράδια μετά το ιατρείο -και αφού φροντίσει την οικογένειά της- έχει πάντα διάβασμα. «Η γυναίκα επιστήμονας έχει όλα τα εφόδια να δημιουργήσει νέους τομείς στο χώρο της υγείας αρκεί να το θέλει και να το επιδιώξει. Πρέπει να ενημερώνεται για τα θέματα της επιστήμης της και ν’ αφιερώνει χρόνο για να παρακολουθεί τις εξελίξεις» λέει στο WIBS και συμπληρώνει: «Με πρόγραμμα και οργάνωση της καθημερινότητας όλα είναι εφικτά, αρκεί να το θέλεις. Η γνώση αλλάζει, οφείλεις ως επιστήμονας να την ακολουθείς, η ιατρική έχει μια δυναμική, γι’ αυτό άλλωστε την επέλεξα. Δίνει νόημα στη ζωή μου».

Επιστρέψατε στην Ελλάδα μετά από μια αξιόλογη διαδρομή στις ΗΠΑ. Ποιο ήταν το κίνητρο;

Στην Αμερική, παράλληλα με τις σπουδές μου και την εργασία, απέκτησα και δύο κοριτσάκια μου, που ήθελα να πάρουν την ελληνική κουλτούρα και παιδεία. Διαπίστωσα ότι αυτό θα ήταν σχεδόν αδύνατο, ζώντας στο εξωτερικό, οπότε λίγες μέρες πριν να ξεκινήσει η μεγάλη κόρη μου την πρώτη δημοτικού επέστρεψα στην Ελλάδα που πάντοτε αγαπούσα και ήθελα να της προσφέρω. Μεγάλωσα με γονείς δασκάλους και ο πατέρας μου μας παρότρυνε να προσφέρουμε στον τόπο μας. Όταν, για παράδειγμα, κάναμε εκδρομή στην Ήπειρο, μας μιλούσε για τους ηπειρώτες ευεργέτες και για το τι προσέφεραν στην πατρίδα και κατέληγε: «Όταν κι εσείς μεγαλώσετε, κάτι πρέπει κάτι να κάνετε για να προσφέρετε στην Ελλάδα, έχετε καθήκον και ηθική υποχρέωση…». Ακόμη ακούω τη φωνή του! Άρα, κίνητρο της επιστροφής μας ήταν η προσφορά της ιατρικής και όλης της τεχνογνωσίας και εμπειρίας που συνέλεξα στα καλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής, στην Ελλάδα μας! Και οι κόρες μου θέλω να τη ζήσουν, να την αγαπήσουν και ν’ αποκτήσουν ελληνική συνείδηση, ώστε να γίνουν Ελληνίδες μάνες που με τη σειρά τους θα μεταφέρουν αυτή την αγάπη στις οικογένειες τους».

Τι νεωτερικό εφαρμόσατε στον τομέα σας;

Στην Ελλάδα έφερα ό,τι νεότερο υπήρχε σε επίπεδο γνώσης στην Ενδοκρινολογία, καθότι είχα ειδικευτεί σε κορυφαία πανεπιστήμια. Επίσης, οργάνωσα το τμήμα Διατροφής του νοσοκομείου Υγεία και με πέντε διαιτολόγους του Χαροκόπειου προσφέρουμε 15 διαφορετικά διαιτολόγια για 15 διαφορετικές παθήσεις, καθημερινά. Με λίγα λόγια, οργανώσαμε μια κουζίνα διατροφής και ένα σύστημα που έγινε γνωστό στον ευρύτερο χώρο μας -έως από τη Γερμανία μάς επισκέφτηκαν για να δουν πώς δουλεύουμε.

Είχατε σχεδιάσει και μια πρωτοποριακή πρόταση επιχειρηματικότητας που όμως δεν υλοποιήθηκε εξαιτίας της μεγάλης κρίσης.

Ναι, είχα την πρωτοποριακή ιδέα και μέσω του ομίλου Marfin στον οποίο το Υγεία ανήκε τότε να συνεργαστούμε με 2 εταιρείες -την Μπάρμπα Στάθης και την Olympic Catering- για να σχεδιάσουμε, με τη δική μου επιστημονική εποπτεία, την παρασκευή έτοιμων γευμάτων για διαβητικούς και καρδιοπαθείς. Ήταν μια καταπληκτική νέα ιδέα που προχώρησε σε βιομηχανική παραγωγή, όμως άτυχη εν τη γενέσει της, διότι τη μέρα που έγινε η ενημέρωση των δημοσιογράφων και ξεκίνησε να λειτουργεί έγιναν τα capital controls. Βέβαια, δεν εγκαταλείπω εύκολα και έτσι τώρα συμμετέχω στον τομέα ευεξίας και ρύθμισης σακχαρώδη διαβήτη, στο πλαίσιο μεσογειακής διατροφής στον ιατρικό τουρισμό και τον τουρισμό γενικότερα. Έχω ως όραμα να έρχονται οι βορειοευρωπαίοι για διακοπές στα ελληνικά νησιά, να γνωρίζουν τη μεσογειακή διατροφή -την καλύτερη στον κόσμο- να μαθαίνουν να φτιάχνουν ελληνικές συνταγές που θα βοηθήσουν στη ρύθμιση του σακχάρου, να κάνουν άσκηση και να ρυθμίζουμε τη φαρμακευτική αγωγή τους κατά την παραμονή τους στη χώρα μας. Αυτό είναι το επόμενο εγχείρημά μου: ιατρική, διατροφή, τουρισμός και ευεξία.

Στο φάσμα των δραστηριοτήτων σας είναι και η εθελοντική ενασχόληση σας με τον οργανισμό HOPEGenesis, που ίδρυσε ο γιατρός πρόεδρος του MHTEΡΑ κ. Στέφανος Χανδακάς -με σπουδαίο έργο για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας. Πείτε μας κάτι, από την εμπειρία σας.

Η καταπληκτική αυτή εμπειρία είναι έργο προσφοράς και για εμένα όνειρο ζωής! Είμαι ευτυχής που συμμετέχω, το χαρακτηρίζω θεάρεστο έργο εθνικής σημασίας, δίνουμε την ψυχή μας και κάθε φορά που γεννιέται ένα μωρό, μια ελπίδα γεννιέται! Θυμάμαι ότι το 2015 μου τηλεφώνησε ο αγαπητός συνάδελφος κύριος Χανδακάς που είχε πάει σε ερημωμένα νησιά του Αιγαίου και διαπίστωσε το πρόβλημα της υπογεννητικότητας. Μου περιέγραψε το όραμα του για ένα πρόγραμμα αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας στα ακριτικά νησιά και τις δυσπρόσιτες περιοχές. Είπα αμέσως ναι και ήταν μια καταπληκτική δυνατότητα προσφοράς των ιατρικών υπηρεσιών μου σε όλες τις γυναίκες που μπαίνουν στο πρόγραμμα και έχουν προβλήματα υπογονιμότητας. Τις παρακολουθούμε δωρεάν από πριν τη σύλληψη, στη διάρκεια της κύησης, στον τοκετό, καθώς και στο πρώτο διάστημα μετά τον τοκετό. Έως σήμερα έχουν γεννηθεί 500 μωράκια που δίνουν ζωή στην κοινωνία των νησιών και των ακριτικών περιοχών. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι το μόνο που χρειάζεται είναι μια ωραία ιδέα και ανθρώπους με θετική σκέψη και όρεξη για δουλειά, ώστε να την πραγματοποιήσουν.

Ποιος είναι ο ρόλος σας ως γυναίκας – επιστήμονα στη νέα εποχή του μετασχηματισμού στο χώρο της υγείας;

Θα ήθελα να δω στο χώρο της διατροφής να δημιουργηθούν αλυσίδες -ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια- για διαβητικούς με ειδικά μενού, να δώσουμε ιδέες για πρωτοποριακή επιχειρηματικότητα συνδυαστικά με την ιατρική και οι τουρίστες να μην έρχονται μόνον για τον ήλιο και τη θάλασσα, αλλά για έναν άλλο τρόπο ζωής. Θα ήθελα πολύ να δω π.χ. γυναίκες στους συνεταιρισμούς να φτιάχνουν γλυκά του κουταλιού κατάλληλα για διαβητικούς. Άλλωστε, προτίθεμαι να ενισχύσω γνωστικά νέες επιχειρήσεις, παραγωγικές μονάδες να γίνουν κερδοφόρες για τις οικογένειες και την κοινωνία με νέες θέσεις εργασίας -ιδίως στις ακριτικές περιοχές.

Πιο προσωπικά, γιατρός- στέλεχος, που σημαίνει διοίκηση, σύζυγος και μητέρα -πώς το βιώνετε;

Χρειάζεται θετική σκέψη για να ανταποκριθείς σε όλους τους ρόλους της ζωής σου. Όλα γίνονται μέσα στο 24ωρο αρκεί να έχεις προγραμματισμό και θέληση να οργανώσεις καθημερινά π.χ. ένα νοσοκομείο στο θέμα διατροφής, ένα ενδοκρινολογικό ιατρείο, ένα σπίτι, δύο παιδιά και σύζυγο. Χρειάζεται συνδυασμός, καταμερισμός ενεργειών και μεγάλος σεβασμός στους συνεργάτες σου. Είμαι πολύ υποστηρικτική στις γυναίκες και τη μητρότητα -και εκείνες που το επιθυμούν να γίνουν μανούλες ας ξέρουν ότι όλα μπορούν να γίνουν αρκεί να οργανώσουν το χρόνο τους.

Στην καθημερινότητα που μάς καθρεφτίζει αναζητάμε και τις πιο cool στιγμές. Τι σας χαλαρώνει;

Το κολύμπι, που είναι ευεργετική γυμναστική χωρίς να καταπονεί τις αρθρώσεις και με χαλαρώνει. Το διάβασμα. Λατρεύω τη μαγειρική και μου αρέσει να κάνω τραπέζια σε φίλους και φυσικά να μαγειρεύω για την οικογένειά μου -τους προσφέρω έτσι την αγάπη μου. Ένα νόστιμο, υγιεινό φαγητό εκτός από καύσιμο για τον οργανισμό -το ονομάζω φάρμακο- είναι και μια καλή αφορμή για να μοιραζόμαστε όμορφες, ευτυχισμένες στιγμές γύρω από ένα τραπέζι. Και η ζωή είναι στιγμές! Ακόμη, αγαπώ το θέατρο, τα καλλιτεχνικά δρώμενα, έπαιζα ακορντεόν μικρή και μου αρέσει να ακούω μουσική.

Η καλή διατροφή, λοιπόν, συνεπάγεται πράγματι μια καλή ζωή;

Η καλή διατροφή είναι ακρογωνιαίος λίθος για καλή υγεία. Μαγειρεύω το σαββατοκύριακο όλα τα κρεατικά, τα βάζω με το ζουμί τους στην κατάψυξη κι όταν είναι να φτιάξω, ας πούμε, ένα κοκκινιστό, το βγάζω από την κατάψυξη την παραμονή, αφαιρώ το ζωικό λίπος που είναι στην επιφάνεια και προσθέτω κάτι συνοδευτικό -σε μισή ώρα, λοιπόν, είναι έτοιμο. Πάντα το έκανα αυτό πριν να πάω στο νοσοκομείο, ώστε τα παιδιά μου να έχουν φρεσκομαγειρεμένο σπιτικό φαγητό γυρνώντας από το σχολείο, κι έτσι έμαθαν και τα δύο μου κορίτσια να μαγειρεύουν, ενώ για εκείνες ήμουν ένα πρότυπο εργαζόμενης γυναίκας. Σήμερα είναι ανεξάρτητες -σπουδάζουν σε πανεπιστήμια της Βοστώνης- και ξέρουν να συνδυάζουν τις δουλειές του σπιτιού και την επιστημονική δουλειά τους.

Τι συστήνετε σχετικά με τη διατροφή στις γυναίκες;

Οι γυναίκες, ανάλογα με τη φάση της ζωής τους, πρέπει να προσέχουν για να είναι υγιείς, πρωτίστως για τον εαυτό τους, καθώς είναι οι στυλοβάτες της οικογένειας, αλλά και με τον τρόπο που μαγειρεύουν να φροντίζουν και να επηρεάζουν την υγεία των παιδιών και της οικογένειας όλης. Συστήνω στις γυναίκες να βάλουν τα παιδιά τους μέσα στην κουζίνα για να παρασκευάζουν μαζί κάποια γεύματα και να μάθουν από μικρά την αξία των βιταμινών που έχουν τα φρούτα και τα λαχανικά, η μεσογειακή διατροφή, να τα ενθαρρύνουν να καταναλώνουν το ψάρι, το ελαιόλαδο, το κρητικό παξιμάδι, ενώ οι ίδιες να παίρνουν 3 μερίδες γαλακτοκομικά την ημέρα για προφύλαξη οστεοπόρωσης. Το ίδιο πρέπει να κάνουν και τα παιδιά για υγιή ανάπτυξη οστών. Η σωστή διατροφή συνεπάγεται υγεία και μακροζωία!

Συζητώντας, είπατε κάποια στιγμή για τις προτεραιότητες στη ζωή.

Ναι, ισορροπώντας ανάμεσα στους ρόλους της καθημερινότητας, θέτεις προτεραιότητες. Για εμένα η οικογένεια και το μεγάλωμα των παιδιών παράλληλα με τη δουλειά μου ήταν προτεραιότητες εξίσου σημαντικές. Δεν κατακρίνω τον εαυτό μου, δεν τον μαλώνω στο τέλος της μέρας. Αντίθετα, τον αγαπώ και λέω στον απολογισμό μου τι έκανα σήμερα και τι θα μπορούσα να έχω κάνει πιο καλά. Ακόμη, θέλω να πω στα νέα κορίτσια ότι, εάν το επιθυμούν, μπορεί να είναι ταυτόχρονα επιτυχημένες επαγγελματίες, τρυφεροί σύζυγοι και καλές μητέρες. Ας δώσουμε πρότυπα στη νέα γενιά! Εύχομαι να μπορώ να εμπνεύσω νέες γυναίκες και να δουν πώς εμείς, οι προηγούμενες, οργανώνουμε τη μέρα μας. Μια σκυταλοδρομία είναι η ζωή μας -όμως για να πάρει τη σκυτάλη η επόμενη γενιά πρέπει να έχει εκπαιδευτεί. Η ζωή πιστεύω ότι χρειάζεται σταθερούς ανθρώπους, με γερές ρίζες στην οικογένεια και τον τόπο τους, με συνεχή δουλειά, αισιοδοξία, αλλά και όραμα!

Άρθρο από το περιοδικό Women in Business & Science, τεύχος Απριλίου 2023