Ογκολογικές παθήσεις: Σημαντικές εξελίξεις στον καρκίνο του μαστού;

Οι εποχές αλλάζουν και καλούμαστε να προσαρμοστούμε σε μια νέα πραγματικότητα περισσότερο ψηφιακή, με αρκετές προκλήσεις σε όλους τους τομείς.

Στον τομέα της υγείας αναφορικά με τις ογκολογικές παθήσεις οι αλλαγές είναι καταιγιστικές. Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως, με εκτιμώμενες 2,1 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις και περισσότερους από 627.000 θανάτους κάθε χρόνο. Οι αριθμοί που μόλις διαβάσατε καθιστούν απαραίτητη την απόλυτη εξειδίκευση των επαγγελματιών υγείας που ασχολούνται με τον καρκίνο του μαστού και τη δημιουργία οργανωμένων δομών στην υπηρεσία του ασθενούς.

Η παροχή πιστοποιημένων υπηρεσιών Υγείας γίνεται με τη μορφή της One Day Multidisciplinary Breast clinic, όπου την ίδια μέρα της προσέλευσης της ασθενούς θα γίνεται η κλινική εξέταση από εξειδικευμένο χειρουργό μαστού, η διενέργεια των κατάλληλων απεικονιστικών εξετάσεων από το εξειδικευμένο Ακτινολογικό εργαστήριο και η ιστολογική ταυτοποίηση του ευρήματος με παρακέντηση ή core biopsy (τα αποτελέσματα της οποίας θα είναι διαθέσιμα σε 2 ημέρες). Με τον τρόπο αυτό μειώνεται ο χρόνος αναμονής της ασθενούς με όλες τις δυσάρεστες επιπτώσεις που μπορεί να προκληθούν. Στα πλαίσια της διεπιστημονικής οργάνωσης της κλινικής, η ασθενής μπορεί να λάβει γονιδιακή συμβουλευτική, γυναικολογική εκτίμηση για τη διατήρηση της γονιμότητας ή την ορμονική κατάστασή της, ψυχολογική υποστήριξη από εξειδικευμένο ψυχολόγο και πλαστική αποκατάσταση εφόσον υπάρχει αναγκαιότητα. Όλα αυτά λειτουργούν σε συνδυασμό για το όφελος της ασθενούς όπου αντιμετωπίζεται από μια ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για εκείνη.

Τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού;

Πρώτιστη μέριμνα για όλες τις επεμβάσεις στο μαστό είναι η ογκολογική εξασφάλιση του ασθενούς, στην οποία δεν χωράει κανένας συμβιβασμός. Παράλληλα, βέβαια, θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια για το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα που μπορεί να επιτευχθεί ακολουθώντας τις αρχές της ογκοπλαστικής χειρουργικής.

Στα πλαίσια αυτής της πρακτικής, η εκτομή του όγκου θα πρέπει να γίνεται με τομή η οποία θα φαίνεται όσο το δυνατό λιγότερο λόγω θέσης χωρίς να αλλάξει το σχήμα του μαστού. Η εφαρμογή σε μεγάλο αριθμό γυναικών του προσυμπτωματικού ελέγχου (screening), καθώς και η τεχνολογία αιχμής στην απεικόνιση του μαστού έχει οδηγήσει στη διάγνωση του καρκίνου σε εξαιρετικά μικρό μέγεθος, συνήθως μερικών χιλιοστών, γεγονός που τους καθιστά αψηλάφητους.

Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού περιλαμβάνει την αφαίρεση τμήματος του μαστού που περιέχει τον όγκο και την αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού της μασχαλιαίας κοιλότητας στην πλειοψηφία των επεμβάσεων. Ο πρώτος λεμφαδένας της μασχαλιαίας κοιλότητας που προσλαμβάνει τη λέμφο του μαστού ονομάζεται Λεμφαδένας Φρουρός. Η αξία της βιοψίας του λεμφαδένα φρουρού στη σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.

Έπειτα από πολυάριθμες μελέτες με μεγάλους αριθμούς ασθενών έχει αποδειχθεί ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού είναι αρκετή τόσο για τη σταδιοποίηση του καρκίνου, όσο και θεραπευτικά υπό κάποιες προϋποθέσεις. Για τους ασθενείς που πληρούν τις ενδείξεις αυτές έχει αποδειχθεί ότι η συνολική πρόγνωση αυτών που έχουν υποστεί λεμφαδενικό καθαρισμό δεν διαφέρει στο ελάχιστο σε σχέση με εκείνους που έκαναν μόνο βιοψία λεμφαδένα φρουρού. Στα πλεονεκτήματα της βιοψίας του λεμφαδένα φρουρού συγκαταλέγονται ο μικρός χρόνος διάρκειας του χειρουργείου στο οποίο υποβάλλεται η ασθενής, με λιγότερη νοσηρότητα εξαιτίας του μειωμένου χρόνου της επέμβασης αλλά και της έκτασής της. Επιπλέον, τόσο οι άμεσες επιπλοκές, όπως η μετεγχειρητική λεμφόροια, αλλά και οι απώτερες επιπλοκές, όπως πόνος και λεμφοίδημα, είναι σημαντικά λιγότερες, σε σχέση πάντα με την εφαρμογή του κλασικού λεμφαδενικού καθαρισμού, στον οποίο παλαιότερα υποβάλλονταν όλες οι ασθενείς με καρκίνο μαστού.

Δρ. Φιορίτα Πουλακάκη, MD,PhD, FEBS, CEBS, Διευθύντρια α Κλινικής Μαστού Ιατρικό Αθηνών

Άρθρο από το περιοδικό Women in Business & Science, τεύχος Απριλίου 2023