Κρίσεις πανικού: Μπορώ να τις ελέγξω, να τις σταματήσω;

Κρίση πανικού είναι η «επίθεση» ενός έντονου και ξαφνικού φόβου, μια κατάσταση δυσφορίας που περιλαμβάνει τέσσερα τουλάχιστον από τα εξής συμπτώματα: ταχυπαλμία, εφίδρωση, τρέμουλο, δύσπνοια, πόνο στο στήθος, κοιλιακό άλγος, ζάλη, τάση λιποθυμίας, αίσθηση ψύχους ή θερμότητας, μούδιασμα, συναισθήματα μη πραγματικού ή απόσχισης από τον εαυτό, φόβο απώλειας ελέγχου, φόβο θανάτου.

Μια κρίση πανικού κορυφώνεται γρήγορα, έχει ένταση και κρατάει περίπου δέκα λεπτά. Πολλές φορές τα συμπτώματά της μιμούνται αυτά των παθήσεων του θυρεοειδούς ή καρδιακών νόσων, γι’ αυτό και συχνά οι άνθρωποι που τις εμφανίζουν οδηγούνται στο νοσοκομείο ή σε κάποιον καρδιολόγο.

Πότε εμφανίζονται οι κρίσεις πανικού;
Οι κρίσεις πανικού πολλές φορές συμβαίνουν σε κλειστούς χώρους ή σε συνθήκες που μπορεί να ευνοούν κάποια από τα συμπτώματα. Επιπλέον, μερικές φορές εμφανίζονται όταν είμαστε σωματικά ευάλωτοι, π.χ. κουρασμένοι ή άρρωστοι. Η υπερβολική χρήση καφεΐνης σε συνδυασμό με το άγχος μπορούν επίσης να ευνοήσουν την πρόκληση κρίσεων πανικού, όπως επίσης και η χρήση κάνναβης ή ψυχοτρόπων ουσιών. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι κρίσεις πανικού δεν είναι επικίνδυνες.

Τι ακολουθεί μετά από μια κρίση πανικού;
Συνήθως, μετά από μια κρίση πανικού υπάρχει εξάντληση, λόγω της έντασης. Η κρίση πανικού ενεργοποιεί σωματικά μια ενστικτώδη κατάσταση κινδύνου, γνωστή ως «Fight-or-flight response», που ενεργοποιείται στον οργανισμό όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με έναν μεγάλο κίνδυνο ή απειλή.
Αυτός είναι και ο λόγος που εμφανίζονται τα παραπάνω έντονα σωματικά συμπτώματα.
Πολλές φορές, μετά από μια κρίση πανικού, το άτομο νιώθει πιο αδύναμο σωματικά και ψυχολογικά, με αποτέλεσμα να αποφεύγει να μείνει μόνο του ή να αποφεύγει μέρη που συνδέονται με την κρίση ή που θα μπορούσαν να φέρουν μια νέα κρίση.

Τι να κάνω κατά τη διάρκεια και μετά από μια κρίση πανικού;
Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού προσπαθήστε να αποσπάσετε την προσοχή σας από τα συμπτώματα και να εστιάσετε σε κάτι άλλο. Σκεφτείτε ότι διαρκεί λίγο και μετά περνάει. Προσπαθήστε να αναπνέετε κανονικά και όχι πιο βαθιά ή γρήγορα, διαφορετικά το ενισχύετε. Είναι βοηθητικό να κάνετε τις κρίσεις να φαίνονται λιγότερο τρομακτικές, αποδεχόμενοι ότι: «Είναι απλά μια κρίση, κρατάει πέντε-δέκα λεπτά και μετά περνάει».
Είναι σημαντικό, λοιπόν, να αγνοήσετε το φόβο και να μην αποφεύγετε μέρη που τα έχετε συνδέσει με την κρίση.
Επιπλέον, πολλοί μετά από μια κρίση προσπαθούν να ανιχνεύσουν μέσα από τα σωματικά συμπτώματα μια επόμενη κρίση, κάτι που αυξάνει το άγχος και ενδέχεται να φέρει πράγματι μια νέα κρίση.

Όσο πιο γρήγορα απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό τόσο πιο σύντομα θα απαλλαγείτε. Για να τις αντιμετωπίσετε οριστικά, πρέπει να βρείτε την αιτία – και η αιτία έχει ψυχολογική βάση.
Οι κρίσεις πανικού είναι μια ακίνδυνη ένδειξη, κατά την οποία το σώμα εκφορτίζει την ένταση που προκύπτει από άλυτα θέματα του παρόντος ή του παρελθόντος. Μια κρίση είναι μια εκφόρτιση καταπιεσμένων συναισθημάτων που ζητούν την προσοχή σας, ίσως γιατί τα έχετε μονώσει και λειτουργείτε κυρίως λογικά.
Μέσα από την ψυχοθεραπεία, θα ακούσετε τον εαυτό σας και θα δώσετε χρόνο και χώρο σε όλα αυτά τα καταχωνιασμένα θέματα, ώστε να υποχωρήσουν οι κρίσεις.
Αν προσπαθήσετε να αποφύγετε την ψυχοθεραπεία και επιλέξετε απλά να κατευνάσετε τα συμπτώματα, αυτά θα βρουν και πάλι την ευκαιρία να εκφραστούν.