Ίλιγγος και ζάλη: Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Ο ίλιγγος και η ζάλη αποτελούν πολύ συχνές αιτίες προσέλευσης ασθενών στο ΩΡΛ ιατρείο και μάλιστα τις περισσότερες φορές σαν επείγοντα περιστατικά.

Λόγω του επείγοντος του γεγονότος, της οξείας εγκατάστασης και της βαρύτητας των συμπτωμάτων, οι ασθενείς συχνά μπερδεύουν τις έννοιες αυτές. Έτσι καταρχάς θα πρέπει να ξεχωρίσουμε αυτές τις δύο καταστάσεις που αποτελούν συμπτώματα και όχι παθήσεις.

«Ο ίλιγγος είναι το αίσθημα περιστροφής, είτε του ατόμου είτε του περιβάλλοντος. Η ζάλη αποτελεί μια πιο ακαθόριστη έννοια που εκτός του ιλίγγου δυνατόν να συμπεριλαμβάνει και άλλα συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, ναυτία, απάθεια, τάση για λιποθυμία κ.ά.» εξηγεί ο κ. Αντώνης Καμπέρος MD, PhD, Διευθυντής Χειρουργός ΩΡΛ Metropolitan Hospital, Επιστημονικός συνεργάτης HealthSpot.

Σε μελέτες που έχουν γίνει αναφέρεται ότι τουλάχιστον μια κρίση ιλίγγου έχει παρουσιάσει έως και το 80% του γενικού πληθυσμού, πάσχουν και τα δύο φύλα, ελαφρώς συχνότερα οι γυναίκες, η δε προσβολή αφορά συνήθως τις μέσες και μεγάλες ηλικίες.

«Ο ίλιγγος διακρίνεται σε περιφερικό και κεντρικό. Ο περιφερικός ίλιγγος (πάσχει ο λαβύρινθος ή το αιθουσαίο νεύρο) χαρακτηρίζεται από έντονη συμπτωματολογία με εμέτους, ναυτία, πιθανή βαρηκοΐα, εμβοές και αστάθεια που διαρκούν από λεπτά έως μέρες. Είναι ο συχνότερα απαντώμενος ίλιγγος.

Ο κεντρικός ίλιγγος (πάσχει το κεντρικό νευρικό σύστημα) είναι πιο ήπιος, κρατάει περισσότερο χρόνο και συνοδεύεται από ευρύ φάσμα συμπτωμάτων όπως πονοκέφαλος, απάθεια, αδυναμία του σώματος, διπλωπία, μουδιάσματα (προσώπου-άκρων), δυσκολία στην ομιλία κ.ά.

Μια τυπική κρίση ιλίγγου χαρακτηρίζεται από έντονο αίσθημα περιστροφής το οποίο συνυπάρχει με έντονη εφίδρωση, ναυτία, εμέτους, κακουχία και αίσθημα φόβου και αγωνίας. Τα συμπτώματα αυτά συχνά οδηγούν τον πάσχοντα στην ακινητοποίηση και τον περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων» επισημαίνει.

Για τη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση της πάθησης έχει μεγάλη σημασία η λήψη, από τον ειδικό ΩΡΛ ιατρό, ενός λεπτομερούς ιστορικού από τον ασθενή και το περιβάλλον του.

«Καταρχήν θα πρέπει να προσδιοριστεί η χρονική διάρκεια του ιλίγγου. Έτσι ίλιγγοι λίγων δευτερολέπτων συνήθως οφείλονται σε καλοήθη ίλιγγο θέσεως (η συνηθέστερη

αιτία περιφερικού ιλίγγου), λίγων λεπτών σε αιθουσαία ημικρανία που συνήθως συνοδεύεται από ημικρανιακή αύρα και φωτοφοβία, ολίγων ωρών σε σύνδρομο Meniere (το χαρακτηριστικό του είναι το μακρύ ιστορικό και η επαναληψιμότητα των κρίσεων στον χρόνο) και ολίγων ημερών σε αιθουσαία νευρίτιδα.

Ακολούθως και μέσω της κλινικής εξέτασης διερευνάται η ύπαρξη συνοδών συμπτωμάτων όπως νυσταγμός οφθαλμών, βαρηκοϊα, εμβοές, νευρολογικές διαταραχές κ.ά., έτσι ώστε ο ειδικός να κατευθυνθεί και να προσδιορίσει την αιτία που προκαλεί τον ίλιγγο.

Σε αρκετές περιπτώσεις θα απαιτηθεί εργαστηριακός απεικονιστικός και νευροωτολογικός έλεγχος ενώ μεγάλη βοήθεια παρέχει και η δοκιμασία Dix-Hollpike.

Ανάλογα με τα ευρήματα απαραίτητη είναι και η συνεργασία με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων όπως νευρολόγους, καρδιολόγους, ορθοπεδικούς, κ.λπ. ώστε να βρεθεί η αιτία του ιλίγγου και να αντιμετωπισθεί σωστά ο ασθενής» τονίζει ο κ. Καμπέρος συνοψίζοντας τα αίτια ενός ιλίγγου.

Συνήθεις Αιτίες ιλίγγου

Περιφερικός ίλιγγος

1. Καλοήθης ίλιγγος θέσεως

2. Σύνδρομο Meniere

3. Αιθουσαία νευρίτιδα

4. Φλεγμονές ωτός

5. Τραύμα

 

Κεντρικός ίλιγγος

1. Ημικρανία

2. Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια

3. Σκλήρυνση κατά πλάκας

4. Όγκοι εγκεφάλου

5. Παρεγκεφαλίτιδα

 

Άλλες αιτίες

1. Μεταβολικές παθήσεις

2. Ορθοστατική υπόταση

3. Αυτοάνοσα νοσήματα

4. Παρενέργειες από λήψη φαρμάκων (αμινογλυζίτες, βαρβιτουρικά, διουρητικά, αντιυπερτασικά)

5. Ψυχογενή αίτια

Τελειώνοντας, «θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο ίλιγγος αν και είναι ένα έντονο σύμπτωμα που αιφνιδιάζει και φοβίζει τον ασθενή συνήθως οφείλεται σε αίτια που δεν είναι τόσο σοβαρά για την υγεία του ασθενούς», καταλήγει ο κ. Καμπέρος.