Η επίδραση της διατροφής και της σωματικής δραστηριότητας στη δοσολογία της χημειοθεραπείας και στο ποσοστό παθολογοανατομικής ανταπόκρισης σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού

Σε μελέτες παρατήρησης, το 25%-55% των γυναικών με καρκίνο του μαστού δεν ολοκληρώνουν τη χημειοθεραπεία όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, κυρίως λόγω τοξικότητας. Η σχετική ένταση δόσης (relative dose intensity, RDI) αποτελεί ένα εργαλείο μέτρησης των καθυστερήσεων και μειώσεων της δόσης της χημειοθεραπείας και σχετίζεται με τη θνησιμότητα από καρκίνο. Η σωματική δραστηριότητα και η διατροφή μπορεί να μειώσουν την τοξικότητα της θεραπείας, αλλά δεν γνωρίζουμε περισσότερα για την επίδρασή τους στην σχετική ένταση δόσης (RDI).

Στη μελέτη LEANer, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Oncology από την Tara Sanft και τους συνεργάτες της, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η άσκηση και η διατροφή δεν επηρέασε την σχετική ένταση δόσης (RDI) μεταξύ ασθενών που λαμβάνουν νεοεπικουρική (εισαγωγική) ή επικουρική χημειοθεραπεία για καρκίνο του μαστού, αλλά βελτίωσε το ποσοστό πλήρους παθολογοανατομικής ανταπόκρισης μεταξύ εκείνων που έλαβαν νεοεπικουρική χημειοθεραπεία. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Μαρία Καπαρέλου, παρουσιάζουν τα βασικά ευρήματα της μελέτης.

Στη μελέτη έλαβαν μέρος 173 ασθενείς με νόσο σταδίου Ι έως ΙΙΙ που ξεκίνησαν νεοεπικουρική ή επικουρική χημειοθεραπεία μεταξύ Φεβρουαρίου 2018 και Ιουλίου 2021 από το Νοσοκομείο Smilow στο Yale και το Dana-Farber Cancer Institute. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν ώστε να τροποποιήσουν την άσκηση και την διατροφή στο σπίτι με συμβουλευτικές συνεδρίες από διαιτολόγους με εξειδίκευση στην ογκολογία (n = 87) και οι υπόλοιποι δεν άλλαξαν κάτι στην συνήθη πρακτική τους (n=86). Η παρέμβαση περιελάμβανε 4 εβδομαδιαίες συνεδρίες τον πρώτο μήνα, 2 συνεδρίες δύο φορές την εβδομάδα τον 2ο και 3ο μήνα και μηνιαίες συνεδρίες στη συνέχεια. Συνολικά 72 ασθενείς (40 στην ομάδα παρέμβασης και 32 στην ομάδα ελέγχου) άρχισαν νεοεπικουρική χημειοθεραπεία.

Οι ασθενείς στην ομάδα παρέμβασης είχαν σημαντικά μεγαλύτερη βελτίωση από την έναρξη έως το τέλος της χημειοθεραπείας σε διάφορες ποιοτικές μετρήσεις που να αφορούν την άσκηση και την διατροφή έναντι της ομάδας ελέγχου.

Η σχετική ένταση δόσης (RDI) ήταν 92,9% ± 12,1% στην ομάδα παρέμβασης έναντι 93,6% ± 11,1% στην ομάδα ελέγχου (P = 0,69). Τα ποσοστά των ασθενών με τουλάχιστον μία μείωση ή καθυστέρηση της δόσης ήταν 38% έναντι 36% (P = 0,80).

Μεταξύ των ασθενών που έλαβαν νεοεπικουρική χημειοθεραπεία, επετεύχθη πλήρης παθολογοανατομική ανταπόκριση στο 53% των ασθενών στην ομάδα παρέμβασης έναντι του 28% αυτών στην ομάδα ελέγχου (P = 0,037). Πλήρης παθολογοανατομική ανταπόκριση επιτεύχθηκε σε 3 από τους 10 έναντι 0 από τους 12 ασθενείς με νόσο με θετικούς ορμονικούς υποδοχείς, αρνητική στο HER2 και σε 11 από τους 16 έναντι 3 από τους 10 ασθενείς με τριπλά αρνητική νόσο.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια παρέμβαση σε αλλαγή διατροφικών συνηθειών συσχετίστηκε με υψηλότερη πλήρη παθολογοανατομική ανταπόκριση σε ασθενείς με θετικό στον ορμονικό υποδοχέα/HER2-αρνητικό και τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που υποβλήθηκαν σε νεοεπικουρική χημειοθεραπεία.