H «λοίμωξη» της αρνητικότητας και πώς θα θωρακιστούμε απέναντι στον «ιό» που την προκαλεί!

Είναι άνοιξη –ιώσεις κυκλοφορούν γύρω μας και όλοι ανησυχούμε μήπως κολλήσουμε κάτι. Όμως, ξέρετε ποιος ιός από όλους είναι ο πιο επικίνδυνος για εμάς;

Ποιος επηρεάζει μόνιμα την υγεία μας, χαλάει τις σχέσεις μας και συχνά καταστρέφει τη ζωή μας;
Ο ιός της αρνητικότητας! Πρόκειται για έναν τρόπο σκέψης που λειτουργεί σαν ιός και μεταδίδεται από τον ένα στον άλλο κάνοντας μεγάλο κακό. Τι προκαλεί όμως ο ιός αυτός;

Μας κάνει να εστιάζουμε στο αρνητικό και να το μεγεθύνουμε στο μυαλό μας, ενώ παράλληλα υποβαθμίζουμε ή αγνοούμε το θετικό. Μας ωθεί να κολλάμε στις άσχημες ειδήσεις, να φτιάχνουμε αρνητικά σενάρια για το μέλλον, να βλέπουμε πολύ περισσότερο τα ελαττώματα –των άλλων ή του εαυτού μας– από τα προτερήματα.
Και τι νομίζετε ότι συμβαίνει όταν σκεφτόμαστε και λειτουργούμε βλέποντας τα όλα μαύρα; Απλούστατα, σταδιακά γίνονται όλα όλο και πιο μαύρα.

Όταν δηλαδή: Σκέφτομαι αρνητικά – νιώθω αρνητικά – φέρομαι αρνητικά = έχω αρνητικά αποτελέσματα στη ζωή μου.

Η αρνητικότητα βλάπτει τη διάθεσή μας, τις σχέσεις, τις επιδόσεις μας, ακόμα και την υγεία μας, καθώς το άγχος προκαλεί την έκκριση ορμονών που ρίχνουν την άμυνα του ανοσοποιητικού μου και επομένως γινόμαστε πολύ πιο ευάλωτοι σε άλλους ιούς και διαταραχές.
Δυστυχώς, ο ιός της αρνητικότητας κυκλοφορεί παντού και μεταδίδεται πολύ εύκολα: από τα ΜΜΕ, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από τις συζητήσεις με άλλους ανθρώπους. Αφού, λοιπόν, δεν μπορούμε να τον αποφύγουμε τελείως, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να θωρακιστούμε απέναντί του, να ενισχύσουμε τις εσωτερικές μας άμυνες, ώστε να αντιδράσουμε σε αυτόν όταν έρθουμε σε επαφή μαζί του.
Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την εσωτερική μας άμυνα έναντι της αρνητικότητας; Μειώνοντας την έμφαση στο αρνητικό και αυξάνοντας την έμφαση στο θετικό.

Ας αρχίσουμε με τρεις συνειδητοποιήσεις τις οποίες θα ήταν καλό να γράψουμε με μεγάλα γράμματα σε ένα χαρτί και να τις κολλήσουμε κάπου που να τις βλέπουμε συχνά.
✤ Η πραγματικότητα έχει πολλά στοιχεία, και αρνητικά και θετικά (οι περιπτώσεις που κάτι είναι μόνο αρνητικό είναι ευτυχώς λίγες). Το ζήτημα είναι πού θα εστιάσουμε περισσότερο.
✤ Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα είναι υποκειμενικός, ανάλογα με τα βιώματά μας. Το ίδιο πράγμα μπορεί σε εμάς να φαίνεται αρνητικό και σε έναν άλλο θετικό.
✤ Μπορούμε να επιλέξουμε και να εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας να εστιάζει περισσότερο στο θετικό. Πώς μπορούμε να αλλάξουμε την εστίαση του νου μας και να ενισχύσουμε το θετικό; Κατά κάποιο τρόπο, είναι σαν να πρέπει να εγκαταστήσουμε στο μυαλό μας ένα νέο πρόγραμμα, μια νέα εφαρμογή. Για να το κάνουμε αυτό θέλει προσπάθεια και χρόνο –αλλά μπορεί να γίνει. Η μαγική λέξη γι’ αυτό είναι η επανάληψη. Μόνο με τη διαρκή και συστηματική επανάληψη θα εκπαιδεύσουμε το μυαλό μας να εστιάζει περισσότερο στο θετικό. Ας δούμε μερικές ιδέες:
✤ Περιορισμός αρνητικότητας: λιγότερη επαφή με άσχημες ειδήσεις, αρνητικά σχόλια, καταστροφολογία κ.λπ. Οριοθετήστε τον εαυτό σας σχετικά με το πόση ώρα ασχολείται με ειδήσεις, πόσο συζητάει για καταστροφές κ.λπ. Αποφύγετε συζητήσεις με ανθρώπους που είναι συνέχεια αρνητικοί ή γκρινιάζουν.
✤ «Βρες το θετικό»: βάλτε στον εαυτό σας την πρόκληση να προσπαθεί να βρίσκει το θετικό –ή έστω το λιγότερο αρνητικό– στην καθημερινότητα. Για παράδειγμα, δεν έρχεται ένας πελάτης σας στο ραντεβού σας –αντί να γκρινιάξετε πόσο ασυνεπής είναι, πείτε «τώρα έχω μια ώρα ελεύθερη να χαλαρώσω λίγο».
✤ Ημερολόγιο θετικών: κάθε βράδυ να γράφετε τρία θετικά πράγματα που βιώσατε μέσα στην ημέρα. Προσπαθήστε να εντοπίσετε τι θα μπορούσε να θεωρηθεί θετικό, ακόμα κι αν εσείς δεν το ευχαριστηθήκατε.
Δοκιμάστε να εφαρμόσετε τα παραπάνω συστηματικά για αρκετό καιρό και θα δείτε –το μυαλό σας θα αρχίσει από μόνο του να στρέφεται περισσότερο στο θετικό, οπότε θα νιώθετε καλύτερα και θα ζείτε καλύτερα.

Σοφία Ανδρεοπούλου, Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια

Άρθρο από το περιοδικό Women in Business & Science, τεύχος Απριλίου 2023