Οι τυχαίες δηλητηριάσεις στο σπίτι αφορούν κυρίως τα παιδιά και λιγότερο τα άτομα της τρίτης ηλικίας. Πρωταρχικό ρόλο παίζει η ενημέρωση – εκπαίδευση των γονιών για τους κινδύνους δηλητηρίασης στο σπίτι. Η Παιδίατρος, M.Sc Δημόσιας Υγείας, Συντονίστρια Διευθύντρια του Κέντρου Δηλητηριάσεων Νοσοκομείο Παίδων Π&Α Κυριακού, Δρ Πολυξένη Νέου, μάς δίνει πολύτιμες συμβουλές.
Πρώτα από όλα για να προστατεύσουμε το παιδί μας από τον κίνδυνο είναι σημαντικό να ξέρουμε τι μπορεί να το βλάψει. Οι τοξικές ουσίες που βρίσκονται σε κάθε σπίτι είναι:
- Φάρμακα
- Ακετυλοσαλικυλικό οξύ (Ασπιρίνη)
- Παρακεταμόλη
- Ηρεμιστικά (βαρβιτουρικά,
- βενζοδιαζοπίνες)
- Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (χλωριμιπραμίνη, αμιτριπτυλίνη)
- Αντιεπιληπτικά (βαλπροικό νάτριο,καρβαμαζεπίνη, φαινοβαρβιτάλη)
- Αντιϊσταμινικά
- Αντιβηχικά
- Ρινικές σταγόνες (εφεδρίνη)
- Καθαρτικά
- Καρδιαγγειακά (δακτυλίτιδα,αντιϋπερτασικά)
- Αντισηπτικά (βορικό οξύ, ιώδιο, φαινόλες)
- Αιμοποιητικού (σίδηρος)
- Φάρμακα για δίαιτα απίσχνασης (αμφεταμίνες, θυροειδικά, διουρητικά)
- Εξαρτησιογόνες ουσίες (αμφεταμίνες,κοκαϊνη, ηρωίνη, μεθαδόνη, LSD)
- Είδη οικιακής χρήσης
- Χλωρίνη και άλλα καθαριστικά διαλύματα
- Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες
- Πετρελαιοειδή (βενζίνη, νέφτι)
- Απορρυπαντικά πλυντήριου ρούχων – πιάτων
- Αμμωνία
- Αποφρακτικά αποχετεύσεων
- Ευφλεκτες χημικές ουσίες
- Κεροζίνη, Βενζίνη
- Φωτιστικά υγρά (μεθανόλη, πετρελαιοειδή)
- Ταμπλέτες για προσάναμμα
- Καλλυντικά
- Βαφές μαλλιών, μεθανόλη
- Προϊόντα οικιακής συντήρησης
- Χρώματα, μόλυβδος, αρσενικό,
- χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες
- Διαλυτικά, νέφτι, οξέα, αλκάλια
- Λευκαντικά ξύλου: οξαλικό οξύ
- Λευκαντικά
- Εντομοκτόνα
- Εντομοαπωθητικές πλακέτες
- Εντομοαπωθητικά κολάρα κατοικίδιων
- Σκοροκτόνα, ναφθαλίνη, καμφορά
- Ποντικοφάρμακα
- Κουμαρινικά αντιπηκτικά
Τι πρέπει να κάνουμε;
Όλα τα φάρμακα, τα εντομοκτόνα, τα φυτοφάρμακα και τα είδη οικιακής χρήσης πρέπει να έχουν πώμα ασφαλείας και να φυλάσσονται σε κλειδωμένα ντουλάπια. Αν δεν υπάρχει ντουλάπι που κλειδώνει, μπορούν να φυλαχτούν π.χ. σε μία βαλίτσα που κλειδώνει.
Τα καθαριστικά χημικά προϊόντα, τα είδη οικιακής χρήσης και τα καλλυντικά δεν πρέπει να τοποθετούνται στο ράφι ή στο πάτωμα της κουζίνας ή του μπάνιου.
Θα πρέπει να φυλάσσονται σε κλειδωμένη αποθήκη. Η χρήση συσκευασίας με πώμα ασφαλείας, που δύσκολα ένα παιδί μπορεί να ανοίξει, δεν είναι απόλυτα ασφαλής. Απλώς, επιβραδύνει το χρόνο κατά τον οποίο το παιδί θα καταφέρει να έρθει σε επαφή με την επικίνδυνη ουσία.
Τα χημικά προϊόντα δεν πρέπει να αποθηκεύονται σε συσκευασίες που περιείχαν τρόφιμα (άδεια κουτιά ή μπουκάλια), αφού μπορεί να μπερδευτεί ακόμα και ένας ενήλικας και να εκτεθεί στην τοξική ουσία. Για τον ίδιο λόγο, δεν πρέπεινα φυλάσσονται χημικά προϊόντα στα ίδια ντουλάπια με τα τρόφιμα.
Ένα σύνηθες μέρος, που τα παιδιά βρίσκουν κυρίως φάρμακα, είναι οι τσάντες των επισκεπτών-συγγενών (θείων, γιαγιάδων) και το κομοδίνο στο δωμάτιο του παππού και της γιαγιάς.
Επικίνδυνα υγρά που είναι άχρωμα όπως το νερό (π.χ. ισχυρά αλκοολούχα, βενζίνη), δεν πρέπει να τοποθετούνται ποτέ σε ποτήρια ή σε μπουκάλια νερού και αναψυκτικών. Συχνά γίνονται δηλητηριάσεις μικρών παιδιών με αιθυλική αλκοόλη, επειδή θεώρησαν πως το ποτήρι που είχε αφήσει κάποιος ενήλικας στο τραπέζι του καθιστικού με βότκα, τζιν ή ρακί ήταν νερό.
Άλλος ένας κίνδυνος που παραμονεύει μέσα στο καθιστικό είναι τα παρατημένα πακέτα τσιγάρων στα τραπέζια. Τα νήπια, μασώντας τα, κινδυνεύουν από σοβαρή δηλητηρίαση με νικοτίνη.
Οι χημικές ουσίες ή τα φάρμακα που δεν χρησιμοποιούνται, θα πρέπει να πετιούνται, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος έκθεσης σε αυτά. Γενικά, στο σπίτι θα πρέπει να υπάρχουν ασφαλώς φυλαγμένα μόνο τα απαραίτητα προϊόντα που χρησιμοποιούνται καθημερινά.
Τα παρασιτοκτόνα, τα πετρελαιοειδή και άλλες τοξικές χημικές ουσίες, όπως το βορικό οξύ, θα πρέπει να πετιούνται μετά τη χρήση τους και να μην παραμένουν αποθηκευμένα για επόμενη χρήση.
Photos by Pexels
Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας
