Χρόνιος πόνος: Ένα δυσβάσταχτο φορτίο

Δύο στους δέκα ενήλικες στην Ευρώπη πάσχουν από χρόνιο πόνο μέτριας ή σοβαρής έντασης με σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική και στην επαγγελματική τους ζωή και σημαντική επιδείνωση συνολικά στην ποιότητα ζωής τους.

Πώς όμως ορίζεται ο πόνος;

Ο πόνος είναι μια δυσάρεστη αισθητηριακή και συναισθηματική εμπειρία που σχετίζεται με πραγματική ή πιθανή βλάβη των ιστών ή περιγράφεται με όρους τέτοιας βλάβης. Συχνά ο πόνος χρησιμεύει ως προειδοποίηση για μια ιατρική κατάσταση ή τραυματισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις η θεραπεία της υποκείμενης ιατρικής κατάστασης είναι ζωτικής σημασίας και μπορεί να επιλύσει τον πόνο.
Ωστόσο, ο πόνος μπορεί να επιμένει παρά την επιτυχή αντιμετώπιση της πάθησης που τον προκάλεσε αρχικά. Σε άλλες περιπτώσεις ο πόνος επιμένει είτε επειδή η υποκείμενη ιατρική πάθηση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία είτε γιατί η διάγνωση της αιτίας του πόνου δεν ήταν η ορθή.
Ο χρόνιος πόνος είναι ο πόνος που επιμένει ή υποτροπιάζει για περισσότερο από τρεις μήνες. Αυτός ο πόνος συχνά γίνεται το μοναδικό ή το κυρίαρχο κλινικό πρόβλημα σε ορισμένους ασθενείς. Ως εκ τούτου, απαιτεί ειδική διαγνωστική αξιολόγηση, θεραπεία και αποκατάσταση.

Ο Χρόνιος Πόνος σε αριθμούς

Χρόνιος πόνος μέτριας έως σοβαρής έντασης εμφανίζεται στο 19% των ενηλίκων Ευρωπαίων, επηρεάζοντας σοβαρά την ποιότητα της κοινωνικής και επαγγελματικής τους ζωής.
Πολύ λίγοι από αυτούς αντιμετωπίζονται από ιατρούς ειδικούς στον χρόνιο πόνο και σχεδόν οι μισοί δηλώνουν ότι η διαχείριση του πόνου τους ήταν ανεπαρκής. Ο χρόνιος πόνος είναι ένα σημαντικό πρόβλημα υγειονομικής περίθαλψης στην Ευρώπη με σημαντικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, το οποίο χρήζει ιδιαίτερης προσοχής και μέτρων από πλευράς της Πολιτείας.
Τα πιο συχνώς αναφερόμενα σημεία πόνου είναι η μέση και οι αρθρώσεις, ακολουθούμενα από πόνο στο κεφάλι και τον αυχένα. Οι πιο κοινές αιτίες είναι τα προβλήματα στη σπονδυλική στήλη και ο πόνος μετά από τραύμα και χειρουργική επέμβαση.

Το φορτίο στην καθημερινή ζωή

Ο χρόνιος πόνος συχνά παρεμβαίνει σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως οι οικογενειακές και οικιακές ευθύνες, οι ψυχαγωγικές δραστηριότητες (συμπεριλαμβανομένης της άσκησης) και ο ύπνος. Τουλάχιστον τα μισά άτομα με χρόνιο πόνο αναφέρουν ότι παρεμβαίνει στη δουλειά τους.
Σε όλη την Ευρώπη σχεδόν ένας στους πέντε ερωτηθέντες ασθενείς με χρόνιο πόνο ανέφερε ότι έχασε τη δουλειά του λόγω του πόνου και το ένα τρίτο ανέφερε ότι η εργασιακή τους απόδοση, αν εργάζονταν, επηρεάστηκε σημαντικά από τον πόνο.
Οι ασθενείς με χρόνιο πόνο αντιμετωπίζουν πολύ συχνά προβλήματα στην επικοινωνία αυτής της τόσο επώδυνης προσωπικής εμπειρίας τους και αρκετές φορές αντιμετωπίζονται με προκατάληψη και καχυποψία από τους θεράποντες ιατρούς και το συγγενικό περιβάλλον τους. Αυτό έχει ως συνέπεια να απομονώνονται κοινωνικά και συναισθηματικά, βιώνοντας σοβαρή κατάθλιψη και παραίτηση από τη ζωή. Οι ασθενείς με χρόνιο πόνο παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό ελάττωσης του βαθμού της ποιότητας ζωής τους σε σύγκριση με κάθε άλλη χρόνια πάθηση.

Πρόσφατες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει το τεράστιο κοινωνικοοικονομικό κόστος που οφείλεται στον χρόνιο πόνο. Στις ΗΠΑ το συνολικό κόστος που σχετίζεται με τον επίμονο πόνο στους ενήλικες υπολογίζεται σε 560–635 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Αυτά τα κόστη υπερβαίνουν τα εκτιμώμενα για τις καρδιακές παθήσεις (309 δισεκατομμύρια δολάρια), τον καρκίνο (243 δισεκατομμύρια δολάρια) και τον διαβήτη (188 δισεκατομμύρια δολάρια).
Στην Ευρώπη το εθνικό κόστος υγειονομικής περίθαλψης και το κοινωνικοοικονομικό κόστος των καταστάσεων που σχετίζονται με τον χρόνιο πόνο ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ετησίως και αντιπροσωπεύει το 3–10% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

Επεμβατική διαχείριση του χρόνιου πόνου

✤ Οι στόχοι της επεμβατικής διαχείρισης του χρόνιου πόνου είναι να ανακουφίσει, να περιορίσει ή να διαχειριστεί κατάλληλα τον πόνο και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ασθενούς, εφαρμόζοντας ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, ειδικά σχεδιασμένες για τη διάγνωση και θεραπεία επώδυνων διαταραχών.
✤ Η επεμβατική θεραπεία πόνου βοηθάει τους πάσχοντες να επιστρέψουν στις καθημερινές δραστηριότητές τους γρήγορα και χωρίς ισχυρή εξάρτηση από φάρμακα.
✤ Η ειδικότητα της επεμβατικής θεραπείας πόνου είναι από τις πιο ταχέως αναπτυσσόμενες ειδικότητες παγκοσμίως.
✤ Αποτελεί το ενδιάμεσο στάδιο θεραπείας ανάμεσα στη συντηρητική αντιμετώπιση (φάρμακα, φυσικοθεραπεία, κινησιοθεραπεία) και τη χειρουργική αντιμετώπιση παθήσεων που προκαλούν υποξύ ή χρόνιο πόνο (π.χ. ισχιαλγία από κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου).
✤ Οι επεμβατικές θεραπευτικές τεχνικές εφαρμόζονται στο κρανίο, τη σπονδυλική στήλη, τις αρθρώσεις και τα περιφερικά νεύρα με τον ασθενή υπό τοπική αναισθησία και ακτινοσκοπική καθοδήγηση με εξαιρετική ακρίβεια και ασφάλεια. Ο ασθενής δύναται να επιστρέψει στο σπίτι του την ίδια μέρα της επέμβασης.