Ceramides, ή μια …στέγη για τον χειμώνα

Μπορεί να επιστρατεύουμε  τις πιο σοφιστικέ καλλυντικές φόρμουλες και τα πιο δραστικά συστατικά για την φροντίδα της επιδερμίδας μας, όμως, τώρα που ο καιρός αρχίζει να κρυώνει, αυτό που πραγματικά χρειάζεται για να παραμείνει υγιής, προστατευμένη και απαλή, είναι μια «στέγη» με γερά… ceramides.

Τι είναι τα ceramides*; Είναι φυσικά μόρια τα οποία παράγονται από το δέρμα, βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στις κυτταρικές μεμβράνες της κερατίνης στιβάδας της επιδερμίδας και αποτελούν ένα από τα βασικά συστατικά (το 50%) του προστατευτικού φραγμού της. Στην ουσία πρόκειται για 9 διαφορετικά είδη λιπιδίων, τα οποία βοηθούν την επιδερμίδα να λειτουργεί σωστά, να συγκρατεί τη φυσική της υγρασία και να παραμένει λεία και απαλή. Με απλά λόγια, αν φανταστούμε τα κύτταρα της επιδερμίδας σαν τα πλακάκια του μπάνιου μας, τα ceramides είναι ο αρμός που τα συνδέει, εμποδίζοντας τις…διαρροές.

*Προφανώς μιλάμε για τα κεραμίδια ή κηραμίδια, απλώς στα καλλυντικά καθιερώθηκε, σαν πιο…εύηχη, η ίδια ακριβώς λέξη αλλά στα αγγλικά…

Σημαντικά …από θέση. Δεν είναι όμως ο μόνος τους ρόλος. Από τη θέση στην οποία βρίσκονται, λειτουργούν σαν ασπίδα απέναντι σε κάθε είδους εξωγενή επιθετικό παράγοντα όπως για παράδειγμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση αλλά και ο ψυχρός χειμωνιάτικος αέρας. Νεότερες μελέτες έδειξαν ότι συμμετέχουν ενεργά στον κυτταρικό μεταβολισμό, διευκολύνουν την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων και τους κάνουν «σινιάλα» -για παράδειγμα, με όλα σχεδόν τα στρεσογόνα ερεθίσματα (θερμότητα, UV ακτινοβολία, οξειδωτικό στρες κ.α.), παρατηρείται αύξηση της παραγωγής τους. Τα ceramides τέλος, είναι αυτά που με την παρουσία τους αποτρέπουν την αφυδάτωση της επιδερμίδας ενώ με την απουσία τους ανοίγουν το δρόμο στην ξηρότητα, στους ερεθισμούς αλλά και σε σοβαρότερες δερματοπάθειες όπως είναι το έκζεμα και η ατοπία.

Τα ceramides παραμένουν σταθερά; Δυστυχώς όχι. Η μείωσή τους είναι κομμάτι της φυσιολογικής -επομένως αναπότρεπτης- διαδικασίας γήρανσης. Μετά τα 20, το δέρμα αρχίζει να παράγει κάθε χρόνο, 1% λιγότερα ceramides. Στη δεκαετία των 30 έχει χαθεί περίπου το 40% ενώ μετά τα 40, η απώλεια φτάνει στο 60% – η λέπτυνση της ώριμης επιδερμίδας και η έντονη ξηρότητα οφείλονται κυρίως στη μειωμένη παραγωγή κηραμιδίων.

Τι άλλο μπορεί να τα απειλήσει; Πολλά. Οι ακραίες κλιματολογικές συνθήκες- ξηρός, παγωμένος αέρας. Η ατμοσφαιρική ρύπανση. Ένα φτωχό σε πρωτεΐνες, έλαια και πράσινα λαχανικά διαιτολόγιο. Το καυτό νερό. Η χρήση ακατάλληλου σαπουνιού και σκληρών απολεπιστικών προϊόντων στο πρόσωπο και τελευταία, η συχνή χρήση απολυμαντικών gels στα χέρια. Οι δερματολογικές θεραπείες για την καταπολέμηση της ακμής. Οι παράγοντες αυτοί διαταράσσουν τον προστατευτικό φραγμό της επιδερμίδας-τον απογυμνώνουν από τα φυσικά του έλαια- αλλάζουν το pH της και κατά συνέπεια μειώνουν τα επίπεδα των φυσικών κηραμιδίων. Και τότε η πολύτιμη φυσική υγρασία που κρατά την επιδερμίδα απαλή και ελαστική εξατμίζεται στην ατμόσφαιρα-είναι το φαινόμενο TEWL (Transepidermal Water Loss) δηλαδή η Διαδερμική Απώλεια Νερού. Ειδικά τον χειμώνα, με την καθημερινή έκθεση στο κρύο αλλά και τον ξηρό αέρα σε χώρους με κεντρική θέρμανση, οι ξηρές επιδερμίδες οι οποίες έχουν ούτως ή άλλως μειωμένα επίπεδα λιπιδίων, αν δεν προστατευτούν από μια ενισχυμένη «στέγη» ceramides, κινδυνεύουν σοβαρά να αφυδατωθούν.

Μπορούμε να τα αναπληρώσουμε;

Ευτυχώς ναι. Στην αγορά θα βρούμε αρκετές καλλυντικές φόρμουλες με ceramides τα οποία έχουν φυτική προέλευση ή παράγονται συνθετικά. Χάρη στην ιδιότητά τους να μιμούνται και να αναπαράγουν τη δράση των φυσικών κηραμιδίων, προστίθενται σε ενυδατικές ή αντιγηραντικές κρέμες για το πρόσωπο, το σώμα αλλά και τα μαλλιά , με στόχο την αναπλήρωση των φυσικών κηραμιδίων, την ενίσχυση της λειτουργίας του προστατευτικού φραγμού και την αποκατάστασή του -γεμίζουν τις «ρωγμές» που δημιουργούνται ανάμεσα στα κύτταρα- όπως και την αύξηση των επιπέδων υγρασίας της επιδερμίδας. Για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα, τα ceramides συνδυάζονται συνήθως με ενυδατικούς παράγοντες και άλλα ενεργά συστατικά όπως αντιοξειδωτικά, πεπτίδια, ρετινόλη κλπ.

Πηγή: www.skingurus.gr