Ανεργία στην οικογένεια – Οδηγός επιβίωσης

Με την πρωτοφανή υγειονομική κρίση και τα lockdown, χιλιάδες οικογένειες ήλθαν αντιμέτωπες με την ανεργία ή -στην καλύτερη περίπτωση- την αναστολή δραστηριότητας.
Όπως εξηγεί η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Σοφία Ανδρεοπούλου, οι επιπτώσεις της ανεργίας για την οικογένεια διαφέρουν ανάλογα με το φύλο του ανέργου. ‘Οταν μένει άνεργη η μητέρα, οι επιπτώσεις συνήθως δεν είναι τόσο βαριές. Αντίθετα, για τον πατέρα που μένει άνεργος τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Αφενός η οικογένεια χάνει το πιθανότατα βασικότερο ή ίσως και μοναδικό εισόδημά της, αφετέρου, η αυτοεικόνα και η αυτοεκτίμηση του άντρα πλήττονται βαρύτατα, επειδή για την ανδρική ταυτότητα ο ρόλος του επαγγελματία είναι πολύ σημαντικός. ‘Ενας άντρας που μένει άνεργος χάνει ξαφνικά ένα πολύ σημαντικό πυλώνα της ταυτότητάς του, μια βασική πηγή καταξίωσης και αυτοεκτίμησης.
Δεν είναι, λοιπόν, παράξενο που οι άνεργοι άντρες συχνά καταλήγουν στην κατάθλιψη.

Αλλαγή ρουτίνας

Τα παιδιά, βλέποντας τους γονείς τους να αλλάζουν ξαφνικά -να αλλάζουν συμπεριφορά, πρόγραμμα, συνήθειες- βιώνουν, μια βαθιά αγωνία που συνήθως δεν την εκφράζουν ανοιχτά για να μη στενοχωρήσουν περισσότερο τους γονείς τους.

Τι μπορεί να κάνει το άτομο που έμεινε άνεργο

Οι πρώτες μέρες ύστερα από μια απόλυση είναι πολύ δύσκολες: Σοκ, παράπονο, οργή και θλίψη είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν. Στο διάστημα αυτό, θα πρέπει να βρείτε τη δύναμη να μιλήσετε στα παιδιά σας γι΄αυτό που συμβαίνει με λόγια ανάλογα με την ηλικία τους:
Να τους εξηγήσετε (χωρίς υπερβολικές αντιδράσεις ή εκφράσεις) ότι απολυθήκατε όχι γιατί κάνατε κάτι άσχημο, αλλά γιατί η κατάσταση στη χώρα είναι τέτοια, ώστε πολλοί άνθρωποι μένουν χωρίς δουλειά.
Να τους εξηγήσετε ότι αισθάνεστε θλίψη, γι’ αυτό και ότι μερικές φορές θα σας βλέπουν σε κακή διάθεση – όμως δεν χρειάζεται να ανησυχούν: Το αντέχετε και σε λίγο καιρό θα είστε καλύτερα.
Να τους περιγράψετε ρεαλιστικά ποιες αλλαγές στη ζωή τους συνεπάγεται η απώλεια της δουλειάς σας και πόσο γρήγορα θα συμβούν.
Να τους επιτρέψετε να εκφράσουν τα δικά τους συναισθήματα, χωρίς να δείχνετε ότι θίγεστε ή πληγώνεστε.

Καλλιεργήστε θετική στάση

Το «πένθος» πρέπει κάποτε να τελειώσει και, εφόσον έχετε παιδιά, πρέπει να τελειώσει σύντομα.

Βγείτε από την παθητικότητα στην οποία συνήθως μας βουλιάζει η θλίψη και πάρτε την κατάσταση στα χέρια σας.

Πρέπει επειγόντως να φροντίσετε να καλλιεργήσετε μια θετική στάση μέσα σας – για το καλό και το δικό σας και των αγαπημένων σας.

Πεισμώστε. Πείτε: «Δεν θα το αφήσωνα με ρίξει κάτω».

Σκεφτείτε ορθολογικά: Όσο και να υποφέρετε, η πραγματικότητα παραμένει η ίδια. Αν πάθετε κατάθλιψη ή διαλύσετε την οικογένειά σας δεν πρόκειται να αυξηθούν οι πιθανότητες να βρείτε καινούργια δουλειά. Καλύτερα να έχετε ένα πρόβλημα -την ανεργία και τις οικονομικές δυσκολίες-, παρά δύο ή τρία, όπως διαζύγιο, κατάθλιψη παιδιών κ.λπ.

Αποφασίστε να περιορίσετε τη ζημιά. Υποσχθείτε στον εαυτό σας ότι δεν θα αφήσετε την ανεργία να καταστρέψει τη ζωή σας. Στο χέρι σας είναι!

Δείτε την ανεργία ως σχολείο. Θεωρήστε τη δύσκολη αυτή φάση ευκαιρία για να διδάξετε στα παιδιά σας πολύ σημαντικές δεξιότητες, που μπορεί να τους φανούν πολύτιμες στη ζωή τους, όπως: Οικονομία και διαχείριση χρημάτων. Προσαρμοστικότητα στις αλλαγές, Διαχείριση κρίσεων. Αλληλεγγύη.

Γίνετε πρότυπο για τα παιδιά σας

Τώρα είναι η στιγμή να γίνετε το θετικό πρότυπο που θα κουβαλάνε τα παιδιά σας σε όλη τους τη ζωή. Εκπαιδεύστε τα με το παράδειγμά σας.

Δείξτε τους πως, όσο κι αν στενοχωριέστε, εξακολουθείτε να πατάτε στα πόδια σας. Αντέχετε και αναζητάτε λύσεις.

Πείτε τους πως η έλλειψη χρημάτων δυσκολεύει μεν πρακτικά τη ζωή, αλλά δεν πρέπει να την αφήνουμε να καταστρέφει την υγεία και τις σχέσεις μας.

Photos by Pexels

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας