Αλλεργική ρινίτιδα & ποιότητα ζωής

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με την αλλαγή στο μοντέλο διατροφής, τις κλιματικές αλλαγές, την έλλειψη άσκησης οδήγησε στην αύξηση της εκδήλωσης πολλών παθήσεων. Μία από αυτές είναι η αλλεργική ρινίτιδα που, ενώ είναι καλοήθης πάθηση, ταλαιπωρεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και μπορεί να είναι είτε εποχιακή είτε ετήσια. Συνήθως εμφανίζεται στο τέλος της παιδικής ηλικίας, συχνά όμως κατά τη διάρκεια της εφηβείας ή και μετέπειτα. Τα κύρια αλλεργιογόνα στην εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα είναι η γύρη των φυτών, ενώ στην ετήσια αλλεργική ρινίτιδα τα ακάρεα της σκόνης του σπιτιού, οι μύκητες και διάφορες χημικές ουσίες από απορρυπαντικά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αφορά τη χρόνια αυτή πάθηση είναι ότι η διάγνωση γίνεται πολλές φορές πολύ καθυστερημένα ή σε κάποιους ασθενείς μπορεί να μην γίνει ποτέ γιατί κυρίως τα συμπτώματα που προκαλεί εκλαμβάνονται σαν ένα απλό κρύωμα ή σαν ιγμορίτιδα, με αποτέλεσμα μεγάλη κατάχρηση αντιβιοτικών με τις γνωστές σε όλους συνέπειες.

Τα κυριότερα συμπτώματα είναι μπούκωμα στη μύτη, φαγούρα στη μύτη, στα μάτια ή ακόμη και στο λαιμό, φτέρνισμα, βαρύ κεφάλι, θολούρα, διαταραχές στον ύπνο, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται στη διάρκεια της μέρας δυσκολίες στη συγκέντρωση και ένα έντονο αίσθημα κόπωσης και κακοδιαθεσίας.
Η αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας συνήθως περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή που αφορά τη χρήση αντιισταμινικών, τοπικών κορτιζονούχων spray καθώς και ρινικών πλύσεων, θεραπεία που εξασφαλίζει σημαντικό έλεγχο των συμπτωμάτων του ασθενούς. Παρόλα αυτά όμως υπάρχουν σχετικές ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χρόνια χρήση αυτών των φαρμάκων. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις ασθενών που έχουν και χρόνια προβλήματα που ταλαιπωρούν τη λειτουργία του αναπνευστικού, όπως στραβό διάφραγμα, υπερτροφία στις κόγχες, πολύποδες στη μύτη, χρόνια ιγμορίτιδα, μεγάλα κρεατάκια, και σε αυτούς μπορεί να χρειάζεται και χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.

Η αλλεργία είναι μια υπερβολική αντίδραση του οργανισμού σε κάποιες ουσίες που για τους πιο πολλούς ανθρώπους είναι αβλαβείς, τα γνωστά αλλεργιογόνα. Ο τρόπος που ερχόμαστε σε επαφή με τα αλλεργιογόνα είναι είτε με την εισπνοή, είτε με την επαφή μέσω της επιδερμίδας, είτε με τη σίτιση.
Η είσοδος του αλλεργιογόνου στον οργανισμό προκαλεί έναν ερεθισμό στο αμυντικό σύστημα και σχηματισμό αντισωμάτων. Όλο αυτό το φαινόμενο έχει ως συνέπεια να απελευθερωθούν ουσίες, με κυριότερη την ισταμίνη, η οποία προκαλεί οίδημα στους ιστούς, με αποτέλεσμα την εμφάνιση των αλλεργικών συμπτωμάτων. Συνήθως χρειάζεται μια επανειλημμένη έκθεση στο αλλεργιογόνο για να εκδηλωθεί η αλλεργία.
Με βάση τα στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αλλεργιών και Κλινικής Ανοσολογίας, πάνω από 150 εκατομμύρια ασθενών στην Ευρώπη ταλαιπωρούνται από μια χρόνια αλλεργική πάθηση και η πρόβλεψη είναι ότι μέχρι το 2025 αναμένεται να πάσχει πλέον ο μισός πληθυσμός της Ευρώπης.
Στην Ελλάδα η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί την πιο συνηθισμένη αλλεργική πάθηση και ταλαιπωρεί πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους.

Πολύ σημαντική παράμετρος στην αντιμετώπιση της αλλεργίας είναι να γίνει έγκαιρη και ολοκληρωμένη διάγνωση με αλλεργιολογικό έλεγχο με ειδικές εξετάσεις, όπως δερματικές δοκιμασίες, δοκιμασίες RAST και κυτταρολογική εξέταση ρινικού εκκρίματος, και αν υπάρχει ένδειξη για απευαισθητοποίηση από τον αλλεργιολόγο να γίνεται ένα ολοκληρωμένο τέτοιο θεραπευτικό σχήμα. Επίσης, επιβάλλεται πλήρης ενδοσκοπικός έλεγχος μύτης-φάρυγγα-λάρυγγα και συχνά απεικονιστικός έλεγχος με αξονική ή μαγνητική, ώστε αν συνυπάρχουν προβλήματα από τη μύτη στα οποία ενδείκνυται η χειρουργική αντιμετώπιση να γίνει αυτό έγκαιρα, καθώς έτσι γίνεται πολύ πιο ήπιο το προφίλ της χρόνιας νόσου της αλλεργίας. Σήμερα χάρη στην ενδοσκοπική χειρουργική, η οποία ανήκει στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (minimally invasive surgery), οι επεμβάσεις αυτές γίνονται με απόλυτη ασφάλεια, εξασφαλίζοντας ριζική λύση για τον ασθενή. Ένα άλλο πολύ βασικό στοιχείο στην αντιμετώπιση αυτής της χρόνιας νόσου είναι η εκπαίδευση του κάθε ασθενούς εξατομικευμένα στην αποφυγή έκθεσης στα αλλεργιογόνα, πράγμα το οποίο σημαίνει ένα πολύ υγιεινό μοντέλο καθημερινής ζωής που αφορά την άθληση, τη διατροφή, την υγιεινή του σπιτιού και του χώρου εργασίας, καθώς επίσης και την ατομική υγιεινή.

Ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα πρόληψης και ατομικής υγιεινής είναι οι καθημερινές πλύσεις όλο το χρόνο με σπρέι θαλασσινού νερού, τα οποία απομακρύνουν όλα τα βλαβερά εισερχόμενα σωματίδια στη μύτη καθώς επίσης φρεσκάρουν και αυξάνουν τη λειτουργικότητα του ρινικού βλεννογόνου
Η αλλεργική νόσος δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή, όμως είναι μία χρόνια πάθηση που πρέπει να αντιμετωπίζεται συστηματικά από τις κατάλληλες ειδικότητες. Η πάθηση αυτή είναι ένας σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας για ευκολότερη ανάπτυξη λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος και επηρεάζει την καθημερινή ποιότητα ζωής και την απόδοση του ασθενούς στην κοινωνική, προσωπική και επαγγελματική του ζωή.