Αλλεργίες της άνοιξης

Δημήτριος Ν. Βούρδας
Ειδικός Αλλεργιολόγος, Διευθυντής Αλλεργιολογικού Τμήματος 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας

ΑΨΟΥ!
Είναι η πέμτη φορά που φταρνίζεστε σήμερα;

Έχετε πρόβλημα με τη μύτη σας (φτάρνισμα, καταρροή, μπούκωμα, φαγούρα στη μύτη), εδώ και κάποιες ημέρες, τώρα που έφτιαξε ο καιρός και μπήκαμε στην άνοιξη;
Κοκκινίζουν, δακρύζουν, φαγουρίζουν τα μάτια σας;

Δεν είναι η πρώτη φορά που σας συμβαίνει, αλλά εδώ και κάποια χρόνια υποφέρετε με το που μπαίνει ο Μάρτιος ή ο Απρίλιος και ηρεμείτε όταν φτάνει ο Ιούνιος;
Είσαστε συνέχεια «κρυολογημένοι», δεν κοιμάστε καλά εξαιτίας του μπουκώματος τη νύχτα και νυστάζετε στη δουλειά σας;

Σίγουρα αναρωτιέστε αν τα συμπτώματα αυτά είναι «κρύωμα» ή αλλεργία! Είναι πολύ πιθανό να έχετε Εποχική (ανοιξιάτικη) Αλλεργική Ρινίτιδα/Επιπεφυκίτιδα.

Η Αλλεργική Ρινίτιδα είναι ένα συχνό πρόβλημα σε όλες τις ηλικίες, αλλά ιδιαίτερα στις παραγωγικές ηλικιακές ομάδες (μαθητές, έφηβοι, εργαζόμενοι). Η συχνότητα της έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία 30 χρόνια και υπολογίζεται πως είναι 8,5% στις ηλικίες 6-7 ετών, 15% στις ηλικίες 13-14 ετών και φτάνει στο εντυπωσιακό ποσοστό του 25-30% στις ηλικίες 15-40 ετών!
Πρόκειται για αλλεργική φλεγμονή του βλεννογόνου του μύτης και συνυπάρχει σχεδόν πάντα με Αλλεργική Επιπεφυκίτιδα. Οφείλεται στην επαφή και την εισπνοή αερομεταφερόμενων αλλεργιογόνων γύρεων, που στη χώρα μας παράγονται με την ανθοφορία του φυτικού βασιλείου, από Μάρτιο έως και τις αρχές Ιουνίου. Οι κυριότερες γύρεις στις οποίες οφείλεται η Εποχική Αλλεργική Ρινοεπιπεφυκίτιδα στην Ελλάδα, είναι οι γύρεις των αγρωστωδών/γρασιδιών (Grasses), η γύρη από το περδικάκι (Parietaria), η γύρη ελιάς (Olive) και η γύρη από το κυπαρίσσι (Cypress).

Η κλινική εικόνα της πάθησης είναι χαρακτηριστική με μπούκωμα, καταρροή, φτάρνισμα και φαγούρα από τη μύτη, ερυθρότητα, δακρύρροια και φαγούρα από τα μάτια, τα οποία αρχίζουν με τον ερχομό της άνοιξης και βελτιώνονται με τον ερχομό του καλοκαιριού.

Η πάθηση απαιτεί εξέταση από ειδικό αλλεργιολόγο, ο οποίος θα σας πάρει λεπτομερές ιστορικό και θα σας υποβάλει σε δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού (αλλεργικά tests), μία εξέταση γρήγορη, ακίνδυνη και ανώδυνη, με την οποία αποδεικνύεται η τελική και οριστική διάγνωση. Σπανιότατα θα χρειαστούν περαιτέρω ειδικές εξετάσεις, όπως η ρινική πρόκληση.
Υπάρχει τρόπος για την αποφυγή των αεροαλλεργιογόνων; Η απάντηση είναι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο, αφού οι γυρεόκοκκοι ταξιδεύουν δεκάδες χιλιόμετρα, αλλά υπάρχουν τρόποι περιορισμού έκθεσης σε αυτά κατά την εποχή της ανθοφορίας τους (Μάρτιος έως αρχές Ιουνίου).

Η θεραπεία περιλαμβάνει: α) την συμπτωματική φαρμακευτική θεραπεία. Είναι ουσιαστικά θεραπεία των συμπτωμάτων και μόνο. Συνήθως, χρειάζεται ένα αντιισταμινικό και ένα ρινικό στεροειδές σε ρινικό σπρέυ. Ο ασθενής λαμβάνει τα φάρμακά του για την περίοδο που υπάρχει το υπεύθυνο αλλεργιογόνο. Δεν αλλάζουν, όμως, την φυσική πορεία της νόσου, δηλαδή την εξέλιξή της και την πολύ πιθανή επιδείνωσή της και την ανάπτυξη παρενεργειών, όπως Αλλεργικό Βρογχικό Άσθμα, Παραρρινοκολπίτιδα, κ.ά. β) την Ειδική Ανοσοθεραπεία / Απευαισθητοποίηση (εμβόλια), η οποία είναι η μοναδική αιτιολογική θεραπεία, δηλαδή θεραπεία ίασης και όχι απλά συμπτωματικής αντιμετώπισης. Στοχεύει στην επανεκπαίδευση του ανοσολογικού μας συστήματος ώστε να μην αντιδρά στα αλλεργιογόνα αναγνωρίζοντάς τα ως εχθρούς. Πρόκειται για ενέσιμη ή υπογλώσσια θεραπεία που συνήθως διαρκεί 5χρόνια. Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά από τον πρώτο χρόνο της θεραπείας. Το σημαντικότερο είναι ότι, σύμφωνα με μελέτες, προλαμβάνει την ανάπτυξη νέων ευαισθητοποιήσεων σε αλλεργιογόνα , και επηρεάζει τη φυσική πορεία της νόσου, αναστέλλοντας την εξέλιξη της αλλεργικής ρινίτιδας σε βρογχικό άσθμα.

Μπορείτε λοιπόν, όσο αλλεργικοί και να είσαστε, να χαρείτε την άνοιξη και τη φύση! Μοναδική και απαραίτητη προυπόθεση είναι να προηγηθεί η εξέτασή σας από ειδικό Αλλεργιολόγο.